اثر تنظیم‌کننده‌های رشد بر کالوس‌زایی و باززایی درون شیشه‌ای گیاه شابیزک (Atropa belladonna)

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

2 دانشجوی دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام پست الکترونیک: zahrataghipour928@gamil.com

3 دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه

چکیده

شابیزک (Atropa belladonna) گیاهیاز خانواده سولاناسه، یکساله و دارای یکی از آلکالوئیدهای تروپانی مهم به نام هیوسیامین می‌باشد. با توجه به اهمیت دارویی و اقتصادی کشت شابیزک، پیشرفت در روش‌های کشت بافت و باززایی این گیاه در شرایطin vitroبه‌منظور آسان نمودن روش‌های انتقال ژن به این گیاه دارویی مهم می‌باشد. ازاین‌رو در این تحقیق بهینه‌سازی شرایط کشت به‌منظور تولید کالوس و باززایی گیاهAtropa belladonnaبررسی گردید. برای تولید کالوس‌ ابتدا بذرهای استریل شابیزک در محیط کشت MS کشت شدند. پس از جوانه‌زنی بذر و رشد گیاهچه‌ها به مدت دو ماه، ریزنمونه‌های ساقه و برگ در محیط کشت MS حاوی ترکیبی از غلظت‌های هورمونی مختلف 2,4-D (0، 5/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر) و Kin (0، 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر) قرار گرفتند. برای بررسی درصد باززایی کالوس‌های حاصل از ریزنمونه ساقه از هورمون Kin در چهار سطح (0، 3، 5 و 8 میلی‌گرم در لیتر) در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار استفاده شد. نتایج نشان داد که از نظر تیپ ریزنمونه، ریزنمونه‌های ساقه بیشترین کالوس‌زایی را داشتند. از نظر غلظت‌های هورمونی، ترکیب دو هورمون در غلظت‌های MS+2mg/l Kin +1mg/l 2,4,D و همچنین MS+1mg/l Kin +1mg/l 2,4,D بیشترین میزان تولید کالوس را نشان دادند. افزایش غلظت هورمون Kin در محیط MS با افزایش درصد باززایی ارتباط مستقیم داشت و بیشترین میزان باززایی در غلظت 8 میلی‌گرم در لیتر با 66/36 درصد دیده شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


