2024-03-29T09:47:23Z
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=11759
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
1735-0891
1385
14
1
شناسنامه علمی، دوره 14، شماره1 - شماره پیاپی 23، بهار 1385
2006
05
22
1
54
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115131_06d057cba3b98e7cd3304a59d6cdf31f.pdf
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
1735-0891
1385
14
1
مطالعه کاریوتیپی دو گونه Lolium و دورگهای بین گونهای آنها
سیدعبدالسعید
حسینیزاده
حسین
میرزاییندوشن
فرخ
درویش
شهین
مهرپور
در جنس Lolium گونههای مختلف ویژگیهای متفاوتی دارند. تولید دورگهای بین گونهای این امکان را فراهم میسازد که صفات مطلوب هر دو گونه را در واریتهای از یک گونه این جنس وارد نموده و در نتیجه ترکیبی از صفات مطلوب را بدست آورد. در این راستا از طریق نجات جنین گیاهان دورگ بین دو گونه L. perenne و L. rigidum تولید شده که باید از حیث دورگ بودن یا نبودن مطالعه میشدند. به این منظور چهار ژنوتیپ دورگ (F2 حاصل از چهار بوته دورگ F1) به همراه والدین خود (گونههای L. perenne و L. rigidum) از نظر ویژگیهای کاریوتیپی و الکتروفورزی بررسی و مقایسه شدند. در مطالعه دورگها تنوع وسیعی از نظر تعداد کروموزوم و نیز سطح پلوئیدی مشاهده گردید. به منظور پیبردن به وجود اختلاف معنیدار میان ژنوتیپها و نیز بین کروموزومهای هر ژنوتیپ، دادههای کاریوتیپی در قالب یک طرح فاکتوریل در طرح پایه کاملا تصادفی مورد تجزیه واریانس قرار گرفتند. تعداد کروموزومها در برخی از سلولهای مورد مطالعه در دورگها بسیار متغیر بود که ناشی از دورگ بودن این ژنوتیپها و عدم سازگاری مناسب ژنومی دو والد میباشد. از طرفی این پدیده در گونهL. rigidum که بهعنوان یکی از والدین (والد پدری) بهکار رفته است نیز در قبل مشاهده گردیده است و به نظر میرسد که این ویژگی از این والد نیز بهجا مانده باشد. تعدادی از مؤلفههایهای سنجش تقارن کاریوتیپی محاسبه گردید که از نظرTF% ، دارای نامتقارنترین کاریوتیپ و دارای متقارنترین کاریوتیپ میباشد.
Lolium
دورگ گیری بین گونهای
سیتوژنتیک و میتوز
2006
05
22
1
7
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115132_f7df573e00dc93b9c5c7f9ba075ff2c8.pdf
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
1735-0891
1385
14
1
بررسی اثر پتانسیل منفی اسمزی بر جوانهزنی و برخی صفات گونههایی از جنس شبدر (Trifolium)
سعید
معمار
عبدالرضا
نصیرزاده
به منظور بررسی واکنش 3 گونه (با شش منشاء بذری) شبدر یکساله نسبت به تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی بهصورت فاکتوریل و با سه تکرار در سال 1383 انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل دو گونه و چهار زیرگونه شبدر یکساله و چهار پتانسیل اسمزی (صفر، 3/0-، 7/0- و1/1- مگاپاسکال) بود که به وسیله محلول پلیاتیلن گلایکول 6000 (PEG) در آزمایشگاه انجام گردید. عوامل مورد اندازهگیری شامل درصد جوانهزنی، وزن خشک و طول کل گیاهچه، وزن خشک و طول ریشهچه و هیپوکتیل، نسبت طول ریشهچه به طول هیپوکتیل بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی بر کلیه مؤلفههای رشد در مرحله جوانهزنی اثر منفی گذاشته و اختلاف معنیداری در سطح 1% میان گونههای مورد مطالعه ایجاد میکند در میان گونههای مورد مطالعه شبدر برسیم (تودة ورامین) و شبدر ایرانی (تودة هفتچین اراک) در اکثر عوامل مورد آزمایش بیشترین مقاومت را از خود نشان داده و در میان نمونههای دیگر بیشترین شاخصها را به خود اختصاص دادند و تودة دو چین کردستان و تودة سوریان آباده در برابر تنش خشکی از مقاومت نسبی برخوردار بوده و از نظر تقسیمبندی میتوان آنها را گونههای نیمه مقاوم معرفی کرد و شبدر زیرزمینی و توده بالاده کازرون را میتوان حساسترین گونهها به تنش خشکی دانست زیرا در اکثر عوامل مورد آزمایش پایینترین میزان را در این نمونهها مشاهده شدند.
گونههای شبدر
پتانسیل اسمزی
تنش خشکی و جوانهزنی
2006
05
22
8
14
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115133_ba7aaad2d7fe7f64eb739cf8352ba19e.pdf
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
1735-0891
1385
14
1
بررسی تنوع ژنتیکی در جمعیتهای مختلف گونه علوفهای- مرتعی Agropyron elongatum
رضا
محمدی
مجتبی
خیام نکویی
آقافخر
میرلوحی
خورشید
رزمجو
این تحقیق به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی 23 جمعیت از گونه علوفهای مرتعی Agropyron elongatum جمعآوری شده از مناطق مختلف کشور، در پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه مرکزی کشور انجام گرفت. بذرها ابتدا در گلدانهای پلاستیکی در گلخانه کاشته شدند. بعد در اواخر اسفند 1381 گیاهان بر اساس طرح آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه کشت گردیدند. اندازهگیری روی 10 صفت مختلف در طی دو سال انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس، اختلاف نمونههای مورد مطالعه برای همه صفات در سال اول و اغلب صفات در سال دوم در سطح 1 درصد معنیدار گردید. ضریب تنوع ژنتیکی و فنوتیپی دادههای سال دوم برای صفات مهمی مانند عملکرد علوفه خشک به ترتیب 74/36 و 85/59 و برای تعداد ساقه به ترتیب 97/13 و 63/28 بود که نشاندهنده وجود تنوع بالا در میان نمونههای مورد مطالعه برای این صفات میباشد. از این رو میتوان در برنامههای بهنژادی از این تنوع ژنتیکی برای بهبود آنها استفاده نمود. صفات عملکرد علوفه، تعداد روز تا گرده افشانی، تعداد روز تا ظهور خوشه، قطر یقه و ارتفاع بوته جزء واریانس ژنتیکی نسبتاً بالایی داشتند و قابلیت توارث عمومی آنها به ترتیب 98/84، 75، 55/71، 08/66 و 69/63 بود. برای بقیه صفات قابلیت توارث عمومی در حد متوسط بود. برآورد ضرایب همبستگی فنوتیپی صفات در سال اول حاکی از همبستگی بالای عملکرد علوفه چین اول با تعداد ساقه و ارتفاع بوته بود. بررسی ضرایب همبستگی فنوتیپی صفات در سال دوم نشان داد که عملکرد علوفه با صفات تعداد روز تا ظهور خوشه (531/0- =r) و تعداد روز تا گردهافشانی (642/0- =r) همبستگی منفی و معنیداری (01/0P<) دارد. از طرف دیگر عملکرد علوفه با صفات ارتفاع بوته (335/0 =r)، عرض برگ پرچم (413/0=r)، تعداد ساقه (602/0 =r) و قطر یقه (419/0=r) همبستگی مثبت و معنیداری (01/0P<) دارد. طول خوشه و طول برگ پرچم همبستگی معنیداری با عملکرد علوفه نداشتند.
