مطالعه اثرات فیزیولوژیکی تنش کم آبی (خشکی) بر رشد رویشی شش گونه اسپرس (Onobrychis)

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 - عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس

2 عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران

چکیده

به منظور تعیین واکنش 4 گونه و 2 زیر گونه اسپرس بومی استان فارس به تنش خشکی در مرحله رشد رویشی، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی به صورت فاکتوریل با
 4 تکرار در سال 1381 انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل 4 گونه اسپرس
  O .melanotricha, O. crista-galli, O. viciaefolia و O. sojakii و دو زیر گونه
  O. aucheri ssp. tehranica و O. aucheri ssp. Psamophilla و چهار سطح خشکی
(25، 50، 75 و 100 درصد ظرفیت مزرعه F.C.) بود. این آزمایش در گلخانه انجام و عوامل مورد مطالعه شامل طول ریشه و ساقه، نسبت طول ریشه به ساقه و وزن خشک ریشه و اندام هوایی گونه‌ها بود. نتایج نشان داد تنش خشکی بر کلیه صفات فوق تأثیر منفی معنی‌داری در سطح 1 درصد داشت. در این مطالعه گونه‌های O. melanotricha و O. sojakii بیشترین مقاومت را از خود نشان داده و می‌توان آنها را جزء گونه‌های مقاوم معرفی نمود. گونه
 O. viciaefolia و زیر گونه O. aucheri ssp. tehranica جزء گونه‌های نیمه مقاوم و گونه O. crista-galli  و زیر گونه  O. aucheri ssp. psamophillaرا می‌توان حساس‌ترین گونه‌ به تنش خشکی دانست، زیرا در اکثر عوامل مورد آزمایش پایین‌ترین میزان رشد و نمو، در این گونه و زیر گونه مشاهده شد.
 

کلیدواژه‌ها


1- امیدی، م.، 1366. کشت بافت اسپرس. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی اصفهان.
2- کریمی، ه.، 1372. مرتعداری. انتشارات دانشگاه تهران. 408 صفحه.
3- قصریانی، ف.، 1371. مقایسه عملکرد یونجه‌های چند‌ساله در شرایط دیم (کردستان). نشریه شمارة 85، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
4- کوچکی، ع. و کهربائیان، ع.، 1359. اثر تاریخ کاشت بر روی محصول، ارزش غذایی و بعضی از خصوصیات زراعی اسپرس در منطقه مشهد. مجله علمی کشاورزی دانشگاه جندی شاپور. شمارة 7، صفحات 23-22.
5- کوچکی، ع.، 1363. اثر دور آبیاری بر عملکرد و بعضی از خصوصیات زراعی اسپرس. مجله علوم کشاورزی ایران، جلد 15، شماره‌های 1، 2 ، 3 و 4.
6- مهرانی، ا.، 1381. بررسی و مقایسه عملکرد اکوتیپهای محلی اسپرس زراعی تحت شرایط تنش خشکی. خلاصه مقالات هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات. کرج – مؤسسه اصلاح و تولید نهال و بذر.
7- میرحسینی ده‌آبادی، ر.، 1371. بررسی تحمل سه رقم اسپرس و یک رقم یونجه به کمبود آب. مجله پژوهش و سازندگی، شمارة 17، صفحات 28 – 26.
8- Koch, D.W., Detaenko, D. and Hinze, G.D. 1972. Influence of three cuting systems on the yield, water use efficiency and forage quality of sainfoin. Agron. J. 64: 463 – 467. 
9- Sheehy, J.E. and Popple S.C. 1981, Photosynthesis water relations temperature and canopy structure as factors influenceing the growth of sainfoin and lucerne. Annals of Botany.82:315-319.