ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تنوع ژنتیکی و تجزیه کلاستر (خوشهای) ژنوتیپهای مختلف تاغ (Haloxylon)
به منظور بررسی توان بالقوة ژنتیکی و تنوع موجود در ژنوتیپهای مختلف تاغ، آزمایشی با استفاده از 30 ژنوتیپ از چهار منطقه کشور در سال 1376 در ایستگاه تحقیقاتی حسینآباد شهرستان قم و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. در این تحقیق در طول پنج سال صفات مختلف مورفولوژیکی نظیر ارتفاع درختچهها، قطر تنه اصلی، قدرت بقا و زندهمانی و قطرهای بزرگتر و کوچکتر تاج پوشش مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس بیانگر وجود تنوع و تفاوت معنیدار ژنوتیپها در سالهای مختلف بود. اکثر صفات مهم نظیر ارتفاع درختچهها، قطر تنه اصلی، قطرهای بزرگتر و کوچکتر تاج پوشش در کلیه سالها با یکدیگر همبستگی مثبت و معنیداری داشتند. همچنین ضرایب همبستگی صفات در هر سال با صفات تحت بررسی در سالهای دیگر نیز محاسبه گردید. ارتفاع نهالها در سال پنجم همبستگی مثبت و معنیداری با ارتفاع نهال و قطر تنه اصلی در سالهای قبل نشان داد. از روش تجزیه به مؤلفههای اصلی برای تعیین تعداد عوامل استفاده شد. در این روش 21 عامل تعیین گردید که پنج عامل اول با داشتن مقادیر ویژه بالاتر از یک به عنوان عوامل اصلی وارد تجزیه عاملها شدند. تجزیه عاملها، صفات تحت بررسی را در عوامل پنجگانه به صورت معنیداری تفکیک نمود. عامل اول «قطر تاج پوشش» و عامل دوم «خصوصیات نهالهای یکساله» نامگذاری گردیدند. به منظور گروهبندی ژنوتیپهای تحت بررسی، تجزیه خوشهای بر روی 23 متغیر (شامل صفات تحت بررسی در طول 5 سال) صورت گرفت. تجزیه کلاستر ژنوتیپها را در پنج گروه تقسیم کرد. گروه اول به طور عمده از ژنوتیپهای با منشأ یزد، گروه دوم از یک ژنوتیپ با منشا یزد و دو ژنوتیپ با منشا سیستان و گروه سوم به طور عمده از ژنوتیپهای سمنانی و کرمانی تشکیل گردید. گروه چهارم ترکیبی از ژنوتیپها با منشا مختلف بود و سرانجام گروه پنجم را میتوان به ژنوتیپها با منشا سمنان نسبت داد. ژنوتیپهای گروه دوم از نظر صفات ارتفاع درختچهها، قطر تنه اصلی و قطر تاج پوشش برتر از سایر ژنوتیپها بودند. از نظر صفات فوق ژنوتیپهای گروه اول در رتبه بعدی قرار گرفتند. ژنوتیپهای گروههای سوم و چهارم از نقطه نظر اکثر صفات تحت بررسی پایینتر از سایر گروهها قرار داشتند. نتایج این تحقیق نشان داد که تنوع نسبتاً فراوانی از نظر صفات تحت بررسی در میان ژنوتیپهای دارای منشا جغرافیایی مختلف وجود دارد. از این تنوع میتوان با توجه به اهداف طرحهای اصلاحی استفاده کرد.
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115480_8361daea470129ddca945f6174c7b7cf.pdf
2004-05-21
1
16
10.22092/ijrfpbgr.2004.115480
تاغ
تنوع ژنتیکی
ژنوتیپ
تجزیه عاملها و تجزیه کلاستر
عباس
پورمیدانی
pourmeidani2003@yahoo.com
1
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم،
AUTHOR
حسین
میرزایی ندوشن
nodushan2003@yahoo.com
2
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران
AUTHOR
جیحونی، ا.، 1354. بررسی چگونگی کشت و توسعه انواع تاغ در استان کرمان، پایاننامه کارشناسی ارشد جنگل، دانشگاه تهران.