تنوع ژنتیکی
وراثت پذیری
ضریب همبستگی
(Host) Beauv. Agropyron elongatum
2006
05
22
15
24
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115134_90dece58175d9aae4e2e1f7c7d72be6a.pdf
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
1735-0891
1385
14
1
مهمترین صفات مؤثر در عملکرد علوفه هفت گونه جنسPoa
پرویز
مرادی
علیاشرف
جعفری
ضریب همبستگی فقط میزان و جهت ارتباط میان صفات مورد بررسی را نشان میدهد. با استفاده از تجزیه مسیر امکان شناسایی آثار مستقیم و غیر مستقیم صفات بر عملکرد وجود دارد. به همین منظور متخصصان اصلاح نباتات از تجزیه علیت بهعنوان ابزاری برای تعیین صفات مؤثر در عملکرد استفاده میکنند. در مطالعهای که در سالهای 82 و 83 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان صورت گرفت، 27 ژنوتیپ از هفت گونه مختلف جنسPoa از نقاط مختلف استان جمعآوری و در قالب طرح کاملا تصادفی نامتعادل کشت گردیدند. ضرایب همبستگی ساده ارتباط قوی و معنیداری را میان وزن خوشه، وزن ساقه، طول خوشه، تاریخ گرده افشانی، تاریخ گلدهی، تعداد ساقه و نسبت برگ به ساقه نشان داد. بعد با استفاده از تجزیه رگرسیون تعداد صفات مؤثر بر عملکرد به چهار صفت شامل وزن خوشه، وزن علوفه تر، محیط یقه و ارتفاع بوته کاهش یافت. معادله حاصل از این تجزیه نیز 96 درصد تغییرات را توجیه نمود. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه علیت، وزن خوشه و وزن علوفه تر دارای بیشترین اثر مستقیم بر روی عملکرد علوفه خشک بودند.
تنوع ژنتیکی
عملکرد علوفه و Poa
2006
05
22
25
31
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115135_79c4bd86f2fc3cbc59c4f80b81b43cbc.pdf
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
1735-0891
1385
14
1
بررسی امکان مقاومسازی بذر چهار گونه لگوم به خشکی
قاسم
خداحامی
عبدالرضا
نصیرزاده
به منظور تعیین بهترین روش مقاومسازی بذر به تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح دوبار خرد شده انجام شد. فاکتور اصلی شامل 4 سطح تنش خشکی (FC 25%، FC 50%، FC 75%، FC 100%)و اولین فاکتور فرعی شامل چهار گونه لگوم Vicia villosa، Onobrychis sativa، Trigonella foenum و Lens culinarisو دومین فاکتور فرعی شامل تیمارهای مختلف در پنج سطح (سولفات مس، سولفات روی، محلول بر، شاهد و خیس و خشک کردن متناوب) در نظر گرفته شد. صفات مورد ارزیابی شاملطول ریشه، طول ساقه، وزن تر ریشه و وزن تر ساقه بود. برای اکثر شاخصها، تفاوت معنیداری میان تیمارهای اعمال شده نسبت به شاهد دیده شد. نتایج نشان داد که از میان تیمارها، خیس و خشک کردن به طور نسبی برای اکثر شاخصها اثر مثبت داشت که این تأثیر در جنس Trigonellaبیشتر بود. با مقایسه میانگین اثر تیمارهای اعمال شده، مشخص گردید که ازنظر مقاومت به خشکی به ترتیب جنسهایOnobrychis ، Vicia، Trigonella و Lensدر پتانسیلهای مختلف اسمزی و روشهای مقاومسازی از رشد بهتری برخوردار بودند. همچنین تیمارهای سولفات مس، محلول بر و سولفات روی به ترتیب در ایجاد سازگاری تدریجی بذرها به تنش خشکی مؤثر بودند.
تنش خشکی
مقاومسازی بذر
Onobrychis
Vicia
Trigonella و Lens
2006
05
22
32
37
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115136_8a56ed1dc97d6ac39c02526be83d37b6.pdf
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
1735-0891
1385
14
1
تأثیر سطوح مختلف عناصر سنگین بر جوانهزنی و رشد گیاهچه در سه گونه اکالیپتوس
آناهیتا
شریعت
محمد حسن
عصاره
فعالیتهای فشرده بشر از جمله شهری، صنعتی، کشاورزی و ترافیک به آلودگی مناطق تحت آبیاری، سواحل و بسیاری از مناطق دیگر از طریق آفت کشها، نیتراتها، آلایندههای آلی و فلزات سنگین و ... منجر شدهاست. در چنین مناطقی استفاده از گیاهانی که بتوانند عناصر سنگین را ذخیره نمایند، میتواند از نظر اقتصادی مؤثر باشد. این تحقیق به منظور بررسی و مقایسه اثرات چهار عنصر سنگین مس (Cu)، روی (Zn)، کادمیم (Cd)، سرب (Pb) بر سه گونه Eucalyptus camaldulensis،E. microthecaو E. occidentalis انجام گرفت. 16 تیمار عناصر سنگین شامل شاهد، هر یک از عناصر در سه سطح و مخلوط چهار عنصر در سه سطح، بر سه گونه اکالیپتوس در سه تکرار در قالب یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در اتاقک رشد بررسی شد. تجزیه واریانس یکطرفه به منظور بررسی اثر معنیدار 16 تیمار بر روی شش صفت طول ریشهچه، طول ساقهچه، شاخص بنیه بذر، درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی و شاخص جوانهزنی بذر در هر گونه به طور مجزا انجام گرفت که نتایج تجزیه واریانس در تمامی موارد، غیر از مورد درصد جوانهزنی در گونهE. camaldulensis، در تمامی تیمارها معنیدار بود. همچنین نتایج حاصل از تجزیه واریانس اثر متقابل سه گونه اکالیپتوس و 16 تیمار عناصر سنگین در تمامی موارد برای کلیه صفات اندازه گیری شده در سطح 1% معنیدار بود. از آزمون دانکن نیز جهت دسته بندی دادهها استفاده شد. نتایج نشان داد که از نظر صفت شاخص بنیه بذرE. microtheca دارای بالاترین مقدار بود.
اکالیپتوس
جوانهزنی بذر
ریشهچه
ساقهچه
شاخص بنیه بذر و عناصر سنگین
2006
05
22
38
46
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115137_4ba4aebe5f136d410aea0aa03265d71d.pdf
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
1735-0891
1385
14
1
بررسی کاریوتیپ گونههای درمنه (Artemisia spp.) منطقه کاشان
فرزانه
قاسمی
عادل
جلیلی
عباس
قمریزارع
یونس
عصری
غلامرضا
بخشیخانیکی
بررسیهای سیتوژنتیکی درباره پنج گونه جنس درمنه جمعآوری شده از منطقه کاشان شامل Artemisia scoparia، A. biennis،A. aucheri ،A. oliverianaو A. persica صورت گرفت. کاریوتیپ سلولهای میتوزی در مرحله متافاز مریستم انتهای ریشه بذرهای جوانهدار شده مطالعه شد. سطوح پلوئیدی این گونهها متفاوت بودند. گونههای scoparia .A، biennis.AوA. persicaدیپلوئید، گونهA. aucheriتتراپلوئید و گونه A. oliverianaهگزاپلوئید بودند.عدد پایه کروموزومی در این گونهها 8 و 9 بود. جهت مقایسه کاریوتیپ گونههای مورد مطالعه تعدادی از مؤلفههای تقارن کاریوتیپی محاسبه شد و ایدئوگرام کاریوتیپی آنها نیز رسم گردید. گونههای مورد مطالعه به طور تقریبی کاریوتیپ متقارنی داشتند. گونههای پلیپلوئید، نسبت به گونههای دیپلوئید تقارن کاریوتیپی کمتری داشتند. همچنین بهطور معمول گونههای پلیپلوئید و گونههای دیپلوئید در حاشیه جویبارهای مناطق مورد مطالعه حضور داشتند، در حالی که گونه A. oliveriana در مناطق خشک و شور مشاهده گردید.
سیتوژنتیک
سطح پلوئیدی
پلیپلوئید
ایدئوگرام و درمنه
2006
05
22
47
55
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115138_f5cd67a4aa76b6c6e28c67c924bd894f.pdf