تکثیر گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth) با استفاده از کشت رویان

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 -‌ دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم پایه، گروه زیست‌شناسی، مشهد، خراسان رضوی

2 دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم پایه، گروه زیست‌شناسی، مشهد، خراسان رضوی

چکیده

گیاه دارویی نوروزک (Salvia leriifolia) متعلق به تیره نعناع (Lamiaceae) و بومی استان خراسان و سمنان می‌باشد. در این پژوهش با توجه به درصد جوانه‌زنی بسیار کم در بذرهای این گیاه، با استفاده از کشت رویان، تکثیر گیاه مورد بررسی قرار گرفت. تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی 2،4-D با غلظتهای 0، 1، 5/1، 2، 5/2 و 3 میلیگرم در لیتر و کینتین (6-فورفوریل آمینو پورین) با غلظتهای3/0، 1/0 و0 میلیگرم در لیتر برای رشد رویان در محیط کشت MS استفاده شدند. نمونه‌ها ابتدا یک هفته در تاریکی و دمای °C25 و بعد به مدت سه هفته در شرایط روشنایی قرار گرفتند و رشد رویانها به‌صورت کمی وکیفی بررسی شد. براساس نتایج بدست‌آمده محیط 1l- mg 22،4-D  همراه با 1l- mg 1/0کینتین، به طور معنی‌داری نسبت به محیطهای دیگر جهت افزایش باززایی و رشد رویان مناسبتر بود.


 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


- باغی، ن.، 1375. بررسی اثرات ضد میکروبی گیاه نوروزک. پایان نامه دکترای داروسازی دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، صفحه 34-31.
- پیریک، ار.ال.ام. (باقری، ع.)، 1376. مبانی کشت بافتهای گیاهی. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، صفحه 187-179.
- جبارزاده، م.، 1378. بررسی خواص ضد میکروبی عصاره‌های ریشه و دانه‌ گیاه نوروزک. پایان‌نامه دکترای داروسازی دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، صفحه 56-54.
- حداد خداپرست، م.ح.، 1374. بررسی ترکیبات شیمیایی دانه نوروزک. مجله علمی پژوهشی علوم و صنایع کشاورزی. 9: 42-56.
- حدادخداپرست، م.ح. و حسینی، م.، 1372. اثر عوامل محیطی بر جوانه‌زنی گیاه نوروزک در شرایط آزمایشگاهی. مجله پژوهش و سازندگی، سال 10، 37: 45-42.
- حسینی، م.، 1374. تکنولوژی تولید انبوه گیاه نوروزک. مجله پژوهش و سازندگی، 12 (42):54 -50.
- صفوی، ح.، 1368. فلور خراسان (فهرست مستخرج از فلور ایرانیکا) جلد اول. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. 125 صفحه.
- طباطبائی یزدی، ف.، 1374. بررسی اثرات آنتی‌اکسیدانی اسانس و عصاره برگ گیاه نوروزک و شناسایی فیتوشیمیایی آن. پایان‌نامه درجه کارشناسی ارشد رشته شیمی، صفحه 78 -75.
- فرهوش، ر.، 1382. استخراج، تخلیص و شناسایی فراکسیون عمده آنتی‌اکسیدانی برگ گیاه نوروزک و بررسی خصوصیات آن. پایان‌نامه دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد. 172 صفحه.
- فیله‌کش، ا.، 1382. بررسی آت اکولوژی گیاه مرتعی
salvia leriifolia در سبزوار. خلاصه مقالات اولین همایش توسعه پایدار گیاهان دارویی. صفحه، 33.
- مدرس، م.، 1386. مطالعه رویداد شناسی (phenology) و برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth). پایان‌نامه درجه کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد. 175صفحه.
- Chin, H.F., Krishnapillay, B. and Alang, Z.C., 1998. Media for embryo culture of some tropical recalcitrant species. Pertanika, 11(3): 357-363.
- Hadad Khodaparast, M.H., Haghdoost, A., Elhami-Rad, A.H., Movahhed, G. and Karazhiyan, H., 2006. Antioxidant activity and thermal Properties of Salvia leriifolia (Norozak) root extract. Proceedings of the international conference on Innovations in Food and Bioprocess Technologies, 12-14 December 2006, AIT, Pathumthani, Thailand. Pages: 378.
- Hosseinzadeh, H. and Yavary, M., 1999. Anti-inflammatory effect of Salvia leriifolia Benth leaf extract in mice and rat. Pharmaceutical and Pharmacological Letters, 9(2): 60-61.
- Hosseinzadeh, H. and Lary, P., 2000. The effect of Salvia leriifolia Benth root extracts on morphine dependence in mice. Phytotherapy Research, 14(5): 384-387.
- Hosseinzadeh, H., Haddad Khodaparast, M.H. and Hosseini, E., 2000. Anti-ulcer effect of Salvia leriifolia Benth leaf extract in mice. Pharmaceutical and Pharmacological Letters, 10(2): 63-64.
- Huang, L., Liu, D., Hu, Z., 2000 .Effects of phytohormones on growth and content of depsides in Salvia miltiorrhiza suspension cells In vitro Cellular and Developmental Biology ;23(1):1-4.
- Lippmann, B., Lippmann, G., 2004. Soybean embryo culture: factors influencing plant recovery from isolated embryos. Plant cell tissue and organ culture, 32(1): 83-90.
- Rechinger, K.H., 1982. Flora Iranica. N.150, Academishe Druk.u.Verlag sustalt Gratz.page 439.
- Sadeghnia, H.R., Nassiri Asl, M., Haddad Khodaparast, M.H. and Hosseinzadeh, H., 2003. The effect of Salvia leriifolia Benth root extracts on lipid peroxidation during global ischemic-reperfusion in rats. Medicinal Plants, 7: 19-28.