باززایی درون‌شیشه‌ای گیاه دارویی عدس‌الملک (Securigera securidaca) از طریق جنین‌زایی سوماتیکی

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشگاه پیام نور تهران، واحد شرق

2 نویسنده مسئول مکاتبات، استادیار، گروه اصلاح و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

3 دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

4 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی، گروه اصلاح و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

5 دانشجوی دکترای تخصصی اکولوژی گیاهان زراعی، مرکز آموزش کشاورزی شهید باکری، ارومیه

چکیده

جنین­زایی سوماتیکی و باززایی گیاه کامل در کشت­های کالوس حاصل از ریزنمونه­های کوتیلدون، هیپوکوتیل و ریشه جدا شده از گیاهچه‌های درون شیشه­ای گیاه دارویی عدس‌الملک (Securigera securidaca) به‌دست آمد. ریزنمونه­ها در محیط کشت MS با ویتامین‌های B5 غنی شده با غلظت­های مختلف تنظیم‎کننده­های رشد BAP یا TDZ در ترکیب با غلظت­های مختلف NAA کشت شدند و آزمایش­های فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار و 12 ریزنمونه در هر تکرار اجرا شدند. بر اساس نتایج حاصل، در نمونه­های شاهد هیچ کالوسی القا نشد، در حالی‎که القای کالوس و ساختارهای جنینی به‎خوبی در هر دو ریزنمونه کوتیلدون و هیپوکوتیل کشت شده در محیط کشت حاوی BAP یا TDZ مشاهده شد. اگرچه TDZ در ترکیب با NAA منجر به القای کالوس و جنین­زایی در هر سه نوع ریزنمونه شد، با اینحال این سیتوکینین در القای کالوس و جنین­زایی در ریزنمونه ریشه بسیار مؤثر بود. به‌طوری‌که دستورالعمل توصیف شده در این مطالعه می­تواند در تولید انبوه گیاهان شبیه به اصل و تولید متابولیت­های با ارزش دارویی گیاه عدس‎الملک مورد استفاده قرار گیرد.
 

کلیدواژه‌ها