بررسی تولید علوفه در منابع ژنتیکی زراعی و وحشی برخی شبدرهای یکساله ایران با استفاده از آب سبز در مناطق نیمه‌مرطوب معتدل کشور

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی باغی، مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد

2 استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی باغی، مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان

3 دانشیار، بخش تحقیقات ذرت و گیاهان علوفه‌ای، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج

4 محقق، بخش تحقیقات علوم زراعی باغی، مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد

چکیده

     شبدر وارداتی برسیم (Trifolium alexandrinum)، یکی از مهمترین گونه شبدر زراعی برای استفاده در مناطق نیمه مرطوب معتدل همانند برخی از مناطق شمالی کشور است که سالیان متمادی در جنوب و شمال کشور کشت می‌شود. جهت افزایش تنوع شبدر در سیستم‌های زراعی، طی سال‌های گذشته منابع ژنتیکی شبدرهای یک‌ساله وحشی موجود در کشور جمع‌آوری و ارزیابی شده‌اند. ولی واکنش این منابع در مناطق نیمه مرطوب معتدل شمال کشور از نظر تولید علوفه بررسی نشده است. لذا به این منظور، تعداد 17 نمونه ژنتیکی شبدر، از 8 گونه ، شامل سه گونه زراعی T. alexandrinum، T. resupinatum، T. incarnatum و 5 گونه وحشی شامل T. angustifolium ، T. echinatum، T. diffusum، T. lappaceum و T. purpureum به همراه رقم محلی شبدر برسیم در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال (1398 و 1399) در شرایط دیم گرگان کشت و ارزیابی شدند. رطوبت مورد نیاز گیاه با استفاده از بارندگی‌های طبیعی تامین شد. بعد از برداشت، علوفه خشک هر کرت محاسبه و داده‌های دو سال بصورت آشیانه ای تجزیه واریانس شدند و مقایسه میانگین‌ها به روش دانکن صورت گرفت. نتایج تجزیه واریانس، تفاوت معنی‌داری را در بین گونه‌ها نشان داد که میانگین عملکرد علوفه خشک در گونه‌های T. diffusum و T. resupinatum بترتیب 2063 و 6120 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج نشان داد که شبدرهای T. incarnatum و T. resupinatum بیشترین و شبدرهای T. lappaceum و T. purpureum کمترین ضریب تغییرات تولید علوفه در طی دو سال داشتند. این تحقیق نشان داد که برخی منابع ژنتیکی شبدر برسیم موجود در بانک ژن ملی ایران، همچنین نمونه‌های ژنتیکی 50TN00250 (شبدر ایرانی) و 50TN00708 (T. echinatum) قابلیت استفاده بصورت کشت مستقیم برای تولید علوفه در مناطق شمالی کشور با بارش بین 5/425 -4/212 میلی متر در سال را دارند. ولی شبدرهای وحشی
T. purpureum 50TN00555، T. lappaceum 50TN01238، T.angostifolium 50TN01548 و T. diffusum 50TN01443 به علت ضریب تغییرات کم آنها در شرایط بارانی متفاوت و پایین بودن عملکرد آنها، نیاز به تحقیقات به نژادی بیشتر برای استفاده در مناطق شمالی دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  • Abbasi, M.R., 2009. Genetic diversity of clover genetic resources held by National Plant Gene Bank of Iran with emphasis on agronomic traits. Iranian Journal of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research, 17(1): 70-87, (In Persian).
  • Abbasi, M.R. and Zamanian, M., 2008. Classification of selected multi-cut Persian clover germplasm of National Plant Genebank based on agronomic traits. Pajouhesh-Va-Sazandegi, 21(2): 63-80, (In Persian).
  • Abbasi, M.R., Zamanian, M. and Nadali, F., 2011. New pre-breeding genetic resources of Iranian wild clovers for using in agronomic systems. Iranian Journal of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research, 18(2): 317-328, (In Persian).
  • Abbasi, M., Hassanzadeh, A., Mahdipour, A., Anahid, S. and Safari, S., 2019. Forage Yield in some Iranian Wild Trifolium Genetic Resources under Different Climatic and Irrigation Conditions. Journal of Agricultural Science and Technology, 21(4): 993-1004.
  • Abd EL-Naby, M.Z., Rajab, M.N. and Ahmed, I., 2015. Evaluation of some promising berseem clover populations for yield, quality, genetic variability and path-coefficient analysis. Egypt. J. Plant Breed, 19(1): 215-227.
  • Ahmadi, K. et al., 2019. Agricultural Statistics: I. Agronomy crops, I. Ministry of Agriculture, Tehran, Iran, 158 pp, (In Persian).
  • Alizadeh, B., Khodadad, M. and Zamanian, M., 2016. Evaluation to drought tolerant in Berseem and Persian clovers. Agronomy and crop breeding, 8 (331), 375-394.
  • Arzani, A., 2000. The effects of row spacings and seeding rates on dry matter and seed yield in berseem clover. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources, 4(3): 55-65 (In Persian).
  • Balazadeh, M., Zamanian, M., Golzardi, F. and Torkashvand, A.M., 2021. Effects of limited irrigation on forage yield, nutritive value and water use efficiency of persian clover (Trifolium resupinatum) compared to berseem clover (Trifolium Alexandrinum). Communications in Soil Science and Plant Analysis: 52(16), 1927-1942.
  • Bay, N and Davodi M. 2010. Analysis and forecasting some climatic elements of Gorgan. Geographical Journal of Chashmandaz-E-Zagros, 2(4): 99-114 (In Persian).
  • Clima A; Rirdc A. 2022. ELECTRA purple clover, A highly productive annual fodder legume. CLIMA, Austteralia. Department of Agriculture and Food’s Pasture, Science Program, Gerogery NSW. Austteralia.
