مطالعه سیتوژنتیکی برخی گونه‌های جنس Hedysarum موجود در بانک ژن منابع طبیعی ایران

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ص.پ. 116- 13185

چکیده

تنوع سیتوژنتیکی در 6 جمعیت متعلق به 4 گونه از جنس Hedysarum با استفاده از سیستم آنالیز تصویری مورد ارزیابی قرار گرفت. تعداد کروموزومهای پایه در تمام جمعیت‌های مورد بررسی 8=x بود. اما از لحاظ سطوح پلوئیدی تنوع وجود داشت، که این امر مؤید وجود تنوع کروموزومی در نمونه‌های مورد بررسی بود. براساس جدول دو طرفه Stebbins همه جمعیت‌ها در کلاس A1 قرار گرفتند و اختلاف معنی‌داری (01/0p<) میان جمعیتها برای صفات مورد بررسی مشاهده گردید. تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که دو مؤلفه اول و دوم به ترتیب 86/79 و 64/19 درصد از واریانس موجود بین جمعیت‌ها را توجیه می‌نمایند. در مؤلفه اول، صفات طول کل کروموزوم (TL)، طول بازوی بلند (LA)، طول بازوی کوتاه (SA) و شاخص سانترومری (CI) و در مؤلفه دوم، صفت نسبت بازوها (AR) بیشترین سهم را در واریانس بین جمعیت‌ها داشتند. تجزیه خوشه‌ای جمعیت‌ها بر اساس خصوصیات کاریوتیپی آنها را در دو کلاس مجزا قرار داد. بیشترین فاصله (804/3)بین دو گونه
H. coronarium (از گرگان) و H. criniferum(از کرمانشاه) و کمترین فاصله (008/1) بین دو نمونه شارلق و سولگرد متعلق به گونه H. kopetdaghi مشاهده شد. دیاگرام مربوط به پراکنش جمعیت‌ها براساس دو مؤلفه اصلی اول و دوم، جمعیت‌های مورد بررسی را در دو گروه متمایز قرار داد که این امر مؤید نتایج حاصل از تجزیه خوشه‌ای بود. در تجزیه خوشه‌ای بر اساس دو شاخص 1A و 2A نیز جمعیت‌ها از لحاظ تکاملی در دوگروه متمایز قرار گرفتند. بر این اساس، دو گونه H. criniferum (از زنجان) وH. kopetdaghi  (از سولگرد) بیشترین فاصله (708/2) را نشان دادند و کمترین فاصله (202/0) بین دو گونه
H. kopetdaghi(از سولگرد)وH. criniferum (از کرمانشاه) مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

 
- Aiken, S.G., Dallwitz, M.J., Consaul, L.L., McJannet, C.L., Gillespie, L.J., Boles, R.L., Argus, G.W., Gillett, J.M., Scott, P.J., Elven, R., LeBlanc, M.C., Brysting, A.K. and Solstad, H., 1999. Onwards. Flora of the Canadian Arctic Archipelago: Descriptions, Illustrations,Identification and Information Retrieval. http://www.mun.ca/biology/delta/arcticf/
- Baatout, H., 1996. Comparison of phenotypic variation in self – fertilizing and outcrossing subspecies of Hedysarum spinosissimum a Mediterranean herb, plant, Genet. Resour. Newslett, 105: 23-28.
- Forage information system. 2006. Hedysarum coronarium. http://forages.oregonstate.edu/.   
- Gillett, J.M., Consaul, L.L., Aiken, S.G. and Dallwitz, M.J., 1999. onwards. Fabaceae of the Canadian Arctic Archipelago: a DELTA database for interactive identification and illustrated information retrieval. http://www.mun.ca/biology/delta/arcticf/
- Huziwara, Y., 1962. Karyotype analysis in some genera of compositeae. VШ Further studies on the chromosome of Aster. Amer.J.Bot, 49: 116-119.
- Index to plant chromosome number, 2006. Missouri Botanical Garden, Hedysarum Genus. http://mobot.mobot.org/.
- Issolah., R., Benhizia, H. and Khalfallah, N., 2006. Karyotype Variation within Some Natural Populations of Sulla (Hedysarum coronarium L., Fabaceae) in Algeria. Genetic Resources and Crop Evolution, 53(8): 1653-1664
- Kernick, M.D., 1978. Ecological Management of Arid and Semi-arid Rangelands in Africa and the Near and Middle East (EMSAR-33), Vol. IV, Indigenous Arid and Semi-arid Forage Plants of North Africa, the Near and Middle East. Technical Data Sheet No. 25, FAO, Rome, pp. 597-619.
- Ledingham, G.F., 1957. Chromosome numbers of some Saskatchewan Leguminsoae with particular reference to Astragalus and Oxytropis. Can. J. Bot, 35: 657–666.
- Levan, A.K., Fredga, K. and Sandberg, A.A., 1964. Nomenclature for centromic position on chromosomes. Hereditas, 52: 201-220.
- Löve, Á. and Löve, D., 1982. In IOPB chromosome number reports 74. Taxon, 31: 120–126.
- Löve, À. and Löve, D., 1975. Plant Chromosomes. J.Cramer, in der A.R. Gantener verlag kommanditgesellschaft FL-9490 UADUZ.
- Packer, J.G., 1968. In: IOPB chromsomome number reports XVIII. Taxon, 17: 285-288.
- Rechinger, K.H., 1984. In: Flora Iranica. Papilionaceae 2. N 157. Graz-Austria.
- Romero Zarco, C., 1986. A new method for estimating Karyotype asymmetry. Taxon, 36: 526-530.
- Stebbins, G.L., 1971. Chromosomal evolution in higher plants. Edward Arnold Publisher, London,  Ltd.
- Yakovlev, G.P., Sytin, A.K. and Roskov, J.R., 1996. Legumes of Northern Eurasia. Royal Botanic Gardens, Kew. 
- Yildiz, K. and Gucel, S., 2006. Chromosome Numbers of 16 Endemic Plant Taxa from Northern Cyprus. Turk.J.Bot, 30:181-192.    
- Yurtsev, B.A. and Zhukova, P.G., 1982. Chromosome numbers of some plants of northeastern Yakutia (the drainage of the Indigirka River and its middle reaches). Bot. Zhurn, 67: 778–787.
- Yurtsev, B.A., Zhukova, P.G., Plieva, T.V., Raszhinin, V.V. and Sekretarem, N.A., 1975. Interesting floristic finds in the easternmost Chukotka Peninsula. Bot. Zhurn, 60: 233–247.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار