بررسی تأثیر عوامل رویشگاهی بر شاخص‌های رشد و مقاومت دانه‌رست افراپلت در نهالستان

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، ساری، کدپستی: 556-48175

2 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، صندوق پستی: 116-13185

3 شرکت سهامی چوب فریم

چکیده

این تحقیق با هدف تعیین اثر عوامل رویشگاهی بر شاخص‌های رشد و مقاومت نهالهای یک ساله افرا‌پلت انجام شد. به این منظور بذر افراپلت از 11 مبدأ در جنگل‌های حوزه استحفاظی اداره کل منابع طبیعی استان مازندران (ساری) در پاییز سال 1383 جمع‌آوری شد. بذرها در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در نهالستان اوریملک شرکت سهامی چوب فریم واقع در ارتفاع 1550 متر از سطح دریا کاشته شد. بعد از جوانه‌زنی بذر و نیز سپری شدن یک فصل رویش و زمستان آن سال، صفات زنده‌مانی تابستانه، روش قطری، روش ارتفاعی و نیز زنده‌مانی زمستانه اندازه‌گیری شد. نتایج بدست آمده اختلاف معنی‌داری بین مبدأهای بذر در خصوص صفات زنده‌مانی و رویش ارتفاعی نهالها نشان داد، اما در رابطه با قطر یقه نهالها اختلاف معنی‌داری میان مبدأ بذر مشاهده نشد. از نظر زنده‌مانی تابستانه و رویش ارتفاع نهالها، مبدأهای کم ارتفاع‌تر و از نظر زنده‌مانی زمستانه مبدأهای مرتفع‌تر وضعیتی مطلوب‌تر نشان دادند. همبستگی معنی‌داری بین رویش ارتفاعی با زنده‌مانی زمستانه مشاهده گردید. همچنین بیشترین مقدار وراثت‌پذیری مربوط به مقاومت به سرما و رویش ارتفاعی نهالها بود.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


- اسپهبدی، ک.، 1384. بررسی تنوع ژنتیکی و اثرات محیط و ژنوتیپ روی روند استقرار و رشد نهال بارانک. رساله دوره دکتری جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، 135 صفحه.
- اسپهبدی، ک.، محمد نژاد، ش.، بریمانی، ح. و قبادیان، ح.ر.، 1382. بررسی ترکیب تراکم مناسب افرا و ون در جنگل‌کاری. مجله جنگل و صنوبر جلد 11 شماره 1، صفحه های 35-19.
- رسانه، ی.، کهنمویی، م. و صالحی، پ.، 1380. بررسی کمی و کیفی جنگلهای شمال کشور. مجموعه مقالات همایش ملی مدیریت جنگلهای شمال کشور و توسعه پایدار، جلد 1، صفحه‌های 82-56.
- شریفی، م.، 1372. ارزاب رواناب ناشی از بارندگی در دو حوزه از رودخانه‌های مازندران. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، 163 صفحه.
- مصدق، ا.، 1375. جنگل شناسی. انتشارات دانشگاه تهران، شماره 2214، 481 صفحه. 
- Chamber, P.G.S., Borralho, N.M.G. and Potts, B.M., 1996. Genetic analysis of survival in Eucalyptus globulus  ssp. globulus. Silvae  Genetica, 45: 107-112.
- Cornelius, J., Apedaile, L. and Mesen, F., 1996a. Provenance and family variation in height and diameter growth of Cupressus Lusitanica Mill. in Costa Rica. Silvae Genetica, 45(2-3): 82-85.
- Falconer, D.S., 1996. Introduction to Quantitative Genetics, second End. Longman Group, New York.
- Liepe, K., 1993. Growth chamber trial on frost hardiness and field trial on flushing of sessile oak. Forestry, 50: 208-214.
- Miles, L,M., Jeanne, A. M. and Robert, D. W., 1995. Provenance and progeny variation in growth and frost tolerance of Casuarina Cunninghmia in California, USA. Forest Ecology and  Management, 79:161-171.
- Minckler, L.S., 1952. Loblolly pine seed source and hybrid tests in southern Illinois. U.S. For. Svc. Cent. States For. Exp. State. Tech. Paper 128, 8p.
- O’Neill, A.G., Thomas Adams, W., Aitken, S.N., 2000. Quantative genetics of spring and fall cold hardiness in seedlings from two Oregan populations of coastal Douglas-fir. Forest Ecology and Management, 149: 305-317.
- SAS Institute., 1989. SAS Users Guide Statistics. Version 6. SAS Institute, Cary, NC. 943 p.
- Savolainen, O., Bokma, F., Garćia-Gil, R., Komulainen, P. and Repo, T., 2004. Genetic variation in cessation of growth and frost hardiness and consequences for adaptation of Pinus sylvestris to climatic changes. Forest Ecology and Management, 197: 79-89.
- Schmidtling, R.C., 1994. Using provenance test to predict response to climatic change: Loblolly pine and Norway spruce. Tree physiology, 14: 805-817.
- Sebben, A.M., Pontinha, A.A.S., Giannotti, E. and Kageyama., P., 2003. Genetic variation in provenance- progeny test of Araucaria angustifolia (Bert). In Sao Paulo, Brazil. Silvae Genetica, 52: 181-184.
- Sharma, N.k., Burman,V., Tewari, J.C., Bohra, M.D. and Hersh, L.N., 1994. Variability studies in pod and seed characteristics of Prosopis Juliflora (S.W.), Indian Journal of forestry, 17(2): 161-165.
- Sierra-Lucero, V., Mckeand, S.E., Huber, D.A., Rockwood, D.L. and White, L., 2002. Performance differences and genetic parameters for Coastal provenance of Loblolly pine in southeastern United States, Forest Science., 48: 732-742.
- Subramanian , k.N., Mandal., A.K. and Nicodemus, A., 1995. Genetic variability and character association in E. grandis. Annals of forestry, B(2): 134-137.
- Toky, O.P., Kumar, N. and Bisht, P.R., 1996. Variation in growth of 3-year old provenance trial of Albizia lebbek (L.) Benth. in arid India. Silvae genetica, 45: 31-33.
- Vakshaya, R.K., Rajora, O.P. and Rawat, M.S., 1992. Seed and seedling traits of Dalbergia sissoo R.b. seed source variation studies among ten sources in India. Forest Ecology and Management, 48: 265-275.
- Vargas-Hernandez, J.J., Adams, W.T. and Joyce, D.G., 2003. Quantitative genetic structure of stem, form and branching traits in Douglas-fir seedling and implication for early selection. Silvae Genetica, 52: 36-44.
- Wu, H.X., 2002. Study of early selection in tree breeding, 4-Efficiency of Marker-Aided Early Selection (MAES). Silvae Genetica, 51: 261-269.
- Zobel, B.J. and Talbert, J.T., 1984. Applied Forest Trees Improvement. John Wiley and Sons, New York. pp 505.