تأثیر تنش‌کمبود آب بر پتانسیل آب برگ تعدادی از درختان و درختچه‌ها

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

این تحقیق به‌ منظور انتخاب ‌گونه‌های متحمل در برابر خشکی بر اساس میزان پتانسیل آب برگ(LWP) تحت تنش آبی جهت کشت در فضای سبز و یا جنگل‌کاری در مناطق خشک و نیمه‌خشک در سالهای 1383 و 1384 انجام گرفت. آزمایش در دانشگاه صنعتی اصفهان با طول و عرض جغرفیایی ′39 °51 و ′38 °32 تحت شرایط کنترل شده به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار به اجرا درآمد. رژیم آبیاری قطره‌ای شامل 40، 60، 80، 100 و 120 درصد میزان تبخیر از طشتک کلاس A، دو نوع خاک و 19 گونه درختی و درختچه‌ای پهن برگ مورد استفاده قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده اختلاف معنی‌داری01/0p< بین ‌گونه‌های گیاهی، رژیم‌های آبیاری و دو سال اندازه‌گیری مشاهده شد. بین دو نوع خاک از لحاظ میزان LWP اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد، ولی اثرات متقابل خاک و گونه معنی‌دار بود. همبستگی بین رژیم‌های آبیاری و مقادیر LWP نشان داد که با افزایش میزان آبیاری میزان LWP نیز افزایش می‌یابد (9/0 r =). از بین ‌گونه‌های مطالعه شده، دارمازو (94/3- مگاپاسکال) کمترین و بید (36/2- مگاپاسکال) بالاترین LWP را به خود اختصاص دادند. ‌گونه‌های دارمازو، زیتون، زبان‌گنجشک و ارغوان با داشتن کمترین میزان LWP مقاومترین ‌گونه‌ها به خشکی و ‌گونه‌های بید، شالک، سپیدار و چنار حساس‌ترین ‌گونه‌ها نسبت به سایر ‌گونه‌های مطالعه شده بودند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


- اکبری، م.، 1382. ارزیابی و طبقه‌بندی بیابان‌زایی با تکنیک RS و GIS در منطقه خشک شمال اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته بیابان‌زدایی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان، 178 ص.
- باقری کمار ‌علیا، م.، 1375. بررسی شاخص‌های فیزیولوژیکی مؤثر جهت ارزیابی ارقام گندم مقاوم به خشکی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج.
- ثابتی، ح.، ا.، 1355. جنگلها، درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات دانشگاه یزد، 806 ص.
- جانی قربان، م.، 1367. جمع‌آوری و شناسایی برخی از گیاهان بومی منطقه اصفهان و چهارمحال و بختیاری و کاربرد آنها در فضای سبز، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان. 210 ص.
- جزیره‌ای، م.ح.، 1380. جنگل‌کاری در خشک‌بوم، انتشارات دانشگاه تهران، 450 ص.
- زهتابیان، غ. و فرشی، ع.ا.، 1378. برآورد نیاز آبی گیاهان فضای سبز در مناطق خشک (مطالعه موردی کاشان)، مجله منابع طبیعی ایران، 52 (2): 74-63.
- طویلی، ع.، جعفری، م.، حیدری شریف آباد، ح. و ارزانی، ح.، 1379. بررسی مقاومت به خشکی در سه گونه مرتعی
Stipabarbata، Agropyroncristatum و Agropyrondesertorum، مجله منابع طبیعی ایران، 53(3): 237-217.
- علیزاده، ا.، 1383. رابطه آب خاک و گیاه، انتشارات جاوید، 735 ص.
- Drivas, E.P. and Everett, R.L., 1988. Water relations characteristics of competing single-leaf pinyon seedlings and sagebrush nurse plants. Forest Ecology and management. 23(1):27.
- Engelbrecht, B.M.J. and Kursar, T.A., 2003. Comparative drought resistance of seedlings of 28 species of co-occurring tropical woody plants. Oecologia. Abs. 136(3):383.
- Elliott, K.J. and Swank, W.T., 1999. Impacts of drought on tree mortality and growth in a mixed hardwood forest. Journal of vegetation science. (5):219.
- Giorio, P., Sorrentino, G. and Andria, R.D., 1999. Stomatal behavior. Leaf water status and photosynthetic response in field-grown olive trees under water deficit. Environmental Botany. Abs 42(2): 95.
- Kramer, P.J., 1969. Plant and soil water relationships: a modern synthesis. Mc Graw-Hill, New York.
- Ngugi, M.R., Hunt, M.A, Doley, D., Ryan, P. and Dart, P., 2004. Selection of species and provenance for low-rainfall areas: Physiological responses of Eucalyptus cloeziana and Eucalyptus argophloia to seasonal condition in subtropical Queensland. Forest Ecology and Management. 193(1-2):141-156.
- Ortuno, M.F., Alarcon, j.j., Colars, E.N. and Torrecillas, A., 2005. Interpreting trunk diameter in young lemon trees under deficit irrigation. Plant science. 167)2(:275-280.
- Ozturk, M. and Sakcali, M.S., 2004. Eco-physiological behaviors of some Mediterranean plants as suitable candidates for reclamation of degraded areas. Journal of Arid Environments. 57(2): 141-153.
- Salleo, S. and Lo-Gullo, M.A., 1990. Sclerophylly and plant water relations in three Mediterranean Quercus species. Annals of Botany. (65):315-331.
- Shinshi, D.M., Mayrol, L. and Atsmon, D., 1982. Responses to water stress in wheat and related wild species. Crop sci. 22:123-128.
- Yin, C., Duan, X., Luo, B. and Li, J., 2005. Early growth, dry matter allocation and water use efficiency of two sympatric Populus species as affected by water stress. Environmental and Experimental Botany. 53(3): 315-322.