ارزیابی میزان تحمل پذیری ده جمعیت مختلف اسپرس به‎‏ بیماری سفیدک پودری در شرایط اقلیمی ‏کرج

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

2 بخش تحقیقات ذرت و گیاهان علوفه ای، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج، ایران

3 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

10.22092/ijrfpbgr.2024.363510.1450

چکیده

سابقه و هدف:
بیماری سفیدک پودری یا سطحی اسپرس (‏Onobrychis viciaefolia Scop) یکی از مهمترین بیماری‌های این محصول است که بیشتر در چین‌های آخر شیوع پیدا می‌کند. این بیماری در صورتی که به‌طور وسیعی روی محصول گسترش یابد موجب نکروز شدن و ریزش برگ‌ها و  کاهش عملکرد محصول می‌گردد. از سویی به دلیل اینکه تحقیقات محدودی در داخل کشور در این زمینه وجود دارد، انجام پژوهشی به منظور شناسایی جمعیت‌های متحمل به بیماری که در عین حال از خصوصیات زراعی مطلوبی نیز برخوردار باشند ضروری به نظر می‌رسید که در این تحقیق بررسی شده است.
مواد و روش‌ها:
به منظور بررسی واکنش جمعیت‌های مختلف اسپرسOnobrychis viciaefolia) ‏( به بیماری سفیدک پودری آزمونی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار با 10 تیمار شامل دو جمعیت‌ بهبود یافته و هشت اکوتیپ‌ جمع‌آوری شده از رویشگاه و شناسایی شده اسپرس زراعی از مناطق مختلف ایران به مدت دو سال در منطقه کرج اجرا گردید. ارزیابی بیماری سفیدک پودری در شرایط طبیعی در تابستان هر دو سال در چین چهارم انجام گردید. ارزیابی آلودگی در تیمارها در مزرعه با ثبت صفاتی مانند درصد آلودگی و شدت بیماری انجام شد. همچنین یک آزمون گلخانه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار بر روی تیمارها انجام و برای هر جمعیت در هر تکرار حداقل پنج بوته در نظر گرفته شد. زادمایه با ایجاد سوسپانسیون اسپوری به غلظت 106 کنیدیوم در میلی‌لیتر تهیه شده و بر روی گیاهچه‎های اسپرس مربوط به جمعیت‌های مختلف در مرحله چهار تا پنج هفتگی که دارای هشت تا ده برگچه بودند در گلخانه‌ای با شرایط دمای 23 تا 29 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی حدود 75 درصد اسپور‌پاشی شدند. ارزیابی واکنش جمعیت‌ها به بیماری دو هفته پس از مایه‌زنی انجام و میزان درصد آلودگی هر جمعیت ثبت شد. ارزیابی در گلخانه و مقیاس نمره‌دهی مشابه ارزیابی در مزرعه براساس یک مقیاس نمره‌دهی یک تا چهار مبتنی بر درصد شدت بیماری تیمار‌ها انجام شد. همچنین عملکرد ماده خشک علوفه برای جمعیت‌ها در کل چهار چین‌ محاسبه گردید.
نتایج:
به استناد داده‌های تجزیه واریانس آزمون مزرعه‌ای در کرج، طی دو سال جمعیت‌های یادشده، هم از لحاظ شدت بیماری و هم درصد آلودگی اختلاف معنی‌داری در سطح 1%= α نشان دادند. در آزمون‌های گلخانه‌ای نیز کلیه جمعیت‌ها از نظر شدت بیماری و درصد آلودگی اختلاف معنی‌داری در سطح 1%= α نشان دادند. بررسی نتایج مربوط به صفت درصد آلودگی جمعیت‌ها در دو سال نشان داد که درمجموع آزمون‌های مزرعه‌ای در بین کلیه جمعیت‌ها، جمعیت شماره 2 در سال‌های اول و دوم تحقیق به ترتیب با 33 و 30 درصد، کمترین آلودگی را به بیماری در مزرعه نشان داده است. در آزمون گلخانه‌ای نیز همین جمعیت با 47 و 60 درصد کمترین میزان آلودگی را بین جمعیت‌ها دارا بود. همچنین بررسی نتایج مربوط به صفت شدت بیماری جمعیت‌ها در دو سال نیز نشان داد که جمعیت شماره 2 به ترتیب با 18 و 10 درصد در سال‌های اول و دوم، متحمل‌‌ترین جمعیت اسپرس به بیماری در کرج شناخته شد و سایر جمعیت‌ها نسبت به بیماری حساس برآورد شدند. در آزمون‌های گلخانه‌ای نیز جمعیت شماره 2 با 23 و 22 درصد شدت بیماری به ترتیب در سال‌های اول و دوم متحمل‌ترین جمعیت شناخته شد و سایر جمعیت‌ها واکنش نیمه‌حساس تا حساس به بیماری نشان دادند.
نتیجه‌گیری:
در مجموع با مقایسه میانگین داده‌ها در آزمون‌های مزرعه‌ای و گلخانه‌ای طی دو سال می‌توان نتیجه گرفت که جمعیت شماره 2 با میانگین شدت بیماری 14 درصد و میانگین عملکرد ماده خشک علوفه 68/14 تن در هکتار در سال، به عنوان رقمی متحمل به بیماری با عملکرد ماده خشک علوفه مناسب شناخته شد. اگرچه این رقم مقاومت کامل به بیماری سفیدک سطحی ندارد ولی چون شدت بیماری آن در همه آزمون‌ها کمتر از 25 درصد بوده به عنوان رقم نیمه‌مقاوم معرفی شد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. Alizadeh, M.A. and Jafari, A.A. 2014. Evaluation of powdery mildew intensity of sainfoin (Onobrychis viciifolia) accessions in field condition. Iranian  Journal  of  Rangelands  and  Forests  Plant Breeding  and  Genetic  Research  22 (1): 133–141. (In Persian).
  2. Alizadeh, M.A., Sepahvand, K. and Jafari, A.A., 2013. Study the yield, quality, and infection index to powdery mildew disease in local populations of sainfoin in condition of Lorestan province. Journal of Applied Crop Breeding, 1(2): 73-86. (In Persian).
  3. Alizadeh, M.A., Seifollahi, A.H., Shafizadeh, Sh., and Jafari, A.A., 2014. Powdery mildew tolerance of 40 sainfoin (Onobrychis viciifolia) populationsin Esfahan province.Iranian. Journal of Forest and Range Protection Research, 11 (2):79–88. (In Persian).
  4. Alizadeh, M.A., Jafari, A.A., Sayedian,S.E.,Amirkhani, M., Pahlevani, M. R., Fallah Hoseini, L. and Ramezani, Yeganeh,M. 2018. Evaluation of yield and quality traits of tolerant and semi tolerant populations to powdery mildew in sainfoin (Onobrychis viciaefolia). Iranian Journal of Rangelands and Forest Plant Breeding and Genetic Research, 26 (2): 311-326. (In Persian).
  5. Alizadeh, M. A., Moeini, M. R ., Jafari, A.A., and Kamel, M. 2019. Evaluation of quantitative and qualitative traits and resistance to powdery mildew pathogen in populations of sainfoin plant (Onobrychis vicifolia). Applied Research in Field Crops Vol 32, No. 02, Page: 4-6: 1-12(In Persian).
  6. Alizadeh, M. A., Jafari, A. A., Sepahvand, K., Davazdahemami, S., Moeini,M.R., Normand Moaied, F. and Naseri, B. 2021. Evaluation of sainfoin accessions exposed to powdery mildew disease at four locations in Iran. Tropical Grasslands-Forrajes Tropicales, 9 (1):97–108.
  7. Celik, A., Karakaya, A., Avci, S., Sancak, C. and Özcan, S. 2011. Powdery mildews observed on Onobrychis in Turkey. Australasian Plant Disease Notes 6: 49–53.
  8. Celik, A., Karakaya, A., Avci, S., Sancak, C. and Ozkan, S. 2012. Potential resistance sources for powdery mildew disease of sainfoin. Bitki Koruma Bulteni, 52 (2): 153-162.
  9. Correll, J. C., Gordon T. R. and Elliott, V. J. 1987. Host range, Specificity, and Biometrical measurements of Leveillula taurica in California. Plant Disease, 71: 248-251.
  10. Heidarian, A., and Mollaei, A.2002. Evaluation and yield comparison of sainfoin (Onobrychis sativa) ecotypes under powdery mildew stress conditions. Abstract of the 15th Iranian Plant Protection Congress, Razi University, Kermanshah, Iran. 7-11 Sep. 2002: 81. (In Persian)
  11. Horsfall, J. B., and Cowling, E. B., 1978. Pathometery: The measurement of plant disease: 119-136. In: Horsfall, J. B., Cowling E.B. (Eds.). Plant Disease: An Advanced Treatise. Vol. 2. Academic Press, NY.
  12. Jafari, A. A., Rasoli, M., Tabaei-Aghdaei, S.A., Salehi Shanjani, P. and Alizadeh, M.A. 2014. Evaluation of herbage yield, agronomic traits and powdery mildew disease in 35 populations of sainfoin (Onobrychis sativa) across 5 environments of Iran.  Romanian Agricultural Research, No. 31.
  13. Jamali Zavvareh, A. and Tadayyon, A. 2006. Reaction of different sainfoin ecotype to powdery mildew. Abstract of the 9th Iranian Congress of Agricultural Sciences and Plant Breeding, University of Tehran,Tehran, Iran. 27 Sep 2006: (In Persian).
  14. Kahrizi, D., and Farshadfar, M. 2002. Evaluation of resistance of sainfoin (Onobrychis sativa) different accessions for powdery mildew in Kermanshah. Abstract of the 15th Iranian Plant Protection Congress, Razi University, Kermanshah, Iran. 7-11 Sep. 2002: 92. (In Persian).
  15. Kaplan, M. 2011. Determination of potential nutritive value of sainfoin (Onobrychis sativa) hays harvested at flowering stage. Journal of Animal and Veterinary Advances, 10 (15): 2028-2031.
  1.  
  1. Li, Z.L. 2008. Study of Onobrychis viciaefolia and Medicago sativa on yield and soil fertility. – ActaPratacultural Science, 25(7): 65–68. (In Chinese with English abstract).
  2. Marais, J.P., Mueller-Harvey, I., Brandt, E.V. and Ferreira, D., 2000. Polyphenols, condensed tannins, and other natural products in Onobrychis viciifolia (sainfoin). Journal of Agricultural and Food Chemistry, 48(8): 3440-3447.
  3. Mazahery-Laghab, H. 2015. Introduction to forage crops. Bu-Ali Sina University Press. 290pp. (In Persian).
  4. Mehrian, F. and Bamdadian, A. 1990. The major fungal diseases of forage crops, University of Tehran Press, 69p. (In Persian).
  5. Mihail, J. D. and Alcorn, S. M. 1984. Powdery Mildew (Leveillula taurica) on native and cultivated plants in Arizona. Plant Disease, 68:625-626.
  6. Morrill, W.L., Ditterline, R.L. and Cash, S.D. 1998. Insect pests and associated root pathogens of sainfoin in western USA. Field Crops Research, 59(2): 129-134.
  7. Naseri, B., Alizadeh, M.A. 2017. Climate, Powdery mildew, sainfoin resistance and yield. Journal of plant pathology. 99 (3): 619-625. doi: 10.4454/jpp.v99i3.3940
  8. Nowroozian, H. 1991. Evaluation of mildew contaminated sainfoin and its utilization in animal nutrition. Veterinary Researches and Biological Products, 4 (12): 76-78. (In Persian).
  9. Sepahvand, K., Alizadeh, M.A. and Jafari, A.A. 2013. Evaluation on disease severity index of powdery mildew of sainfoin" Onobrychis viciifoliae populations in condition of Khorramabad Lorestan province Iran. Iranian Journal of Forest and Range Protecton Research. 11 (1): 21-30. (In Persian).
  10. Sharifnabi, B. and Banihashemi, Z. 1990. Study of the Leveillula taurica, the incident of sainfoin powdery mildew in Esfehan province. Iranian Journal of Plant Pathology, 26:19–27. ‎(In Persian)‎.
  11. Sharifnabi, B. and Nekoei, A. Study of host range, specificity and ‎biometrical measurements of Leveillula taurica, the causal agent of sainfoin ‎powdery mildew in Isfahan province. Iran. J. Plant Path., 32: 284-289. (In ‎Persian) ISI Journal
  12. Sharifnabi B. and Nekoei A. 1998. Study on Sainfoin Seed Mycoflora in Iran. The Journal of Agriculture and Natural Resources Sciences, 1(2):77-83. (In Persian).
  13. Vasjagina, M.P., Kuznetzova, M.N., Pisareva, N.F. and Shfartzman, S.R.1961. Powdery mildew fungi. : Flora spore forming plants in Kazakhstan.  T. 3, Alma Ata, 751pp.