بررسی عملکرد کیفی پنج گونه یـونجه یکساله در شرایط آبی و دیم

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات‌ کشاوررزی و منابع‌ طبیعی‌ فارس،‌ صندوق پستی‌ 617 – 71555

2 کارشناس ارشد زراعت

چکیده

به منظور ارزیابی عملکرد کیفی پنج گونه یونجه یکساله در شرایط آبی و دیم، آزمایشی در قالب طرح اسپلیت پلات با دو فاکتور اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل دو سطح آبیاری (آبی و دیم) و فاکتور فرعی شامل پنج سطح (5 گونه یونجه یکساله) با چهار تکرار در شهرستان کازرون (استان فارس) اجرا شد. جهت تعیین کیفیت علوفه بدست آمده از گونه‌ها، در اواسط دوره گلدهی نمونه‌برداری از اندامهای هوایی انجام و بعد درصد پروتئین خام، درصد خاکستر، درصد چربی، میزان رطوبت، وزن خشک، درصد کلسیم و درصد فسفر اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین درصد پروتئین در شرایط آبی و دیم وجود نداشت و بیشترین درصد پروتئین مربوط به گونه  M. orbicularisدر شرایط دیم می‌باشد، اما درصد کلسیم، فسفر و چربی در شرایط آبی به مراتب بیشتر از شرایط دیم بود. همچنین بیشترین درصد چربی مربوط به گونه‌های M. scutellata و M. laciniata در شرایط آبی می‌باشد. به‌طورکلی گونه M. orbicularisبه‌دلیل دارا بودن بیشترین مقدار پروتئین و کلسیم در شرایط دیم، به‌عنوان گونه مناسب برای کاشت در دیمزارها ویا اصلاح مراتع و گونه‌های M. radiata و M. scutellata به‌دلیل دارا بودن حداکثر درصد خاکستر، کلسیم، پروتئین و فسفر در شرایط آبیاری، به‌عنوان گونه‌های مناسب جهت کاشت در مزارع و یا در کاشت سیستم تناوب تلفیقی (Lay farming) معرفی می‌گردند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


حسینی‌، ز.، 1369. روشهای‌ متداول‌ در تجزیه‌ مواد خوراکی‌. انتشارات دانشگاه‌‌ شیراز. 162 صفحه.
بحرانی، م.ج.، 1380. فراوری گیاهان علوفه‌ای. انتشارات دانشگاه شیراز. 136 صفحه
دشتی، م.، خدابنده، ن. و حیدری شریف‌آبادی، ح.، 1379. تأثیر سویه‌های مختلف Rhizobium meliloti بر تثبیت نیتروژن در سه گونه یونجه یکساله. خلاصه مقالات ششمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران. بابلسر، دانشگاه مازندران، صفحه 417.
قربانی‌نوقابی، ر. 1372.  تنش آب در یونجه. مجله زیتون، شماره 102 : 26– 27.
معصومی‌، ع‌. و کمالزاده، ع‌. 1365. روشهای‌ دستگاهی‌ در تجزیه‌ شیمیایی.‌ جلد‌ 1و2. چاپ‌ اول،. انتشارات دانشگاه‌ شیراز، 54 صفحه.
میر‌حسینی‌ده‌آبادی، ر. 1374. چگونگی مقاومت یونجه به خشکی. فصلنامه پژوهش و سازندگی، شماره 26:12-17.
نصیرزاده، ع. و ریاست، م.، 1383. شناسایی، بررسی فنولوژیکی و ارزیابی عملکرد علوفه برخی گونه‌های یونجه یکساله در استان فارس. فصلنامه پژوهشی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران. 12(3): 255 – 244.
Allen, R.S.; Worrington, R.E.; Gould, N.R.; Jackson, M.L. and Freeman, A.E.J. 1961. Diurnal variation in composition of alfalfa. J. Agric. Food Chem. 9 : 406 – 408.
AOAC. 1975. Official Methods of Analysis. 12th edition, Washington, D.C., USA, pp. 253-265.
Buxton, D.R.; Hornstein, J.S. Wedin, W.F. and Marten, G.C. 1985. Forage quality in stratified. Cano. 25:273-279.
Halim, R.A.; Boxton, D.R.; Hattendorf, M.J. and Carlson, R.E. 1988. Water deficit effects on alfalfa at various growth stage. Agronomy J. 81: 765 -770.
Martin, J.H.; Leonard, W.H. and Stamp, D.L. 1976. Principles of field crop production. Mc Millan, N.Y.P. 1118P.
Miller, H.F. and Wdein, W.F.  1972. Equipment for harvesting, transporting, storing and feeding. In C.H. Hanson (Ed.). Alfalfa and alfalfa improvement. Am. Soc. Agron. Inc, Madison. U.S.A. PP.575 – 675.
Sheaffer, C.C. 1985. Alfalfa. in M.E. Heath, R.F. Barnes, and D.S. Metcalfe(Eds.) Forages. PP. 89 – 98. Iowa state Univ. Press. Ames, Iowa. U.S.A.
Smith, D. 1962. Crbohydrate root reserves in alfalfa, red clover and birds foot trefoil under several management schudles. Crop Sci. 2 : 75 – 78