بررسی کاریوتیپ گونه‌های درمنه (Artemisia spp.) منطقه کاشان

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، صندوق پستی 116—‍13185، تهران، ایران

2 دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

بررسیهای سیتوژنتیکی درباره پنج گونه جنس درمنه جمع‌آوری شده از منطقه کاشان شامل Artemisia scoparia، A. biennis،A. aucheri ،A. oliverianaو  A. persica صورت گرفت. کاریوتیپ سلولهای میتوزی در مرحله متافاز مریستم انتهای ریشه ‌بذرهای جوانه‌دار شده مطالعه شد. سطوح پلوئیدی این گونه‌ها متفاوت بودند. گونه‌های scoparia .A،  biennis.AوA. persicaدیپلوئید، گونهA. aucheriتتراپلوئید و گونه  A. oliverianaهگزاپلوئید بودند.عدد پایه کروموزومی در این گونه‌ها 8 و 9 بود. جهت مقایسه کاریوتیپ گونه‌های مورد مطالعه تعدادی از مؤلفه‌های تقارن کاریوتیپی محاسبه شد و ایدئوگرام کاریوتیپی آنها نیز رسم گردید. گونه‌های مورد مطالعه به طور تقریبی کاریوتیپ متقارنی داشتند. گونه‌های پلی‌پلوئید، نسبت به گونه‌های دیپلوئید‌ تقارن کاریوتیپی کمتری داشتند. همچنین به‌طور معمول گونه‌های پلی‌پلوئید و گونه‌های دیپلوئید در حاشیه جویبارهای مناطق مورد مطالعه حضور داشتند، در حالی که گونه A. oliveriana در مناطق خشک و شور مشاهده گردید.  

