میزان موفقیت پیوند شکمی در رقم بی‌هسته کنار Ziziphus spina-christi

نویسندگان

1 کارشناسان مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان خوزستان

2 عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

درخت کنار (Ziziphus spina-christi) از خانواده Rhamnaceae درخت همیشه سبزی است که در نواحی گرم جنوبی ایران به صورت خودرو رشد می‌نماید. این درخت علاوه بر مقاومت به خشکی و شوری حاوی مواد مؤثره تاننی و ساپونینی در برگ و ساقه‌ها بوده و میوه آن نیز مورد توجه عموم قرار دارد. این گونه  در صورت اصلاح می‌تواند از اهمیت فراوانی برخوردار باشد، اما مشکل عمده آن تکثیر بذری است. با توجه به درصد بالای دگرگشنی، تفرق صفات زیادی در این درخت مشاهده می‌گردد که حفظ صفات اصلاح‌شده را مشکل و یا حتی غیرممکن می‌سازد و دستیابی به روش تکثیر غیرجنسی برای ارقام مهم آن بسیار ضروری می‌باشد. یکی از این روشها پیوند می‌باشد که برای اولین بار به منظور حفظ صفات مثبت رقم بی‌هسته کنار انجام گردید. بدین منظور عملیات پیوند شکمی درخت کنار (Ziziphus spina-christi) در 8 تاریخ (بهار در 3 تاریخ 20 و 27 فروردین و 9 اردیبهشت و پاییز در 5 تاریخ 17، 22 و 27 مهر و یکم و 16 آبان) در قالب طرح کاملاُ تصادفی در باغ گیاه شناسی خوزستان انجام گردید. پیوندک از کنار بی‌هسته تأمین شده و جهت پایه نیز پایه بذری کنار معمولی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاکی از تفاوت معنی‌دار تاریخ انجام عملیات پیوند بود. درصد پیوندهای موفقیت‌آمیز در اواخر مهرماه 80% بود، در حالی که قبل و بعد از تاریخ مذکور درصد گیرایی پیوند کاهش یافت. میزان رشد گیاهان پیوندی پس از چند سال بسیار مطلوب و اندامهای رویشی و میوه از نظر فنوتیپی به طور کامل مشابه پایه مادری بودند.

کلیدواژه‌ها