بررسی تنوع ژنتیکی برخی از جمعیت‌های گیاه دارویی دم‌شیر (Leonurus cardiac L.) با استفاده از نشانگرهای AFLP

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

چکیده

چکیده
دم‌‌شیر (cardiaca Leonurus) گیاهیست دارویی از تیره نعنائیان که به دلیل اثرات رقیق‌کنندگی خون و آرام‌کنندگی عضلات قرن­هاست که مورد استفاده قرار می­گیرد. این گیاه در ایران دارای پراکندگی و تنوع بالایی است، به‌طوری‌که از 4 زیر گونه موجود در دنیا، 3 زیر گونه آن در ایران وجود دارد. در این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی 47 ژنوتیپ از 6 جمعیت دم­شیر و تعیین روابط خویشاوندی بین آنها از نشانگر AFLP استفاده شد. چهار جفت ترکیب آغازگری EcoRI/MseI در مجموع 608 نوار قابل امتیازدهی ایجاد نمود که 355 نوار (58 درصد) چند‌شکل بودند. متوسط شباهت ژنتیکی نمونه­های مورد آزمایش بر پایه ضریب Nei، 26/0 (30/0-21/0) تخمین زده شد. تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که تنوع ژنتیکی به طور عمده در درون جمعیت­های مورد بررسی (57 درصد) بیشتر از بین جمعیت­ها (43 درصد) بود. دندروگرام بدست‌آمده با استفاده از روش UPGMA، 47 ژنوتیپ دم­شیر را به 5 گروه اصلی تقسیم کرد. نتایج حاصل از ماتریس تشابه به‌ترتیب بیشترین و کمترین تشابه را بین نمونه­های طالقان 6 و طالقان 7 با مقدار 7/0 و نمونه‌های درگز 1 و طالقان 7 با مقدار 06/0 نشان داد. تمامی تجزیه و تحلیل­ها نشان از الگوی نواری کاملا متفاوت زیر گونه turkestanicus Leonurus cardiaca subsp. از منطقه درگز بود. ضریب تمایز ژنتیکی در میان جمعیت‌ها (Gst) به مقدار 37/0 (37 درصد) و برآورد جریان ژنی (Nm)، به طور متوسط تعداد مهاجرت رد و بدل شده در هر نسل در میان جمعیت­ها برابر 85/0 (85 درصد) با فرض تعادل هاردی واینبرگ محاسبه شد. تبادل پایین ژن در بین جمعیت­های دم‏شیر می­تواند به دلیل فاصله زیاد بین رویشگاه­ها باشد. اطلاعات بدست آمده نشان می­دهد که جمعیت درگز می­تواند به‌عنوان یکی از والدها در انجام کارهای اصلاحی و تلاقی با سایر جمعیت­ها و زیرگونه­ها استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار