ارزیابی مولکولی رابطه فیلوژنتیک جمعیت‌هایی از لاله واژگون ایران با استفاده از توالی ناحیه ITS

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دوره دکتری، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

2 نویسنده مسئول مکاتبات، استادیار، گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

3 استاد، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، تهران

4 استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج

چکیده

   جنس لاله واژگون (Fritillaria) دربردارنده بیش از 140 گونه در خانواده سوسنیان می­باشد که از میان آنها گونه F. imperialis از نظر زینتی و دارویی از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار است. تعداد 19 جمعیت از لاله واژگون از رویشگاه­های طبیعی خود واقع در 6 استان کشور جمع­آوری شدند. ارزیابی­های فیلوژنتیک بر اساس توالی ناحیه ITS در سطح DNA هسته­ای و با استفاده از روش‌های «نیبرجوینینگ» و «ماکسیمم لایکلی­هود» انجام شد. ژنوتیپ­های لاله واژگون در 3 گروه مختلف جای گرفتند؛ به­طوری­که جمعیت­های موجود در هر شاخه از الگوی منطقی نسبی پیروی کرده و بر اساس فاصله جغرافیایی و اختصاصات اقلیمی توزیع شدند. اگرچه 2 ژنوتیپ زرد رنگ در کنار 2 ژنوتیپ قرمزی که همگی از یک منطقه جمع­آوری شده بودند یک گروه جداگانه را تشکیل دادند، امّا بر اساس تمایز رنگی به­خوبی از یکدیگر تفکیک شدند. بر اساس مقادیر شاخص بوت­استرپ جدایش اعضاء درون گروه­ها اغلب به­خوبی انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که توالی­های DNA در ناحیه ITS قابلیت بالایی برای یافتن روابط فیلوژنتیک جمعیت­های مختلف این گونه دارد. به‌طوری‌که تحقیق حاضر نخستین مطالعه انجام شده با استفاده از توالی ناحیه ITS برای ارزیابی مولکولی رابطه فیلوژنتیک جمعیت­های لاله واژگون می­باشد. 

کلیدواژه‌ها