-  Abbasi, B., Saxena, P.K., Murch, S.J. and Liu, C.Z., 2007. Echinacea biotechnology: Challenges and opportunities. In Vitro Cellular & Developmental Biology – Plant, 43: 481-492.
-  Ajmal Khan, M., Gul, B. and Weber, D.J, 2002. Seed germination in the Great Basin halophyte Salsola iberica. Canadian Journal of Botany, 80: 650–655.
-  Babaei, N., Abdullah N. A., Saleh, G. and Abdullah, T. L. 2014. An efficient in vitro plantlet regeneration from shoot tip cultures of Curculigo latifolia, a medicinal plant. Scientific World Journal, 26: 275028.
-  Borgato, L., Pisani, F. and Furini, A, 2007. Plant regeneration from leaf protoplasts of Solanum virginianum L. (Solanaceae). Plant Cell, Tissue and Organ Culture 88:247–252.
-  Chaturvedi, H. C., Sharma, M., Sharma, A.K., Jain, M., Agha, B.Q. and Gupta, P., 2004. In vitro germplasm preservation through regenerative excised root culture for conservation of phytodiversity. Indian journal on Biotechnology, 3(2): 305-311.
-  Datta, M.M. and Jha, S., 2004. Embryo culture of Taxus wallichiana (Zucc.). Journal of Plant Biotechnology, 6(4): 213-219.
-  Debnath, M., Malik, C.P. and Bisen, P.S., 2006. Micropropagation: a tool for the production of high quality plant–based medicines. Current Pharmaceutical Biotechnology, 7: 33-49.
-  Ganapathi, T. R., Suprasanna, P., Rao, P.S. and Bapat, V. A. 2004. Tobacco (Nicotiana tabacum L.)-A model system for tissue culture interventions and genetic engineering. Indian Journal of Biotechnology 3: 171-184.
-  Gisbert, C., Prohens, J. and Nuez, F. 2006. Efficient regeneration in two potential new crops for subtropical climates, the scarlet (Solanum aethiopicum) and gboma (S. macrocarpon) eggplants. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 34:55-62.
-  Hosseini-Nasr, M. and Rashid, A., 2002. Thidiazuron induced shoot-bud formation on root segments of Albizzia julibrissin is an apex-controlled, light independent and calcium-mediated response. Plant Growth Regulation, 36: 81–85.
-  Hoseinpanah, S., Majidi, M. and Mirzaghaderi, Gh., 2016. Effects of growth regulators on in vitro callogenesis and regeneration of black cumin (Nigella sativa). Iranian Journal of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research, 24(2): 233-242. (In Persian).
-  Hussein, E.A. and Aqlan, E.M., 2011. Regeneration of Solanum villosum Mill. via Direct Organogenesis in vitro : A Novel Study. International Journal of Botany, 7: 177-182.
-  Karamian, R., 2007. Somatic embryogenesis and plant regeneration from protoplast culture of Crocus pallasii subsp. haussknechtii. Pakistan Journal of Biological Sciences, 10(4):659-663.
-  Kayser, O. and Quax, W.J., 2007. Medicinal Plant Biotechnology, Wiley-Vch Verlag GmbH & Co.
-  Khawar, K.M., Sarýhan, E., Sevimay, C. and Cocu, S., 2005. Adventitious shoot regeneration and micro propagation of Plantago lanceolata L. Periodicum Biologorum, 107: 113-116.
-  Kokate, C.K., 2006. Practical Pharmacognosy, 4th ed. Delhi, India: Vallabh Prakashan, p. 26, 115-21.
-  Magyar-Tabori, K., Dobranszki, J., Teixeira, D.A., Silva, J.A., 2010. The role of cytokinins in shoot organogenesis in apple. Plant Cell, Tissue and Organ Culture, 101: 251-267.
-  Mahmood, I., Razzaq, A., Khan, Z.U.D., Hafez, I.A. and Kaleem, S., 2012. Evaluation of tissue culture responses of promising Wheat (Triticum aestivum L.) cultivars and development of efficient regeneration system. Pakistan Journal of Botany, 44:277-284.
-  Mohammed, A., Chiruvella, K.K., Namsa, N.D. and Ghanta, R.G., 2015. An efficient in vitro shoot regeneration from leaf petiolar explants and ex vitro rooting of Bixa Orellana L. A dye yielding plant. Physiological and Molecular Plant Pathology, 21:417-424.
-  Mulwa, R.M. and Bhalla, P.L., 2006. In vitro plant regeneration from immature cotyledon explants of macadamia (Macadamia tetraphylla L. Johnson). Plant Cell Reports, 25:1281-1286.
-  Neibaur, I., Gallo, M. and Altpeter, F., 2008. The effect of auxin type and cytokinin concentration on callus induction and plant regeneration frequency from immature inflorescence segments of seashore paspalum (Paspalum vaginatum Swartz). In Vitro Cellular & Developmental Biology – Plant, 44: 480-486.
-  Neves, L.O., Tomaz, L. and Fevereiro, M.P.S., 2001. Micropropagation of Medicago truncatula Gaertn. Cv. Jemalong and Medicago truncatula ssp. Plant Cell, Tissue and Organ Culture, 67(1): 81-84.
-  Nodertzehi Nahook, A., 2014. Tissue and culture of the medicinal plant Sleepy cheese (Withania somnifera), MS.C thesis, Department of Basic Sciences, Payam Noor University, Tehran, 80. (In Persian).
-  O’Connor-Sánchez, A., Domínguez-May, Á.V., Keb-Llanes, M.A., González-Estrada, T.A. and Peña Ramírez, Y.J., 2010. Efficient plant regeneration from leaf explants of Solanum americanum. African Journal of Biotechnology, 9:5830-5835.
-  Omidbaigi, R., 2006. Production and processing of medicinal plants. Astan ghods Razavi Press. 438 pages (in Persian).
-  Rani, A. and Prassad, M. P., 2013.Studies on the Organogenesis of Atropa Belladonna in In-vitro Conditions. International Journal of Biotechnology and Bioengineering Research, 4(5):457-464.
-  Rothe, G. and Drager, B., 2002. Tropane alkaloids- metabolic response to carbohydrate signal in root cultures of Atropa belladonna. Plant Science, 163:979-985.
-  Roy, A., Ghosh, S., Chaudhuri, M. and Saha, P.K., 2008. Effect of different plant hormones on callus induction in Gymnema sylvestris R.BR. (Asclepiadaceae). African Journal of Biotechnology, 7(13): 2209-2211.
-  Sommer, T., Buettner, M., Bruns, F., Breves, G., Hadamitzky, C. and Pabst, R., 2012. Improved regeneration of autologous transplanted lymph node fragments by VEGF-C treatment. The Anatomical Record (Hoboken), 295(5):786-791.
-  Tamas, E. and Savatti, M., 2006. In vitro micro propagation of sainfoin (Onobrychis viclifolia Scop.) Agricultura, 1 (2): 57- 58.
-  Xu, K., Chang, Y.X., Liu, K., Wang, F.G., Liu, Z.Y., Zhang, T., Li, T. and Yi, Z., 2014. Regeneration of Solanum nigrum by somatic embryogenesis, involving frog egg-like body, a novel structure. Plos One 9: e98672.
-  Yun, Dae-Jin., and Hashimoto, Takashi., 1992. Metabolic engineering of medicinal plants: Transgenic Atropa belladonna with an improved alkaloid composition. Applied Biological Sciences, 89; 11799-11803.
-  Zargari, A., 1996. Medical Plant. University of Tehran Press. 1345-1352 (in Persian).