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آذرنیوند، ح.، 1382. بررسی ویژگیهای گیاهشناسی و اکولوژیک دو گونه A. Aucheri Boiss و sieberi Besser A. در دامنه جنوبی البرز. رساله دکتری رشته علوم مرتع، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران.
اصغری، ع.، طالب‌پور، ا. ح. و رزبان حقیقی، ا.، 1378. طبقه‌بندی گونه‌های درمنه از نظر مقاومت به شوری. پنجمین کنگره زراعت اصلاح نباتات ایران، کرج، صفحه 259.
ربیعی، م.، 1380. بررسی خصوصیات اکولوژیکی گونه‌های جنس درمنه در استان گیلان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران.
قاسمی، ف.، 1383. بررسی اکولوژیکی گونه‌های جنس درمنه در شهرستان کاشان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور، دانشکده علوم، تهران.
گرجی‌پور، ا. م.، 1377. بررسی تنوع ژنتیکی یونجه‌های یکساله با تکیه بر مطالعات سیتوژنتیکی و الکتروفورتیک. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، دانشکده کشاورزی کرج.
میرزایی‌ندوشن ح.، مهرپور، ش.، رضایی م. ب.، و رشوند، س.، 1381. مطالعه مقدماتی کاریوتیپ جمعیت‌هایی از گونهAloe litoralis . تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، (9):49-80.
Clausen, J.D, KeCK, D. and Hiesey, W.M., 1940. Experimental studies on the nature. Content Cytologia, 53:97-106.
Ehrendorfer, F. (1980). Polyploidy and distribution. In: Polyploidy: Biological Relevance (Lewis, W.H., ed.). Plenum Press, New York, pp. 45-60.
Estes, J.R., 1969. Evidence for autoploid evolution in the Artemisia ludoviciana complex of the pasific Northwest. Brittonia, 21:29-43.
Gennur, M.N. and Kadapa, H., 1988a. Karyomorphlogical studies in Asiatic cotton I. Karyotypic analysis of species and races of Asiatic cottons based on chromat. Content Cytologia, 53: 97-106. 
Gennur, M.N. and Kadapa, H., 1988b. Karyomorphlogical studies in Asiatic cotton II. Karyotypic analysis of species and races of Asiatic cottons based on nuclear chromosome and symmetry of karyotype. Cytologia, 53: 107-114.
Heywood, V.H. and Humphreys, C.J., 1977. Anthemideae-systematic. Review, In: V.H. Heywood, J.B. Harborne and B.L. Turner, (Editeds), The Biology and chemistry of the compositae, Academic Pres, London, Vol. II, Chapter 31, pp.852-888.
Jackson, R.C., 1976. Evolutionary and systematic significance of polyploidy. Annu. Rev. Ecol. Syst., 7:209-234.
Kawatani, T. and Ohno, T., 1964. Chromosome numbers in Artemisia Bull. Natl. Inst. Hyg. sci, 82: 183-193. 
Krasnikov, A. and Lomonosova, D.N., 1990. Chromosome numbers in representatives of some families of vascular plants in the flora of the Novosibirsk region. Bot. Zurn., 75: 118-120.
Kuzmanov, B.A., Georgiva S.B. and Nikolova V.A., 1986. Chromosome numbers of Bulgarian flowering plants. I. fam. Asteraceae. Fitologija (sofia) 31: 71-74.
Levan, A., Fredga,  K. and Sandbery, A., 1964. Nomencleature for centromeric position on chromosome. Heriditas, 52:201-220.
Lewis, W.H., 1980. Polyploidy and novelty in flowering plants. American Naturalist , 122:1-25.
Love, A and Love, D., 1982. In IOPB Chromosome number reports LXXV. Taxon 31: 344-360.
Mathew, A. and  Mathew, P.M., 1982. Studies on the south Indian compositae, Karyomorphology of  nine species of blumea. D.C. Cytologia, 47:153-16.
McArthur, E.D, Pope, C.L., and Freeman, D.C., 1981. Chromosomal studies of subgenus Tridentatae of Artemisia: evidence for autopolyploidy. Am. J. Bot., 68:589-605.
Mendelak, M. and Schweizer, D., 1986. Giemsa c-banded karyotypes of some diploid Artemisia species. Pl. Syst & Evol., 152: 195-210.
Mykhopadhyay, S. and Sharma, A.K., 1987. Karyomorphological analysis of different species and varieties of calathea. Cytologia, 52: 821-831.
Oliva, M. and Valles, J., 1994. Karyological studies in some taxa of the genus Artemisia (Asteraceae). Can. J. Bot., 72:1126-1135.
Qiao, Y.M., Yan X. and Zhang, S. Z., 1990. A study on the chromosomes of 20 species of the genus Artemisia. Grassland China, 6: 24-31.
Razaq, Z.A., Vahidy, A.A. and Ali, S.I., 1994. Chromosome numbers in compositae from Pakistan. Ann. Missouri Bot. Gard., 81:800-808.
Schweizer, D. and Ehrendorfer, F. 1983. Evolution of C-band patterns in Asteraceae-Anthemideae. Biol. Zentralbl., 102:637-655, Species and varieties of calathea. Cytologia, 52: 821-831.
Stebbins, G.L. 1950. Variation and Evolution in Plants. Columbia University Press, New York.
Stebbins, G.L. 1971., Chromosome Evolution in Higher Plants. Edward Arnold Publisher. LTD. London, pp.216.
Tavassoli, A. and Derakhshandeh P., 1993. Chromosome number of some Artemisia L. species from Iran, Iran. J. Bot., 6:169-175.
Torrel, M. and Valles, J., 1995. Reports (552-558). In: Mediteranean chromosome number reports 5, Edited by G. Kamari, Felber F. and F. Garbari, Flora Medit., 5:357-383.
Torrel,l M. and Valles, J., Garcia-Jacas, N. Mozaffarian, V. Gabrielian, E., 2001. New or rare chromosome counts in the genus Artemisia L. (Asteraceae) from Armenia and Iran. Bot. J. Linn. Soci. 135:51-60.
Torrel, M. and Bosch, M. Martin, J. and Valles, J., 1999. Cytologenetic and isozymic characterization of the narrow endemic species Artemisia molinieri (Asteraceae, Anthemidieae): implications for its systematics and conservation. Can. J. Bot., 77:51-60.
Tyrl, R.J., 1975. Origin and distribution of polyploid Achillea (compositae) in Western North America. Brittonia, 27:187-196.
Valant-Vetschera, K.M. Fischer, R. and Wollenweber, E., 2003. Exudate flavonoids in species of Artemisia (Asteraceae-Anthemideae): new results and chemosystematic interpretation, Biochemichal Systematic and Ecology, 31: 487-498.
Valles XIRAU, J., 1986. Estudis biosistemátics en les especies ibérico-baleáriques de les seccions Artemisiai Seriphidium Bess, del genere Artemisia L. Tesis doctoral. Fac. Farmacia. Barcelona.
Valles, J., 1995. Reports (552-558). In: Mediteranean chromosome number reports 5, Edited by G. Kamari, Felber F. and Garban F., Flora Medit., 5:357-363.
Vetter, S.M. Lambrou, Franz, C. and Ehrendorfer, F., 1996. Cytogenetics of experimental hybrids within the Achillea millefolium polyploid complex. Caryologia, 49:1-12.
Wright, C.W., 2002. Artemisia. Taylor and Fransis, Publishe, New York.
Zohary, M., 1961. On hydro-ecological relations of the near east desert vegetation plant water relationships in arid and semiarid conditions. Proc. Madrid symp. Unesco, Arid Zone Res., 16: 199-212.