TY - JOUR ID - 109412 TI - انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به شوری گیاه دارویی اسفرزه (Plantago psyllium L) و نوسان‎های سطح سدیم، پتاسیم و کلسیم در شرایط In vitro JO - تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران JA - IJRFPBGR LA - fa SN - 1735-0891 AU - صفرنژاد, عباس AU - شورورزی, مریم AU - دلیر, مرضیه AD - دانشیار، عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی AD - کارشناس ارشد، مدیریت بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه شرق و شمال‌شرق کشور، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 24 IS - 2 SP - 221 EP - 231 KW - اسفرزه KW - این‌ویترو KW - کالوس KW - نمک DO - 10.22092/ijrfpbgr.2016.109412 N2 - گیاه اسفرزه ازجمله گیاهان مهم دارویی است که در ایران پراکنش وسیعی دارد. هدف از این تحقیق، بررسی میزان تحمل به تنش شوری گونه Plantago psyllium L. با استفاده از کشت بافت به‌منظور شناسایی و تولید ژنوتیپ‌های مقاوم آن می‎باشد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 12 تیمار و 15 تکرار در هر تیمار انجام شد. متوسط درصد جوانه‌زنی 84% به‎دست آمد. ریزنمونه‌های هیپوکوتیل بیشترین و ریشه کمترین میزان القاء کالوس را در شرایط فاقد تنش شوری (شاهد) نشان دادند.در شرایط تنش شوریدر هر سه ریزنمونه با افزایش غلظت NaCl درصد القاء کالوس به‎طورصورت معنی‌داری کاهش یافت.کالوس‌های هیپوکوتیل بیشترین و ریشه کمترین باززایی را داشتند. ریشه کمترین و کوتیلدون بیشترین وزن تر و خشک را در تمامی غلظت‌های NaCl داشتند.همچنینافزایش غلظت NaCl موجب افزایش میزان سدیم و کاهش میزان پتاسیم در کالوس‌ها شد. میزان کلسیم با افزایش غلظت NaCl نوسان داشت. کالوس‌ها به محیط باززایی حاوی غلظت‌های مختلف NaCl منتقل شدند.نتایج نشان داد هر سه ریزنمونه تا غلظت 50 میلی‌مول NaCl باززایی داشتند و اختلاف معنی‌داری بین انواع کالوس‌ها از نظر باززایی وجود داشت. کالوس‌های هیپوکوتیل بیشترین و ریشه کمترین باززایی را داشتند ولی در غلظت‌‌های 100 و 150 میلی‎مول NaCl باززایی اتفاق نیفتاد. در محیط فاقد تنش اختلاف معنی‌داری وجود نداشت و کالوس ریشه کمترین باززایی را در این شرایط داشت. گیاهچه‌‌های باززایی شده برای ریشه‌زایی به محیط ریشه‌زایی منتقل و پس از رشد مناسب برای تولید بذر به خاک منتقل شدند. UR - https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_109412.html L1 - https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_109412_7152c0e1269352a9dda0a31af1831c62.pdf ER -