بررسی تنوع ژنتیکی دم‎گاوی Smirnovia iranica Sabeti)) در ایران با استفاده از نشانگرهای RAPD

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول مکاتبات، استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، پست الکترونیک: mghavam@kashanu.ac.ir

2 استاد، گروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران

3 استاد، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

4 دانشیار، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

گیاه دم‎گاوی (Smirnovia iranica) از خانواده Fabaceae و از گونه‎های درختچه‏ای ارزشمند بومی و سازگار در ماسه‏زارهای مناطق مرکزی ایران است که از نظر تولید علوفه و حفاظت خاک و ایجاد چشم‎انداز زیبا و ارزش دارویی بسیار حایز اهمیت است. به‎منظور بررسی تنوع ژنتیکی این گیاه از رویشگاه آن واقع در ماسه‏زارهای کاشان 4 سایت مطالعاتی به‎فاصله 30 کیلومتر از هم انتخاب و از هر سایت 5 نمونه گیاهی جمع‎آوری و با استفاده از 11 آغازگر مورد تجزیه RAPD قرارگرفتند. نتایج حاصل از ماتریس تشابه Dice،  تجزیه خوشه‎ای به‎روش UPGMA و اطلاعات باندها، نشان داد که از 72 مکان تکثیرشده توسط آغازگرها به‎طور متوسط 61 مکان چندشکل بودند. تجزیه خوشه‌ای، تنوع قابل توجهی را در بین نمونه‎ها نشان داد. میزان تشابه از 97/0 برای نزدیکترین افراد در سایت 4 تا 64/ 0 بین دورترین نمونه‎ها مربوط به سایت‎های مختلف، مشاهده شد. کل نمونه‎ها به 5 گروه اصلی تبدیل شدند که دو گروه دارای یک نمونه و به‎ترتیب شامل نمونه‎های 3 (از سایت اول) و نمونه 12 (از سایت سوم) بودند، دو گروه دیگر مخلوطی از نمونه‎های مختلف بودند که هر کدام به زیرگروه‎هایی تقسیم شدند و یک گروه فقط شامل نمونه‎های متعلق به سایت 4 بود. گروه‌بندی ژنتیکی به‎دست آمده از RAPD تقریبا با توزیع جغرافیایی مطابقت نشان داد. عدم تطابق در یک سایت ممکن است به‎دلیل مهاجرت بذر این گیاه از منطقه‏ای به‎منطقه دیگر توسط عوامل مختلف و به‎ویژه بادهای شدید باشد.

کلیدواژه‌ها


-      Artyukova, E.V., Kholina, A.B., Kozyrenko, M.M. and. Zhuravlev, Yu.N., 2004. Analysis of genetic variation in rare endemic species Oxytropis chankaensis (Fabaceae) using RAPD markers. Russian Journal of Genetics. 40: 710-716.
-      Fernandes, M.E., Figueiras, A.M. and Beenito, C., 2002.The use of ISSR and RAPD markers for detecting DNA polymorphism, genotype identification and genetic diversity among barley cultivars with known origin. Theoretical and Applied Genetics. 104: 845-858.
-      Joshi, C.P. and Nguyen, H.T., 1993. RAPD (Random amplified polymorphic DNA) analysis based on intervarietal genetic relationships among hexaploid wheats. Plant Science. 93: 95-103.
-      Majid, M., 1996. Some ecological characters study of Smirnovia turkestana. Natural Resources and Animal Huasbandary Research Center of Esfahan Provience, Isfahan, Iran.
-      Mohammadi, S.A., and Prasanna, B. M., 2003. Analysis of Genetic Diversity in Crop Plants—Salient Statistical Tools and Considerations Crop Science. 43:1235–1248 (Review& interpretation).
-      Powell, W., Morgante, M. and Andre, C., 1996. The comparison of RFLP, RAPD, AFLP and SSR (microsatellite) marker for germplasm analysis. Molecular Breeding. 2: 225-238
-      Ramantha, R., and Riley, R., 1994. The use of biotechnology for conservation and utilization of plant genetic resources. Plant Genetic Resource News. 97:3-20
-      Runo, M.S. and Muluvi, G.M., 2004. Analysis of genetic structure in Melia volkensii (Gurke.) population using random amplified polymorphic DNA. African Journal of Biotechnology. 3: 421-425
-      Sabeti, H., 1994. The Iranian's Forests, Trees and Shrubs. The Publications of the University of Yazd, Yazd, Iran.
-      Samiei, K., Arzani, A. and Mirmohammad Mibodi, M., 2006. Evaluation of genetic diversity in native accessions of Trifolium resupinatum from Iran using RAPD markers. Agricultural Science and technology. 20: 61-69.
-      Strelchenko P., Street, K., Mitrofanova, O., Mackay, M., Chabane, K. and Valkoun, J., 2003. The genetic relationships between hexaploid wheat landraces from different geographical origin. In ‘Proceedings 10th International Wheat Genetics Symposium.: 2; 637-640