1
2- Dragracer, Va., 1959. The variability of Haloxylon aphyllun with age. CAB of Forestry Abstracts.
2
3- Petrov, S.A. and Dragracer, Va., 1969. Methods of studing the genetic variability of populations of woody plants. CAB of Forestry Abstracts.
3
4-Shamsotdinov. Z., 1989. Ecological and evolutionary basis for breeding arid–land. Selektsiyai Semenovodstov, 5: 22-26.
4
5- Zhang, y. and Hou, W.H., 1988. Ecological and physiological Characteristics of Haloxylon. Chinese Journal. of Arid land Research.
5
1. 4: 323-333.
6
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی قرابت بین گونهای بر اساس ویژگیهای کاریوتیپ درگونه های دیپلوئید گون (Astragalus spp.)
به منظور پی بردن به روابط خویشاوندی میان 21 گونه گون بر اساس ویژگیهای کاریوتیپی گونهها با استفاده از روشهای آماری چند متغیره در آزمایشگاه فیزیولوژی و ژنتیک مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی تبریز مورد ارزیابی قرار گرفتند. محاسبه ضریب همبستگی پیرسون میان گونهها بر مبنای ابعاد مختلف کروموزومی نشان داد که گونه A. aharicus با گونه A. angustiflorus و A. apricus و نیز گونه A. angustiflorus با apricusA.با 9/0 > r همبستگی دارند و همچنین گونههای دیپلوئید گون مورد مطالعه از لحاظ روند تغییرات طول بازوی کوتاه تشابه زیادی با هم دارند. بر اساس تجزیه به مولفههای اصلی با لحاظ داشتن کلیه صفات، 2 مولفه اصلی اولی قادر به توجیه بیش از 80% کل تنوع حاکم بر گونهها بودند. و بر اساس چنین تجزیه مشخص گردید که در گروهبندی گونهها از لحاظ قرابت، صفات طول بازوی کوتاه (S)، درصد شکل کلی (TF %)، نسبت بازوی بلند به کوتاه (AR)، شاخص سانترومری (CI)، و طول کل کروموزوم (L+S) مهم میباشند. تجزیه کلاستر ویژگیهای کاریوتیپی مورد مطالعه به روشWard گونهها را در چهار گروه قرار داد.
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115483_93af8136d10221a166ef28ccfef91785.pdf
2004-05-21
17
34
10.22092/ijrfpbgr.2004.115483
قرابت
روش چند متغیره
ویژگی کاریوتیپی
گون و کروموزوم
حمیده
جوادی
hjavadim@yahoo.com
1
مربی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
AUTHOR
احمد
رزبان حقیقی
a-razban-h@yahoo.com
2
AUTHOR
محسن
حسام زاده
smhessamzadeh@yahoo.com
3
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران
AUTHOR
1- انصاری اصل، ف.، احمدیان تهرانی، پ. و نصیرزاده، ع.، 1379. مطالعه سیتوژنیتک ژرم پلاسم اسپرس در استان فارس، تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران. شماره 5. صفحه 37 تا 57.
1
2- معصومی، ع. ا، 1374. گونهای ایران جلد 1، 2 و 3، انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
2
3- شریعت، آ.، میرزائی ندوشن، ح.، قمری زارع، ع. و سنگتراش، م.ح.، 1380. استفاده از روشهای چند متغیره در بررسی کاریوتیپ گونههایی از یونجههای یکساله
3
(Medicago spp.). تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران . شماره 6. صفحه 1 تا 23.
4
4- شریعت، ا.، میرزایی ندوشن، ح.، قمری زارع، ع. و سنگتراش، م.ح.، 1380. بررسی قرابت درون و بین گونهای یونجههای یکساله بر اساس صفات مورفولوژیک. تحقیقات ژنتیک واصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران. شماره 7.
5
5- کیانی نژاد، ف.، 1364. بررسی گونهای ایران سکسیونMICROPHYSA ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی.
6
6- گلدسته، م.، 1376. سیتولوژی، مورفولوژی و الکتروفورز چند جنس از تیره Solanaceae . پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی.
7
7- میرزایی ندوشن، ح.، 1380. یونجههای یکساله (ژنتیک و اصلاح)، انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، 213 صفحه.
8
8- Lewis, WH. 1980. Polyploidy in species populations. In: WH. Lewis [ed.], polyploidy. Basic life science, 13: 103-144. Plenom Press, New York, USA.
9
ORIGINAL_ARTICLE
نقش قارچهای همزیست اندوفایت در اکوسیستمهای مراتع ایران
وجود رابطه همزیستی میان قارچهای اندوفایت با بیشتر گونههای گراس سردسیری شامل 80 جنس و 100 گونه از زیر خانواده پوئیده (Pooideae) مشخص شده است. در این رابطه همزیستی قارچهای اندوفایت ضمن تامین انرژی خود از گیاهان میزبان، ویژگیهای متعددی شامل افزایش عملکرد، مقاومت به چرا و همچنین مقاومت به طیف وسیعی از تنشهای زیستی و غیرزیستی را به گیاهان میزبان اعطا میکنند. وجود چنین اثراتی از طرف قارچهای اندوفایت به افزایش تولید خالص در اکوسیستم و پایداری آن منجر میگردد. نتایج مطالعات مؤلفان در طی سالهای گذشته و در گیاه Festuca arundinacea نشان میدهد که قارچهای اندوفایت، خصوصیات فنوتیپی گیاه را در شرایط تنش و عاری از تنش بهبود میبخشند. قارچهای اندوفایت به طور معنیداری تعداد پنجه، عملکرد علوفهتر و خشک، ارتفاع گیاه، عمق طوقه و وزنتر و خشک ریشه را تحت تاثیر قرار دادند. خصوصیات اعطا شده به گیاه به طور عام از طریق تولید مجموعهای از ترکیبهای فعال بیولوژیکی است که به نگهداری خود جوش اکوسیستم منجر میشوند. مطالعات گذشته محققان نشان میدهد که وقوع شرایط نامساعد طبیعی به برتری بیشتر گیاهان حاوی قارچهای اندوفایت نسبت به گیاهان عاری از قارچهای اندوفایت منجر میشود. در شرایط تنش، گیاهان حاوی اندوفایت قابلیت بقای بیشتری داشتند و وزن خشک ریشه و نسبت وزن خشک ریشه به وزن خشک بخش هوایی نیز در گیاهان حاوی قارچ اندوفایت بسیار بیشتر بود. خطی مشیهای تحقیقاتی حال و آینده، درک بهتر رابطه متقابل ژنتیکی قارچ – میزبان و انتقال این رابطه همزیستی به سایر گیاهان علفی-مرتعی است.
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115485_5265d52903d4d0d877dcce006412da8b.pdf
2004-05-21
35
50
10.22092/ijrfpbgr.2004.115485
قارچهای اندوفایت
گراس
اکوسیستم مرتعی و رابطه همزیستی
محمد رضا
سبز علیان
1
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
AUTHOR
رضا
محمدی
saliyoun@gmail.com
2
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
AUTHOR
مجتبی
خیام نکویی
saliyoun66@gmail.com
3
مرکزتحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان اصفهان
AUTHOR
آقا فخر
میرلوحی
4
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
AUTHOR
مهدی
بصیری
5
گروه مرتعداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان
AUTHOR
1- سبز علیان، م.، 1381. بررسی مقاومت به شوری القایی توسط اندوفایت در گیاه فسکیوی بلند (Festuca arundinaceae). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
1
2- محمدی، ر. و میرلوحی، آ. ف.، 1382. تاثیر قارچهای اندوفایت در بهبود ویژگیهای فنوتیپی فسکیوی بلند (Festuca arundinacea Schreb.) و فسکیوی مرتعی (Festuca pratensis Huds.) بومی ایران. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال هفتم، شماره دوم.
2
3- Arachevaleta, M., Bacon, C.W., Hoveland, C.S. and Redcliffe, D.E., 1989. Effect of the tall fescue endophyte on plant response to environmental stress. Agronomy Journal, 81: 83-90.
3
4- Clay, K., 1994. The potential role of endophytes in Ecosystems. 73 – 86. In: Bacon, C.W. and White, J.F. (eds.). Biotechnology of Endophytic Fungi of Grasses. CRC press, Inc. United States.
4
5- De Battista, J.P., Bacon, C.W., Severson, R., Plattner, R.D. and Bouton, J.H., 1990. Indole acetic acid production by the fungal endophyte of tall fescue. Agronomy Journal, 82: 878-880.
5
6- Freeman, S. and Rodriguez, R.J., 1998. Genetic conversion of a fungal pathogen to a nonpathogenic endophytic mutualist. Science, 260: 75-78.
6
7- Hoveland, C.S., Bouton, J.H. and Durham, R.G., 1999. Fungal endophyte effects on production of legumes in association with tall fescue. Agronomy Journal, 91: 897-902.
7
8- Hume, D.E., and Brock, J.L., 1997. Increase in endophyte incidence in perennial ryegrass at Palmerston North, Manawatu, New Zealand. 61-65. In: Bacon C. W. and Hill N. S. (eds.). Proc. of the third International Symposium on Acremonium/grass Interaction. Plenum Press, New York.
8
9- Lyons, P.C., Evans, J.J., and Bacon, C.W., 1990. Effects of the fungal endophyte acremonium coenophialum on Nitrogen accumulation and Metabolism in tall fescue. Plant Physiology, 92. 726-732.
9
10- Malinowski, D.P., and Belesky, D.P., 2000. Adaptation of endophyte-infected cool-season grasses to environmental stresses: mechanisms of drought and mineral stress tolerance. Crop Science., 40: 923-940.
10
11- Marks, S., and Clay, K., 1996. Physiological responses of Festuca arundinacea to fungal endophyte infection. New Phytology, 133: 727-733.
11
12- Marshall, D., Tunali, B., and Nelson, L.R.,1999. Occurrence of fungal endophytes in species of wild Triticum. Crop Science, 39: 1507- 1512.
12
13- Odum, E.P., 1983. Basic ecology. HarcourtBraceCollege Publishers. England.
13
14- Porter, J.K., 1994. Chemical constituents of grass endophytes. 103-124. In: Bacon, C.W. and white, J.F. (eds.). Biotechnology of Endophytic Fungi of Grasses. CRC press, Inc. United States.
14
15- Prestidge, R.A., Marshall, S.L. and Thom, E.R., 1997. Seasonal earthworm densities on ednophyte - infected and endophyte-free perennial ryegrass. Proceeding of 50thNew Zealand Plant Protection Society Conference.
15
16- Rice, J.S., Pinkerton, B.W., Stringer, W.C. and Undersander D.J., 1990. Seed production in tall fescue as affected by fungal endophyte. Crop Science, 33: 145-149.
16
17- Stone, J.K., Bacon, C.W., and White, Jr., J.F., 2000. An overview of endophytic microbes: endophytism defined. 3-29. In: Bacan, C.W. and White, J.F. (eds.).Microbial Endophytes, Marcel Dekker, Inc. New York.
17
18- White, Jr., J.F., 1987. Widespread distribution of endophytes in the Poaceae. Plant Disease, 1, 340-342.
18
19- Wilson, A.D., Kaiser, W.J., and Lester, D.G., 1991. First report of clavicipitaceous endophytes in Hordeum species. Plant Disease, 75: 215.
19
20- Wilson, D., 2000. Ecology of woody plant endophytes. 389-421. In: Bacon, C.W., and White, J.F. (eds). Microbial Endophytes, Marcel Dekker, Inc.
20
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی رفتارهای کروموزومی در جمعیتهایی از دو گونه صبر زرد Aloe vera و Aloe litoralis
به منظور انجام مطالعات سیتوژنتیکی در صبر زرد، از چهار رویشگاه موجود در عرصههای جنوبی کشور از جمله مناطقی از استانهای بوشهر و هرمزگان در زمان گلدهی این گیاه نمونههایی از گلآذین جمعیتهای مورد نظر جمعآوری و در محل تثبیت گردیده و در ستاد مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع مورد مطالعات کروموزومی قرار گرفتند. رفتارهای کروموزومی در میوز جمعیتهای مذکور مورد مطالعه قرار گرفت و مؤلفههایی نظیر تعداد و انواع کیاسماهای تشکیل شده شمارش گردیدند. از هر جمعیت صد سلول مناسب مورد شمارش کیاسما و مشاهده سایر پدیدهها و رفتارهای کروموزومی قرار گرفت.
بهرغم اندازه بزرگ کروموزومهای این گونه، در همه جمعیتهای مورد مطالعه بیشترین وقوع کیاسما بهحالت یک کیاسما در یک بی والانت تعلق داشت. البته حالت دو کیاسما در هر جفت کروموزوم همولوگ نیز از نظر فراوانی در مرتبه دوم قرار داشت. تعداد 4 کیاسما بین کروموزومهای همولوگ به ندرت مشاهده شد. با این حال جمعیتی از گونه A. litoralis دارای تعداد زیادی جفت همولوگ با 4 کیاسما بود. به طوری که این امر موجب شده است که در مجموع این جمعیت دارای بیشترین تعداد کیاسمای تشکیل شده باشد. از آنجا که تشکیل کیاسما و اصولاً اینگونه صفات میوزی دارای منشأ ژنتیکی است این امر میتواند حاکی از تفاوتهای ژنومی میان جمعیتهای این گونه در عرصههای جنوبی کشور باشد.
پدیدههای مختلفی در متافاز I و II کلیه جمعیتهای مورد مطالعه مشاهده گردید. پدیدههایی نظیر چسبندگی و نیز حرکت زودرس یک یا چند کروموزوم نیز در مراحل مذکور مشاهده گردید. همچنین در بعضی از جمعیتهای مورد مطالعه یک یا دو کروموزوم سرگردان مشاهده شد. تأخیر در جدا شدن کروموزومها در آنافاز II نیز در کلیه جمعیتهای مورد مطالعه مشاهده گردید. وجود ناهنجاریهای مختلف در رفتارهای کروموزومی در مراحل مختلف تقسیم میوز نیز حاکی از حضور روندی فعال در تکامل جمعیتهای مورد مطالعه میباشد.
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115486_450c699c683ab750bb3a51302953ba02.pdf
2004-05-21
51
66
10.22092/ijrfpbgr.2004.115486
صبر زرد، Aloe vera
Aloe litoralis، رفتارهای کروموزومی، سیتوژنتیک و کروموزوم سرگردان
حسین
میرزایی ندوشن
mirzaie@rifr-ac.ir
1
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
AUTHOR
آناهیتا
شریعت
shariat@rifr-ac.ir
2
محقق موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
AUTHOR
محمدباقر
رضایی
3
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران
AUTHOR
کهزاد
سرطاوی
4
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر
AUTHOR
1- معصومی، ع. ا.، خسروی، ا. ر.، 1368. تکامل در گیاهان عالی، انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، ترجمه، (نوشته: استبیز. جی. لدیارد).
1
2- میرزایی ندوشن، ح.، مهرپور، ش.، رضایی، م. ب. و رشوند، س.، 1381. مطالعات کاریوتیپ جمعیتهایی از گونه Aloe litoralis، تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 9: 84-49.
2
3- Adams, S.P., Leitch, L.J. Bennett, M.D. Chase M.W. and Leitch, A.R. 2000. Ribosomal DNA evolution and phylogeny in Aloe (Asphodelaceae). American Journal of Botany, 87: 1578-1583.
3
4- Bank, F.H. van der, var Wyk, B.E. Van der Bank, F.H. and Van Wyk, B.E. 1996. Biochemical genetic markers to identify hybrids between Aloe arborescens and A. ferox( Aloaceae). South African Journal of Botany, 62: 328-331.
4
5- Barkworth, M.E. and Dewey, D.R. 1985. Genomically based genera in the perennial triticeae of North America: Identification and membership. American Journal of Botany, 72: 796-776.
