نگهداری بذر گَبر (Acacia tortilis) و چِش (Acacia nilotica) در شرایط فراسرد

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول مکاتبات، کارشناس ارشد، گروه تحقیقات زیست فناوری منابع طبیعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران پست الکترونیک: Jebelly@rifr-ac.ir

2 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران

3 استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران

چکیده

    ذخیره‌سازی در فراسرد یا C°196- روشی جدید و بسیار کارآمد در نگهداری بلندمدت ژرم‎پلاسم گونه‎های گیاهیست. با استفاده از روش فراسرد می‌توان بذر، اندام رویشی، سلول و دانه گرده گیاهان را برای بلندمدت نگهداری و در صورت بروز هر گونه تهدید یا خطر انقراض نسبت به بازگشت و احیاء گونه اقدام کرد. در شرایط فراسرد، اغلب فعالیت‎های متابولیکی سلول تقریباً متوقف و طول مدت نگهداری بطور چشمگیری افزایش می‌یابد. بذر گونه‌های جنگلی Acacia niloticaو Acacia tortilisاز رویشگاه‌های آنها جمع‎آوری شد. قبل از ورود بذرها به نیتروژن مایع با سه پیش‎تیمار شامل ویتریفیکاسیون با استفاده از PVS2، آبگیری و گلیسرول 30٪ تیمار و بعد وارد نیتروژن مایع شدند. بذرها پس از یک‌ ماه از نیتروژن مایع خارج و در معرض شوک حرارتی یا دمای C°42+ قرار گرفته، سپس شستشو و در شرایط آزمایشگاه و گلخانه کشت شدند. در بررسی‌های آزمایشگاهی، درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، بنیه بذر، سرعت جوانه‌زنی و نسبت طول ریشه به ساقه اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل آماری شد. درصد بالای جوانه‌زنی بذرهای فراسردی بیشتر از 80% و 75% به‎ترتیب در گونه‌های Acacia nilotica و Acacia tortilis مشاهده شد. میانگین سایر صفات بالا بود که این نشان‌دهنده مقاومت بذرهای گونه‌های مورد بررسی به شرایط فراسرد می‌باشد. در آزمایش‌های گلخانه‌ای گیاهانی که از بذرهای فراسردی تولید شدند به‎خوبی رشد کرده و در مقایسه با گیاهان شاهد هیچگونه علائم سوء یا غیر طبیعی نشان ندادند. به‌طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از روش فراسرد برای ذخیره‌سازی بلندمدت بذر گونه‌های Acacia nilotica  و  Acacia tortilis امکان‎پذیر می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار