بررسی ریزازدیادی گیاه دارویی انحصاری و نادر Satureja edmondi

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد زیست شناسی گیاهی، دانشگاه پیام نور, واحد تهران شرق

2 نویسنده مسئول مکاتبات، استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران پست الکترونیک: Tabaei@rifr-ac.ir

3 استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

4 استاد، دانشگاه پیام نور تهران شرق ، دانشکده علوم و کشاورزی ، تهران

چکیده

گونه مرزه با نام علمی Satureja edmondi Briq از گیاهان دارویی مهم به‎شمار می‌آید واز مرزه‏های انحصاری و نادر ایران است. از آنجایی که بذر این گیاه به ‏اندازه کافی در طبیعت وجود ندارد و بذور موجود نیز به‎سختی جوانه‏دار می‎شوند، روش ریزازدیادی جهت احیاء و تکثیر انبوه به‎منظور حفظ و جلوگیری از خطر انقراض و نیز بررسی و شناخت بیشتر این گونه در دستور کار این پژوهش قرار گرفت. بدین منظور سرشاخه‏های سبز گیاه در محیط MS ( با نیمی از مقادیر KNO3  و NH4NO3) برای افزایش تعداد شاخه‎ها قرار داده شدند. سپس شاخه‏ها در محیط‏های MS 2/1وDKW همراه با سطوح متفاوت هورمون‌های  BAP و 2iP وIBA  کشت شدند. شاخه‏ها در محیط کشت DKW حاویNAA و IBA  ریشه‏دار شدند. بر اساس نتایج حاصل، بیشترین شاخه‏زایی درمحیط DKW حاوی BAP mgl-15/0 صورت گرفت. وIBA  mgl-1 5/0 بهترین هورمون ریشه‏زایی بود. گیاهچه‏های باززایی شده به گلخانه انتقال یافتند و در شرایط طبیعی به‎رشد و نمو ادامه دادند.

کلیدواژه‌ها


-          Akcam Oluk, E., Çakir, A., Yasa. I, Çapanlar, S.L. and Kirmizigul, S., 2013. Comparison of the antimicrobial activity and essential oil content of wild and micropropagated Origanum sipyleum L.: A medicinal herb native to Turkey. Journal of Medicinal Plant Research, 7: 230-233

-          Hajhashemi,V,Ghanadi, A. and Pezeshkian,S.K., 2002. Antinociptive and anti-inflammatory effects of Satureja hortensis L. extracts and essential oil. Journal ofEthnopharmacology, 82: 83-87.
-          Jamzad, Z., 2009. Thymus and Satureja species of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands. Tehran. 171p.
-          Mendes, M.L. and Romano, A., 1999. In vitro cloning of Thymus mastichina l.field-grown plants. Acta Horticulturae, 502: 303-306.
-          Ozudogru, E.A., Kaya, E., Kirdok, E. and Ozturk, S.I., 2011. In vitro propagation from young and mature explants of thyme (Thymus volgaris and T. longicaulis) resulting in genetically stable shoots. In Vitro Cell. Dev. Biol. Plant. 47:309-320
-          Sáez, F., Sanchez, P. and Piqueras, A., 1994. Micropropagation of Thymus piperella. Plant Cell Tiss. Organ Cult., 39: 269–272.
-          Sefidkon, F., Jamzad, Z., 2006. Essential oil analysis of Iranian Satureja edmondi and S. isophylla. , Flavour & Fragrance Journal, 21: 230-233.
-          Simon, J.E., Chadwick, A.F. and Craker, L.E., 1984. Herbs: An Indexed Bibloghraphy 1971-1980. The 4 Scientific Literature on Selected Herbs and Aromatic and Medicinal Plant of the Temperate zone. Archon Books, 770p
-          Vincent, K.A., Mathew, K.M. and Hariharan, M., 1992. Micropropagation of Kaemferia galanga L. a medicinal plant. Cell Tiss. Organ Cult., 28: 229–230.
-          Zargari, A., 1991. Medicinal Herbs, fourth volume. Tehran University Press. 942p.