بررسی تنوع ژنتیکی از نظر برخی از خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد دانه در جمعیت های مختلف ماریتیغال ) L. (Silybum marianum

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول مکاتبات، مدرس، دانشگاه پیام نور اصفهان

2 استادیار، عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان

چکیده

تنوع ژنتیکی 14 جمعیت از گونه L. Silybum marianum جمع‎آوری شده از مناطق مختلف ایران در قالب طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان بررسی شد. جمعیت ها از لحاظ کلیه صفات مورد مطالعه با هم اختلاف (p≤1%) داشتند. به‌طوری‌که بیشترین مقادیر عملکرد دانه، وزن کل گل‎آذین در بوته، وزن هر گل‎آذین در بوته و تعداد گل‌آذین در بوته متعلق به ‎جمعیت 4 و کمترین این مقادیر متعلق به جمعیت 6 بود. ضرایب تنوع ژنتیکی به‎دست آمده برای صفات عملکرد دانه، وزن کل گل‎آذین ها در بوته، وزن هر گل‎آذین در بوته و تعداد گل‎آذین در بوته بالا بود، که بیانگر تنوع زیاد در بین نمونه های مورد مطالعه برای این صفات می‎با شد. عملکرد دانه با وزن کل گل‎آذین ها در بوته همبستگی مثبت و معنی دار داشت. بر اساس تجزیه به مؤلفه‎های اصلی، دو عامل اول و دوم در مجموع بیش از 76 درصد از کل واریانس بین داده‎ها را تبیین کردند. تجزیه خوشه ای بر مبنای 7 صفت مورد مطالعه با برش دندروگرام در فاصله 42/44، جمعیت‎های مورد مطالعه را در 4 گروه مختلف قرار داد. بیشترین فاصله اقلیدسی بین جمعیت‎های 4 و 1 و کمترین فاصله اقلیدسی بین جمعیت‎های 5 و 6 بود. کلیه نتایج به‎دست آمده نشان‌دهنده وجود توانمندی ژنتیکی بالا در جمعیت های  Silybum marianumایرانی برای استفاده در برنامه های به‌نژادی مانند تلاقی پلی کراس و تولید ارقام مصنوعی با خصوصیات زراعی مطلوب است.

کلیدواژه‌ها