بررسی سیتوژنتیک جمعیت‌های گونه Plantago major در شمال‌غرب ایران

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشدموسسه جنگلها و مراتع

2 استاد-مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

4 کارشناس ارشد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

چکیده

      جنس بارهنگ (Plantago) از خانوادهPlantaginaceae در ایران دارای 22 گونه علفی یکساله و چند ساله می‌باشد. گونه .Plantago majorL از گیاهان رطوبت‌پسند و رایج در مانداب‌ها می‌باشد. سیتوژنتیک هفت جمعیت مختلف از گونه مذکور بررسی شد. بذر نمونه‌ها از رویشگاه‌های ماندابی شمال‌غرب ایران جمع‌آوری شدند. بذرها را در پتری‌دیش در آزمایشگاه کشت داده و ریشه‌دار شدند. مریستم نوک ریشه با استفاده از هماتوکسیلین رنگ‌آمیزی شد. تعداد کروموزوم در پنج جمعیت مورد بررسی 12  n=2 و در دو جمعیت 24 n=2 بودند. عدد پایه در این گونه 6x= بود. کاریوتیپ جمعیت­های مورد مطالعه دو نوع کروموزوم متاسانتریک و ساب‌متاسانتریک داشتند. اندازه کروموزوم‌ها از 25/1 تا 87/2 میکرون متغیر بود. ایدیوگرام هر جمعیت تهیه و ویژگی‌های کروموزومی شامل تعداد کروموزوم، طول بازوهای کوچک و بزرگ و شاخص نسبت بازوها بررسی شد. بر اساس دسته‌بندی استبینز، کاریوتیپ این گونه با قرار گرفتن شش جمعیت در کلاسA 1 و یک جمعیت در کلاس A2، متقارن بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Aryavand, A. 1980. In: Love, A. (ed): IOPB chromosome number reports IXIX.-Taxon 29: 704.
-Badr, A. and El-Kholy, M.A., 1987. Chromosomal studies in the Egyptian flora II. Karyotype studies in the genus Plantago L. Cytologia, 52: 725-731
-Chiang, L.C., Chiang, W., Chang  M.N.L. and Lin, C.C., 2002. Antiviral activity of Plantago major extracts and related compounds in vitro. Antiviral Research, 55:1: 53-62.
- Dhar, K., 2006. Characterization and physical mapping of ribosomal RNA gene families in Plantago. Annals Botany, 97: 541–548.
-Ebadi-Almas, D., Karimzadeh Gh. and Mirzaghaderi, Gh., 2012. Karyotypic_ variation and karyomorphology_in_Iranian_endemic_ecotypes_of_Plantago_ovata, Cytologia, 77: 215–223.
-Ghorbanli, M., Sateei, A. and Nasiri- Savadkohi, S., 2011. Effect of various concentrations of copper on antioxidant enzymes activity and phenolic compounds content in leave and roots of Plantago major L., Iranian Journal of Medical and Aromatic Plant, 26:4:50.
-Huziwara Y., 1962. Karyotype analysis in some genera of Compositae. VIII. Further studies on the chromosome of Aster. American Journal of Botany, 49: 116-119.
-Levan, A., Fredka, K. and Sandberg, A., 1964. Nomenclature for centromeric position on chromosome.
-Mohsenzadeh, S., Nazeri, V. and Mirtadzadini, S.M., 2008. Chromosome numbers of fifteen species of Plantago L. (Plantaginaceae) from Iran. Iran Journal of Botany, 14 (1)
-Mozaffarian,V., 2008. A Dictionary of Iranian Plant Names. Farhang Moaser,Tehran, Iran.
- Peruzzi, L., 2003. Mediterranean chromosome number reports 13 (1344-1347). Flora Mediterranea, 13: 370–373
-Romero-Zarco, C., 1986. A new method for estimating karyotype asymmetry, Taxon, 35:526-530.
-Shariat, A., 2013. Karyology of Iranian endemic Satureja (Lamiaceae) species. Cytologia, 78: 305–312.
- Sharifnia, F. and Albouyeh, R.M., 2002. Chromosome numbers of Plantago boissierii Hauskn. et Bornm. and Boiss. in Iran. Chromosome Science, 6: 47–48.
-Stebbins, G.L., 1971. Chromosome Evolution in Higher Plants. Edvard Amold Publisher, London.
- Wiltshire, R.J.E. and Jackson, W.D., 2003. Index of chromosome numbers of Tasmanian spermatophytes. Papers and Proceedings of the Royal Society Tasmania, 137: 39–53.