بررسی کالوس‌زایی و باززایی گیاه در صنوبر پده (Populus euphratica Oliv) با استفاده از کشت تخمدان

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ص.پ. 116-13185

2 موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ص.پ. 116-

چکیده

در این پژوهش، تخمدانهای نارس و بالغ صنوبر پده، از پایه‌های مادری حاشیه رودخانه کارون جمع‌آوری شدند. پنج تیمار سترون‌سازی در یک طرح کاملاً تصادفی با هشت تکرار شامل کلرور مرکوریک 1/0% به همراه اتانول 70% هر یک به مدت 30 ثانیه، اتانول 70% به مدت 30 ثانیه به همراه هیپوکلریت سدیم 25% به مدت 10 دقیقه و اتانول 70% به مدت 1 دقیقه به همراه هیپوکلریت سدیم 25% به مدت 10 دقیقه به‌ترتیب به‌عنوان تیمارهای مطلوب سترون‌سازی مورد ارزیابی قرار گرفت. میزان کالوس‌زایی حاصل از بکارگیری چهار تیمار هورمونی، به‌ روش تجزیه کوواریانس در یک طرح کاملاً تصادفی با شش تکرار بررسی شد. IBA به میزان mg/l 3 و BAP به مقدار mg/l 1/0 و نیز تیمار D–2,4 به میزان mg/l 3 و kin به مقدار mg/l 1/0 در محیط پایة MS به عنوان بهترین تیمارهای کالوس‌زایی معرفی گردیدند. همچنین معادله رگرسیونی سن ریزنمونه و میزان کالوس‌زایی آنها محاسبه گردید. منحنی رگرسیونی نشان داد که با افزایش سن ریزنمونه میزان کالوس‌زایی کاهش یافت. باززایی کالوسهای موجود در چهار تیمار شاخه‌زایی در یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار بررسی شد. BAP به میزان mg/l 2 و NAA به مقدار mg/l 5/0 در محیط پایه MS به‌عنوان بهترین تیمار مطلوب شاخه‌زایی از کالوسهای موجود پیشنهاد شد. جهت ریشه‌زایی نیز پنج تیمار با چهار تکرار در یک طرح کاملاً تصادفی بررسی گردید و در نهایت NAA و IBA هر یک به میزان mg/l 1/0 در محیط پایة MS با 2/1 نیترات به‌عنوان بهترین تیمار ریشه‌زایی معرفی شد. گیاهکهای باززایی شده پس از طی مراحل مختلف سازگاری در محیط خاک به مزرعه انتقال یافتند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

-     جورابچی، ع.، 1379. تنوع سوماکلونال و گامتوکلونال در گیاهان باززایی شده از کشت سلول و کالوس گیاه صنوبر پده (Oliv. Populus euphratica)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشتة زیست شناسی سلولی مولکولی، دانشکده زیست شناسی، دانشگاه خاتم.
-     فارسی، م. و ذوالعلی، ج. (چاولا، اچ. اس.)، 1382. اصول بیوتکنولوژی گیاهی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. صفحات 43-12.
-     شهرزاد، ش. و امام، م.، 1379. تکثیر غیرجنسی پده (P. euphartica Oliv.) به روش کشت بافت، سمینار ارائه شده در مجموعه مقالات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، شماره 230، صفحات 23-11.
-     محمودی‌کردی، ف.، 1379. کشت بساک و ایجاد گیاه‌ هاپلوئید در صنوبر پده و بررسی مقایسه‌ای تشریحی گیاهان ‌هاپلوئید ایجاد شده با دیپلوئید طبیعی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت معلم.
-     Ahuja, M.R., 1984. A commercially feasible micropropagation method for aspen. Silvae Genetica, 33:174-176
-     Antonetti, P.L.E. and Pinon, J., 1993. Somaclonal variation within poplars. Plant cell, tissue and organ culture, 35:99-106
-     Hyndman, S.E., Hasegawa, P.M. and Bressan, R.A., 1982. The role of sucrose and nitrogen in adventitious root formation on cultured rose shoots. Plant cell, tissue and organ culture, 1:229-238
-     McNabb, H.S., 1997. Micropropagation, genetic engineering and molecular biology of Populus in: Klopfenstein, N.B.,Y.W. Chun, M.S. Kim and M.R. Ahuja, (eds.).
-     PP. 1-2, Rocky Mountain Forest and Range Experiment Station publisher, Colerado.
-     Pierik, R.L.M. 1997. In vitro culture of higher plants. kluwer. Academic Publishers, Netherlands. , 195-196 pp.
-     Parsons, T.J. and Sinkar, V.P., 1986. Transformation of poplar by Agrobacterium tumefaciens. Bio. Tech, 4:533-536.
-     Redenbaugh, M.K., Westfall, R.O. and Karosky, D.F., 1981. Dihaploid callus production from Ulmus Americana anthers. Bot. Gaz, 142:19-26
-     Shiji, W., Binghao, C. and Hgun, L., 1995. Euphrates poplar forest. China environmental science press, 38-43.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار