ارزیابی تحمل به تنش شوری برخی اکوتیپ‌های رازیانه در شرایط گلخانه‌ای با استفاده از GT Biplot و GGE Biplot

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند، پست الکترونیک: mzabet@birjand.ac.ir

2 دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

3 استادیار، دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

4 دانشیار، دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

چکیده

DOR:
98.1000/1735-0891.1398.27.217.54.2.1575.32
به دلیل توسعه و افزایش زمین­ها­ی شور و کاهش زمین‌های کشاورزی مطلوب برای کاشت، شناسایی گیاهان دارویی مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. به همین منظور آزمایشی برای شناسایی اکوتیپ‌های پایدار رازیانه در سه سطح تنش شوری طی سال‌های
94-1393 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام گردید. آزمایش به‎صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با دو فاکتور A (اکوتیپ‌های سردشت، سقز، کرمان، تبریز، سبزوار، روم، خوسف، بجنورد، مشهد و شبستر) و فاکتور B (سه سطح شوری سه، شش و نه دسی‎زیمنس ‎بر متر از نمک Nacl) با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که در تنش سه 72 درصد، در تنش شش 1/69 درصد، در تنش نه 2/65 درصد و در تمام سطوح تنش 2/65 درصد از کل تنوع موجود در داده‌ها با نمودار بای‌پلات ژنوتیپ×صفت توجیه شد. بیشترین تنوع توجیه شده با نمودار چند ضلعی ژنوتیپ×صفت در تنش سه ناشی از آسکوربات پراکسیداز، کلروفیل a و کلروفیل کل، در تنش شش ناشی از سوپراکسیددیسموتاز، در تنش نه ناشی از کلروفیل کل، کلروفیل a، کلروفیل b و سوپراکسید دیسموتاز و در تمام سطوح تنش شوری ناشی از کلروفیل کل، کلروفیل a، کلروفیل b و سوپراکسید ‌دیسموتاز بود. در تمام سطوح تنش اکوتیپ تبریز در محتوای کاتالاز، پرولین و مالون‎دی‎آلدئید، اکوتیپ مشهد در پارامترهای کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و آسکوربات پراکسیداز و اکوتیپ روم نیز از نظر میزان سوپراکسیددیسموتاز نسبت به سایرین برتر بود. بر اساس کلیه صفات و در همه محیط‏ها اکوتیپ مشهد نسبت به سایر اکوتیپ‌ها بهتر و پایدارتر بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

-  Alscher, R. G., Erturk, N. and Heath L. S., 2002. Role of superoxide dismutase (SODs) in controlling oxidative stress in plants. Journal of Experimental Botany, 1331-1341.
-  Ashraf, M. and Orooj, A., 2006. Salt stress effects on growth, ion accumulation and seed oil concentration in an arid zone traditional medicinal plant ajwain (Trachysormum ammi- L. Sprague). Journal of Arid Environments, 64: 209- 220.
-  Ashraf, M. Y., Azmi, A. R., Khan, A. H. and Ala, S. A., 1994. Effect of Water Stress on Total Phenol, Peroxidase Activity and Chlorophyll Contents in Wheat (Triticum aestivum L.). Acta Physiologiae Plantarum, 16, 185-191.
-  Bates, L., Waldren, R. P. and Teare, I. D., 1973. Rapid determination of free proline for water stress studies. Plant and Soil, 39: 205- 207.
-  Baxevanos, D., Goulas, C., Tzortzios, S. and Mavromatis, A., 2008. Interrelationship among and repeatability of seven stability indices estimated from commercial cotton (G. hirsutum L.) variety evaluation trials in three Mediterranean countries. Euphytica, 161:371-382.
-  Bradford, M. M., 1976. A rapid and sensitive method for the quantitation of microgram quantities of protein utilizing the principle of protein-dye binding. Analytical Biochemistry, 72: 248-254.
-  Cakmak, I. and Horst, W. J., 1991. Effect of aluminum on lipid peroxidation, superoxide dismutase, catalase, and peroxidase activities in root tips of Soybean (Glycine max). Physiologya Plantarum, 83: 463-468.
-  Dehghani, H., Omidi, H. and Sabaghnia, N., 2008. Graphic analysis of trait relations of Rapeseed using the Biplot method. Agronomy Journal, 100(100), 1443-1449.
-  Dixit, V., Pandey, V. and Shyam, R., 2001. Differential antioxidative responses to cadmium in roots and leaves of pea (Pisum sativum). Journal of Experimental Botany, 52: 1101-1109.
-  Flowers, T. J., 2004. Improving crop salt tolerance. Journal of Experimental Botany, 55: 307-319.
-  Haidari Sharif Abad, H., 2000. Plant, drought and dry years. Research Institute of Forest and Rangelands Publication, Tehran, 163 p. (In Persian).
-  Heath, R. L. and Packer, L., 1968. Photoperoxidatin in isolated chloroplasts. I. Kinetics and stoichiometry of fatty acid peroxidation. Archives of Biochemistry and Biophysics, 125:189–198.
-  Mittler, R., 2002. Oxidative stress, antioxidant and stress tolerance. Annual Reviews in Plant Science, 7: 405-415.
-  Nakano, Y. and Asada, K., 1981. Hydrogen peroxide is scavenged by ascorbate specific peroxidase in spinach chloroplasts. Plant and Cell Physiology, 22: 867-880.
-  Omidbeigi, R., 2007. Approaches to production and processing of medicinal plants, V (II), Tarrahane Nashr Publishing, 424 p. (In Persian).
-  Qasim, M., Ashraf, M., Ashraf, M. Y., Rehman, S. U. and Rha, E. S., 2003. Salt-induced changes in two canola cultivars differing in salt tolerance. Biologia Plantarum. 46 (4): 629-632.
-  Safaei, L., Zeinali, H. and Afyuoni, D., 2011. Study of genetic variation of agronomic characteristics in Foeniculum vulgare Mill genotypes. Iranian Journal of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research, 19(1): 167-180. (In Persian).
-  Safarnejad, A. and Hamidi, h., 2016. The study of morphological characteristics of fennel under salinity stress. Iranian Journal of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research, 16(1): 125-140. (In Persian).
-  Saini, R. S., Sharma, K. D. and Dhankhar, O. P., 2014. Laboratory Manual of Analytical Techniques in Horticulture. Agrobois India Publisher, p. 49-50.
-  Sedigh, S., Zabet, M., Ghaderi, M. G. and Samadzadeh, A. R., 2016. Identification of Superiorvarieties of Cotton (G. hirsutum L.) under drought stress and normal conditions using GGEBiplot and GTBiplot method in Birjand. Journal of Crop Breeding, 8(16): 134-144. (In Persian).
-  Shannon, M. C., Grieve, C. M. and Francois, L. E., 1994. Whole plant response to salinity: 199-244. In: Wilkson, R. E. and Vepraskas M. J., (Eds.). Plant Environment Interactions. Marcel Dekker, New York, USA, 640p.
-  TABNAK., 2019. Retrieved Sep 11, 2019, from https://www.tabnak.ir/fa/news.
-  Wikipedia., 2019. Retrieved Oct 16, 2019, from https://fa.wikipedia.org/wiki.
-  Yan, W., 2000. Singular-value partitioning in Biplot analysis of multienvironment trial data. Agronomy Journal, 94: 990-996.
-  Yan, W. and Rajcan, I., 2002. Biplot Analysis of test sites and trait relations of Soybean in Ontario. Crop Science, 42, 11-20.
-  Yan, W. and Tinker, N. A., 2006. Biplot analysis of multi-environment trial data: Principles and applications. Canadian Journal of Plant Science, 86: 623-645.
-  Zabet, M., 2017. Identification of superior genotypes of Rapeseed by GTBiplot and GGEBiplot methodology in normal and stressed conditions. Iranian Journal of Field Crop Science. 48(1):207-220. (In Persian).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار