بررسی رابطه بیان ژن‌های اصلی مسیر MEP و میزان تولید مونوترپن‌ها در Artemisia annua

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

2 نویسنده مسئول مکاتبات، استاد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج پست الکترونیک: mnaghavi@ut.ac.ir

3 دانشیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

4 استادیار، دانشکده بیوتکنولوژی دانشگاه تخصصی فناوری‌های نوین، آمل

چکیده

جنسArtemisia  از خانواده Asteraceae دارای 34 گونه در ایران است که حاوی ترکیبات با ارزش دارویی هستند. مهمترین کاربرد آرتمیزیا در درمان مالاریا می­باشد. این گیاه علاوه بر آرتمیزنین، دارای ترکیبات ثانویه دیگری نظیر پلی­فنول­ها، ترپن­ها، فیتواستروئیدها و الکالوئیدها می­باشد. مسیر MEP (2-C- متیل-D­- اریتریتول 4- فسفات) یک مسیر کلروپلاستی بوده که مونوترپن­ها از این مسیر تولید می­شوند. این مسیر تنها در گیاهان فتوسنتزکننده و بعضی باکتری­ها وجود دارد. در این تحقیق میزان تولید ترکیبات مونوترپن از مسیر MEP با بیان سه ژن اصلی این مسیر (DXS, DXR, HDR) در سه بافت برگ، غنچه و گل مورد مقایسه قرار گرفت. ترکیبات مونوترپن توسط دستگاه GC/MS شناسایی شده و بیان ژن­ها به‎روش PCR زمان واقعی مطالعه شد. تعداد شش ترکیب مونوترپن α-pinene، Camphene، β-Myrcene، 1,8-Cineole، Artemisia ketone و Camphor حاصل تجزیه با GC/MS در برگ، غنچه و گل به‎ترتیب 8/60، 54 و 76/78 درصد از عصاره را به خود اختصاص دادند. از بین این ترکیبات نیز Artemisia ketone و Camphor میزان بالاتری داشتند. بیان ژن DXS در غنچه و گل 3 برابر برگ بود. همچنین، ژن DXR بیشترین میزان بیان را در گل نشان داد و بیان ژن HDR در برگ 3 برابر گل و تقریبا مشابه غنچه بود.

کلیدواژه‌ها