  • Danajoo, H., Zamaniyan, M. and Amini, Z., 2017. The Study of the effect of planting date on seed quantity and quality yield of clover cultivars. Iranian Journal of Seed Science and Technology, 6(1): 247-257 (In Persian).
  • Dear, B.S., Wilson, B.C.D., Rodham, C.A., McCaskie, P. and Sandral, G.A., 2002. Productivity and persistence of Trifolium hirtum, michelianum, T. glanduliferum and Ornithopus sativus sown as monocultures or in mixtures with T. subterraneum in the south-eastern Australian wheat belt. Australian Journal of Experimental Agriculture, 42(5): 549-556.
  • Hackney, B., Flinn, S., McCormick, J., Piltz, J. and Orgill, S., 2019. The role of indeterminate growth, rooting depth and maturity time in establishing a legume seedbank under drought conditions, 19th Australian Agronomy Conference. Australian Society for Agronomy, Wagga, Australia, pp. 1-4.
  • Hackney, B., Dear, B., Dyce, G., Rodham, C. and Li, G., 2020. Annual legumes with greater water use efficiency can overcome seasonal feed imbalance, The XXI International Grassland Congress / VIII International Rangeland Congress. Guangdong People's Publishing House, Hohhot, China from June 29 through July 5, 2008.Hohhot, China from June 29 through July 5, 2, pp. 87.
  • Hussain, M.M. et al., 2015. Multitraits evaluation of Pakistani ecotypes of berseem clover (Trifolium alexandrinum) under full-irrigation and water restriction conditions. Journal of Applied Botany and Food Quality. 88:127-133.
  • Kazemeini, S.A., Pirasteh-Anosheh, H., Basirat, A. and Akram, N.A., 2018. Salinity tolerance threshold of berseem clover (Trifolium alexandrinum ) at different growth stages. Pakistan Journal of Botany, 50(5): 1675-1680.
  • Morris, J. and Greene, S., 2001. Defining a multiple‐use germplasm collection for the genus Trifolium. Crop Science, 41(3): 893-901.
  • Mozaffarian, V., 1996. A dictionary of Iranian plant names: Farhang Moaser, 396, Tehran, Iran (In Persian).
  • Naydenova, G. and Bozhanska, T., 2020. The biodiversity, the relative share and some forage quality traits of clover species (Trifolium ) in the grasslands of the Central Northern Bulgaria. Analele Universităţii din Oradea, Fascicula Biologie, XXVII, 2: 116-122.
  • Nematollahi, D., Eisvand, H.R., Modaerrs Sanavy, S.A.M., Akbari, N. and Ismaili, A., 2020. Effects of low irrigation on yield quantity and quality of clover species under high input management conditions. Iranian Journal of Field Crop Science, 51(3): 47-57, (In Persian).
  • Nikou, S., Pouryousef Miandoab, M. and Hassanzadeh Gorttapeh, A., 2014. Evaluation of Annual Clover Ecotypes by Using Drought Tolerance Indices. Iranian Journal of Crop Ecophysiology, 8(3): 375-394, (In Persian).
  • Pourtaghi, A., Darvish, F., Zamanian, M. and Mirhadi, S.M., 2005. Assessment and comparison of three berseem clover cultivars in three different planting dates with regard to quantitative and qualitative forage and hay yield in Karaj region. Iranian Journal of Agricultural Sciences, 11(3): 79-87, (In Persian).
  • Rabiee M; Farahdahr F. 2020. Evaluation of Yield and Advantages of Forage Legumes with Cereals Intercropping as Second Crop in Paddy Fields. Journal of Plant Productions, 43(3): 363-374, (In Persian).
  • Rechinger, K. et al., 1984. Flora Iranica, No. 158. Papilionaceae. Akademischev Druk-u: 15-20.
  • Ridley, P., Davies, H. and Southey, I., 1986. The nutritive value of subterranean clover (Trifolium subterraneum), rose clover (Trifolium hirtum All.) and soft brome grass (Bromus mollis L.). Australian Journal of Experimental Agriculture, 26(6): 665-668.
  • Singh, S., Singh, K. and Kaur, T., 2021. Effect of Different Sowing Dates and Timings of Last Cut on Yield Attributes and Seed Yield of Berseem (Trifolium alexandrinum). Legume Research-An International Journal, 1: 1-5.
  • Shoushi Dezfuli AA; khorramian M; Assareh A. 2019. Effect of sowing and irrigation cutoff date on seed yield and irrigation water use efficiency of spring berseem clover in Khouzestan. Journal of Plant Productions, 41(4): 69-82, (In Persian).
  • Taylor, N.L., 1985. Clover science and technology. American Society of Agronomy Madison WI.,, Madison WI., USA.
  • Yucel, C., 2019. Forage yield and quality attributes of berseem clover genotypes under mediterranean climate. Int. J. Innovative Approaches Agric. Res, 3: 491-503.
  • Zamanian, M., 2016. Evaluation of forage yield and morphological characteristics of imported Berseem clover cultivars. Seed and Plant Improvement Journal, 32(1), (In Persian).
  • Zamanian, M., Moghaddam, A. and Shamlo, J., 2003. Assessment and comparison of forage yield in six berseem clover cultivars. Seed and Plant Improvement Journal, 18(4): 497-509, (In Persian).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار