تأثیر گونه و تنظیم‌کننده‌های رشد گیا‌هی بر شاخه‎زایی و ریشه‌زایی سه گونه زالزالک (Crataegus spp)

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم باغبانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران

2 دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه رازی، کرمانشاه

3 استادیار، گروه علوم باغبانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران

4 دانشیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه

چکیده

زالزالک (Crataegusspp) یکی از جنس‌­های جنگلی مهم در ایران است. سازگاری بالایی به خشکی و سرما داشته و به‎عنوان پایه برای به، گلابی و سیب کارایی دارد. این تحقیق به‎منظور ارزیابی شاخه‎زایی و ریشه­زایی سه گونه زالزالک به‎نام‎های C. aronia، C. pseudohetrophylla و C. meyeriانجام شد. برای این منظور از غلظت­های مختلف تنظیم‎کننده­های رشد و ریزنمونه تک‌گره حاوی جوانه جانبی استفاده شد. ریزنمونه در غلظت­های مختلفBAP  به‎علاوه NAA در محیط MS کشت شد. میانگین­ها پس از 6 هفته نشان داد که حداکثر تعداد شاخساره در غلظت 1 میلی­گرم در لیتر  NAAبعلاوه 4 میلی­گرم در لیتر BAP (33/4 شاخه)، بیشترین درصد ریزنمونه رشدکرده (67/89 درصد) در گونه C. aronia و بیشترین طول شاخه (67/22 میلی­متر) در گونهC. meyeri  و 1 میلی­گرم در لیتر NAA و 1 میلی­گرم در لیتر BAP به‎دست آمد. برای ریشه‌زایی از محیط کشت MS،MS 2/1 و پشم سنگ با ریزنمونه­های پرآوری شده حاصل از پاجوش و شاخساره­های پرآوری شده در شرایط درون شیشه­ای استفاده شد. ریزنمونه‌ها در 16 تیمار مختلف در محیط کشتMS،MS 2/1 و پشم سنگ کشت شد. در هیچ‌یک از گونه­ها، تیمارها و محیط­های کشت ریشه­زایی مشاهده نشد. بیشترین طول شاخه در گونه C. meyeri و بیشترین تعداد شاخه در گونهC. aronia  وجود داشت و هیچ‌یک از تیمار­ها، گونه­ها و محیط­های کشت ریشه­زایی مناسبی نداشتند.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


-Ahmadloo, F., TabariKoochaksaraei, M., Azadi, P., Hamidi, A. and Beiramizadeh, E., 2014.      Micropropagation of Crataeguspseudo heterophylla Pojark. via in vitro culture. Journal   of Wood and Forest Science and Technology, 21:1-23 (In persian).                                                 
-AL-Aubaidi. H.K.M., 2011. Rooting of Crataegus Japan L. In vitro using IBA. Journal of Biotechnology Recearch Center, 5(3): 5-8‏.
-Al-Manasrah, W.S., 2012. In vitro propagation of Crataegus aronia L. and secondary metabolites detection. M.Sc. Thesis. Palestine Polytechnic University. Deanship of    Higher Studies and Scientific Research. Master Program of Biotechnology. Sydney, Australia. 99 p. 
-Arjmandi, A., Nazeri, V., Ejtehadi, H. and Joharchi, M.R., 2009. Review of the genus Crataegus in the North East and East of Iran. Rostaniha, 10: 1-12.
-Baraldi, R., 1988. In vitro shoot development of Prunus GF-655-2: Interaction between light and benzyl adenine. Physiologia Plantarum, 74: 440-443.
-Biswas, M.K., Islam, R., Hossain, M., 2008. Micropropagation and field evaluation of strawberry in Bangladesh. Journal of Agriculture Technology, 4(1): 167-182.
-Bujarska-Borkowska, B., 2002. Breaking of seed dormancy, germination and seedling emergence of the common hawthorn (Crataegus monogyna Jacq). Dendrobiology, 47: 61-70. 
-Caboni, E., Meneghini, M., Tonelli, M., 2010. Improved micropropagation of azarole (Crataegus azarolus L.). Propagation of Ornamental Plants, 10(1): 9-13.
-Cassells, A.C., 1979. The effect of 2,3,5-tri-iodobenzoic acid on caulogenesis in callus cultures of tomato and pelargonium. Physiology Plant, 46: 156-164.
-Donmez, A.A., 2004. The genus Crataegus L. (Rosaceae) with special reference to hybridization and biodiversity in Turkey Journal of Botany, 28: 29-37.
-Evers, P.W., Donkers, J., Prat A, and Vermeer, E., 1988. Micropropagation of forest trees through tissue culture. Centre for agricultural publishing and documentation (pudoc), Wageningen. In: In vitro culture of trees, 1992, J. M. Bonga & Aderkas P. pp: 98.
-Freire, I. C. G., Oelho, C. P. S. C., and Barros, M. T. F., 2002. Improved culture media for the in vitro establishment of pear from nodal cuttings. Acta Horticulturae, 569: 457- 461.
-Gokbunar, L., 2007. Invitro micropropagation of howthorn (Crataegu sp). M. Sc. Of Horticulture. Kahramanmaras sutcu Imam University Institute of Natural and Applied     Science, Turkey. 42p.  
-Hongyan, D., Zhihong, Z., Xiuwu, G., 2007. Adventitious bud regeneration from leaf and cotyledon explants of Chinese hawthorn (Crataegus pinnatifida bge. var. major N.E.Br.). In Vitro Cell. In Vitro Cellular & Developmental Biology – Plant, 43: 2–8.
-Iapichino, G., Airò M., 2009. Multiplication of Crataegus monogyna by invitro culture of nodal segments. Acta Horticulturae, 812: 135-140.
-ISTA (International seed testing Association)., 2008. Annexe to chapter seed health teting methods. 199p.
-Kadota, M., Niimi, Y., 2003. Effects of cytokinin types and their concentration on shoot proliferation and hyperhydricity in Invitro pear cultivar shoots. Plant Cell, Tissue Organ Culture, 72: 261-265.
-Khodaee Chegini, F., Abdollahi, H., Ershadi, A., Asna Ashari, M., 2012. Determination of micro-propagation protocol for OH × F333 and OH × F69 pear clonal rootstocks. Seed and Plant Production Journal, 2-27(3): 297-312. (In Farsi).
-Maharic, N., Elgengaihi, S., Taha, H., 2009. Invitro propagation of the endangered Sinai hawthorn Crataegus sinaica Boiss. International Journal of Academic Research, 1(1): 24-29.
-Mehmet, N., Leyla G., Nevazat, S., Murat, A., Merve, D., Zahide, S., 2012. Micropropagation of mature Crataegus aronia L., a medicinal and ornamental plant with rootstock potential for pome fruit. Plant Growth Regulators, l67: 57-63.
-Muna, A., Ahmad, A., Mahmoud, K., Abdul-Rahman, K., 1999. In vitro propagation of a semi-dwarfing cherry rootstock. Plant Cell, Tissue and Organ Culture, 59: 203-208.
-Murashige, T., Skoog, F., 1962. A revised medium for rapid growth and bio assay with tobacco tissue cultures. Physiologia Plantarum, 15: 473-497.
-Nas, M.N, Gokbunar, L., Sevgin, N., Aydemir, M., Dagli, M., Susluoglu, Z., 2012. Micropropagation of mature Crataegus aronia L., a medicinal and ornamental plant with rootstock potential for pome fruit. Journal of Plant Growth Regulators, 67(1): 57-63.
-Nas, M.N., Read, P.E., Miller, V., Rutter, P.A., 2003. In vitro rejuvenation of woody species is temporary. Acta Horticulture, 625: 211–215.
-Passey, A.J., Barrett, K.J., James, D.J., 2003. Adventitious shoot regeneration from seven commercial strawberry cultivars (Fragaria×ananasa Duch.) using a range of explants types. Plant Cell Reports, 21: 397-401.
-Thakur R. Raw, P. S., 1998. In vitro plant regeneration in Melia azedarach. L. Plant Cell Reports, 18:127-131.
-Theologies, A., 1986. Rapid gene regulation by anxin. Annual Reviews, Plant Physiology, 37: 407– 488.
-Walter, H., Eny, I.S.F., 1998. New-formation of flower buds and other morphogenetic responses in tissue cultures of Melia azedarach. Plant Cell, Tissue and Organ Culture, 64: 63-67.