تأثیر سطوح مختلف عناصر سنگین بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه در سه گونه ‌اکالیپتوس

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 محقق موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع

2 عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران. صندوق پستی: 116-13185

چکیده

فعالیت‌های فشرده بشر از جمله شهری، صنعتی، کشاورزی و ترافیک به آلودگی مناطق تحت آبیاری، سواحل و بسیاری از مناطق دیگر از طریق آفت کشها، نیتراتها، آلاینده‌های آلی و فلزات سنگین و ... منجر شده‌است. در چنین مناطقی استفاده ‌از گیاهانی که بتوانند عناصر سنگین را ذخیره نمایند، می‌تواند از نظر اقتصادی مؤثر باشد. این تحقیق به منظور بررسی و مقایسه ‌اثرات چهار عنصر سنگین مس (Cu)، روی (Zn)،  کادمیم (Cd)، سرب (Pb) بر سه گونه Eucalyptus camaldulensis،E. microthecaو E. occidentalis انجام گرفت. 16 تیمار عناصر سنگین شامل شاهد، هر یک از عناصر در سه سطح و مخلوط چهار عنصر در سه سطح، بر سه گونه اکالیپتوس در سه تکرار در قالب یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در اتاقک رشد بررسی شد. تجزیه واریانس یکطرفه به منظور بررسی اثر معنی‌دار 16 تیمار بر روی شش صفت طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، شاخص بنیه بذر، درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و شاخص جوانه‌زنی بذر در هر گونه به طور مجزا انجام گرفت که نتایج تجزیه واریانس در تمامی ‌موارد، غیر از مورد درصد جوانه‌زنی در گونهE. camaldulensis، در تمامی ‌تیمارها معنی‌دار بود. همچنین نتایج حاصل از تجزیه واریانس اثر متقابل سه گونه اکالیپتوس و 16 تیمار عناصر سنگین در تمامی ‌موارد برای کلیه صفات اندازه گیری شده در سطح 1% معنی‌دار بود. از آزمون دانکن نیز جهت دسته بندی داده‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد که ‌از نظر صفت شاخص بنیه بذرE. microtheca  دارای بالاترین مقدار بود.    

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عیسوند، ح. ر. و علیزاده، م. ع.، 1382. بررسی برخی فاکتورهای کیفیت فیزیولوژیکی بذر (درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و شاخص بنیه) گیاه دارویی بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) تحت شرایط آزمون پیری زودرس، فصلنامه پژوهشی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان جنگلی و مرتعی ایران، جلد 11،  2.
Mahmood, S., Hussain, A., Zaeed, Z. and Athar, M., 2005. Germination and seedling growth of corn (Zea mays L.) under varying levels of copper and zinc. International Journal of Environmental Science and Technology. 2 (3): 269-274.
Claire, L.C., Adriano, D.C., Sajwan, K.S., Abel, S.L., Thoms, D.P. and Driver, J.T., 1991. Effects of selected trace metal on germinating seeds of six plant species. Water, Air and Soil Pollution. 59: 200-231.
Gulfraz, M., Mussadeq, Y., Khanum, R. and Ahmad, T., 2003. Metal contamination in wheat crop (Triticum aestivum L.) irrigated with industrial effluent. Online Journal of Biological Science, 3(3): 335-339.
Jeliazkova, E.A., Craker, L.E.  and Xing, B., 2003. Seed germination of anise, caraway, and fennel in heavy metal contaminated solutions. Journal of Herbs, Spices and Medicinal Plants, 10(3): 83-93.
Peralta, J.R., Gardea-Torresdey, J.L., . Tiemann, K.J., Gómez, E., . Arteaga, S., Rascon, E., and . Parsons, J.G., 2000. Study of the effects of heavy metals on seed germination and plant growth on alfalfa plant (Medicago sativa) growth in solid media. Proceedings of the 2000 Conference on Hazardous Waste Research. May 23-25, 2000. Denver,Clorado.
Scott, S.J., Jones, R.A. and Williams, W.A., 1984. Review of data analysis methods for seed germination. Crop Science, 24:1192-1199.