5
6- Brandham, P.E. 1971. The chromosomes of the Liliaceae. II. Polyploidy and karyotype variation in the Aloineae. Kew Bulletin, 25: 381-399.
6
7- Brandham, P.E. and Doherty, M.J. 1998. Genome size variation in the Aloa ceae, an angiosperm family displaying karyotypic orthoselection. Proceedings of a workshope on Angiosperm genome size, Kew, London, Annals of Botany, 82:67-73.
7
8- Carter, S., Sebsebe-Demissew, M.G. Gilbert, and Demissew, S., 1996. The identity of the Massawa Aloe. Kew Bulletin, 51: 775-776.
8
9- Favell, P., Miller, M.B. Al-Gitri, A.N., 1999. Notes on two Aloes from Yemen, including the description of a new species, A. ahmarensis. Cactus and Succulent Journal, 71: 257-261.
9
10- Gilbert, M.G., Demissew, S., 1997. Further notes on the genus Aloe in Ethiopia and Eritrea. Kew Bulletin, 52: 139-152.
10
11- Gustavo, R.G.S., Maria, M.L. Graciela, P.A. and Luisa, S.C., 2002. Cytogenetic heterogeneity in common haplogyne spiders from Argentina (Arachnida, Araneae). The Journal of Arachnology, 30: 47-56.
11
12- Majumdar, S.K. and Rily, H.P., 1973. Chromosome numbers pollen fertillity and pollen size in Haworthia species and hybrids. Canadian Journal of Botany, 51: 1753-1759.
12
13- Reynolds, T., 1997. Comparative chromatographic patterns of leaf exudate components from Aloe section Pachydendron Haw. Botanical Journal of the Linnean Society, 125: 45-70.
13
14- Reynolds, T., 1996. Chemotaxonomy of Aloe turkanensisand Aloe scabrifoliafrom Kenya. Biochemical Systematics and Ecology, 24: 347-352.
14
15- Riley, H.P. and Majumdar, S.K., 1966. Chromosome studies of diploid and polyploid plants of Howarthia. Botanical Gazette, 127: 239-242.
15
16- Viljoen, A.M., van Wyk, B.E. and van Heeden, F.R., 1998. Distribution and (Asphodelaceae). Chemotaxonomic significance of flavonoids in Aloe. Systematics and Evolution, 211: Plant 31-42.
16
17- Viljoen, A.M., van Wyk, B.E. and van-Wyk, B.E., 1999. The chemotaxonomic value of two cinnamoyl chromones, Aloe resin E and F, in Aloe (Aloaceae). Taxon, 48: 747-754.
17
18- Vosa, C.G. and Bayer, M.B., 1986. Chromosome studies in the Southern Africa Flora. Caryologia, 39: 325-334.
18
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی خصوصیات جوانهزنی چهار توده یونجه در واکنش به دوگونه از قارچ فوزاریوم (,Fusarium oxysporum (F. solani در شرایط آزمایشگاه
به منظور مطالعه خصوصیات جوانهزنی، یونجه در واکنش به دو گونه قارچ فوزاریوم (F. oxysporum، (F. solani آزمایشی با استفاده از بذر چهار توده یونجه با منشا خارجی و ایرانی به اجرا درآمد. در این آزمایش، بذر تودهها با اسپور دو گونه قارچ ((F. oxysporum F. solaniمورد تنش قرار گرفته و خصوصیات بذری تودهها در تنش با قارچ و شاهد مورد مقایسه قرار گرفتند. صفات درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، طول ریشهچه و ساقهچه، وزن تر و خشک گیاهچهها و همچنین شاخص بنیه در واکنش به دو گونه قارچ، مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داد که بین تودهها و عوامل آلودگی برای صفات درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، طول ریشهچه و ساقهچه، و شاخص بنیه بذر نسبت به شاهد اختلاف معنیداری وجود داشت.
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115487_5ddbec03068a5e12f388e1a41e37414c.pdf
2004-05-21
67
82
10.22092/ijrfpbgr.2004.115487
یونجه
F. oxysporum
F. solani
درصد جوانهزنی
سرعت جوانهزنی
شاخص بنیه
محمدعلی
علیزاده
alizadeh@rifr-ac.ir
1
موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
LEAD_AUTHOR
1- حیدری، ح. و دری، م.، 1380. نباتات علوفهای (نیامداران)، جلد اول، موسسه تحقیقات جنگلهاو مراتع، ص30.
1
2- کریمی، ه.،1370. زراعت و اصلاح گیاهان علوفهای، چاپ دوم انتشارات دانشگاه تهران، صفحات 119 تا120.
2
3- Alizadeh, M.A., 1997. Loss of vigour and disease resistance in wheat seeds stored in the Iranian climates, Ph.D thesis, University of Salford, UK.
3
4- Abdul-baki, A.A. and Anderson, J.D., 1975. Vigour determination in soybean seed by multiple criteria. Crop Sci. 13: 630-633.
4
5- Association of Official Seed Analysts, 1976. Seed Vigour Testing Handbook. Contribution. No. 32. AOSA, Idaho, USA.
5
6- Frasher, R.S., 1985. Some basic concepts and definition in resistance studies. Mechanism of resistance to plant disease. 1.
6
7- Grabe, D.F., 1976. Measurment of seed Vigour, J. Seed. Tech. 1: 18-32.
7
8- Hanson, C.H., 1988. Alfalfa and alfalfa improvement conference. In university of California: 40.
8
9- Hiltner, L. and Ihssen, G., 1911. Uber das schlechte Auflaufen and die Auswinterung des Getreides Infolge Befalls durch Fusarium Landwirtsch, Jb. Bayern 1: 20-26, 231-278, 315-362.
9
10- Kotowski, F., 1926. Temperature relation to germination of vegetable seeds. Proc.Amer. Soc. Hort.Sci. 23:176-184.
10
11- Lekh, R. and Khairwal, I.S., 1993. Evaluation of pearl millet hybrids and their parents for germinability and field emergence. Indian J. Plant Physiol. 2: 125-127.
11
12- Ram, C. and Wiesner, L.E., 1987. Effect of artificial ageing on emergence rate index, stand establishment and grain yield in wheat. Intern. J. Agri., Vol. 5. No 2: 118-121.
12
13- Perry, D.A., 1978. Report of the vigour test committee. 1974-1977. Seed Sci. Technol. 6:151-181.
13
ORIGINAL_ARTICLE
اثر سوشهای مختلف ریزوبیوم بر روی رشد و تثبیت نیتروژن یونجههای یکساله
کشت متوالی غلات در بسیاری از مناطق دنیا، سطح نیتروژن خاک را به حدی کاهش داده است که در حال حاضر تولیدات گیاهی به کود نیتروژنه بسیار وابسته است. معرفی لگومها و سوشهای ریزوبیومی که همزیستی مؤثری با هم داشته باشند باعث افزایش تولید علوفه غنی از پروتئین میشود و همچنین باعث اصلاح ساختار خاک میگردد. چهار گونه یونجه یکساله ((Medicago littoralis, M. polymorpha, M. rigidula, M. truncatula, در ترکیب با چهار سوش مختلف Rhizobium meliloti (محلی، همند، R95 و S13 ) کشت گردیدند. همچنین یک شاهد بدون تلقیح برای هر گونه در نظر گرفته شد. تیمار شاهد (بدون تلقیح) شامل نیتروژن معدنی بود. تمام ترکیبهای یونجه و ریزوبیوم، با محلول بدون نیترات رشد کردند. تیمار شاهد با محلول غذایی حاوی mM 5/2 نیترات آبیاری شد. آزمایش به مدت 90 روز در اتاقک رشد برای بررسی وزن خشک اندام هوایی و نیتروژن اندام هوایی انجام گرفت. توانایی لاینهای یونجه در تشکیل یک همزیستی مؤثر با ریزوبیومها متفاوت بودند. M. truncatula بالاترین همزیستی را با سوشهای محلی، همند و R95داشت. همچنین M. littoralis در چهار تیمار تلقیحی درصد نیتروژن نزدیک به تیمار شاهد داشت. M. rigidulaبیشترین همزیستی را با R95 و سپس با S13 داشت. M.polymorpha همزیستی ضعیفی با تمام سوشها داشت به طوری که هیچ گرهای بر روی ریشهها تشکیل نشد. M. truncatula بیشترین وزن خشک اندام هوایی را در میان پنج تیمار تلقیحی و غیر تلقیحی داشت (mg/plant250). M. trumcatula و M. littoralis واکنشهای مشابهی با تمام سوشها نشان دادند. M. rigidulaبه سوشهای اختصاصی Rhizobium meliloti برای تثبیت نیتروژن نیاز دارد. M. plymorpha همزیستی مؤثری با هیچ یک از سوشها نشان نداد که میتوان نتیجه گرفت این گیاه به سوشهای بسیار اختصاصی نیاز دارد.
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115489_51cfe0e5f89ba9ee6265329dfba5b5dc.pdf
2004-05-21
83
90
10.22092/ijrfpbgr.2004.115489
یونجه یکساله
تثبیت نیتروژن
ریزوبیوم
همزیستی
سعیده
ملکی فراهانی
saideh_maleki@hotmail.com
1
AUTHOR
حسین
حیدری شریفآباد
heidari@rifr-ac.ir
2
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
AUTHOR
رضا
توکل افشار
tavakol@ut.ac.ir
3
عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
AUTHOR
محمدرضا
چائی چی
rchaichi@ut.ac.ir
4
عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
AUTHOR
1- کوچکی، ع. و آستارایی، ع.، 1375. کاربرد کودهای بیولوژیک در کشاورزی پایدار
1
(تألیف ان. اس. سوبارائو). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
2
2- Association of Official Analytical Chemists (AOAC), 1970, Official Methods of Analysis (11 edition). Washington, DC.
3
3- Ballard, R.A. and Charman N., 2000. Nodulation and growth of pasture legumes with naturalized soil rhizobia. Australian Journal of Experimental Agriculture. 40, 939-948.
4
4- Burton, J.C., 1981. Use of the Rhizobium –liguminous plant association to increase forage and pasture production in Tunisia.
5
5- Carter, E.D., 1981. Seed and seedling dynamics of annual medic pastures in south Australia. Proceeding of the 14th International Grassland Congress, Lexington. Pp:447-656.
6
6- Cocks, P.S. and Ehrman, T.A.M., 1987. The geographic origin of frost tolerance in Syrian pasture legumes. Journal of Applied Ecology 24, 673-683.
7
7- Cocks, P.S., Mathison, M.J. and Crawford, E.J., 1980. From wild plants to pasture cultivars: annual medics and subterranean clover in southern Australia.In Advances in Legume Science (Summerfield, R.J. and Bunting, A.H. Eds). Pp.569-596. RoyalBotanic Gardens, Kew.
8
8- Heidari, S.A.H., 1994. Variation in the sesivity of nodulation and nitrogen fixation to nitrate in annual medicago species. PhD Thesis. AdelidUniversity. Australia. pp179.
9
9- McWilliam, J.R., 1982. Pasture and forage systems. A proposal for research in North Africa and West Asia. Report prepared for Director-General, InternationalCenter for Agriculture Research in the Dry Areas, Aleppo, Syria.
10
10- Vincent, J.M., 1970. A manual for the practical study of root nodule bacteria. (Blackwell Scientific Publications: Oxford).
11
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی تنوع ژنتیکی عملکرد علوفه و بذر در جمعیتهای شبدر قرمز (Trifolium pratense L.) با استفاده از روشهای آماری تجزیه چند متغیره
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی عملکرد علوفه و بذر در شبدر قرمز، 9 جمعیت داخلی و خارجی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات البرز واقع در کرج مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات اندازه برگ، طول میانگره، طول دمبرگ، ارتفاع کانوپی، دیرزیستی، تعداد گلآذین در ساقه، تعداد گلآذین در بوته، تعداد ساقه در بوته، تعداد گلچه در گلآذین، تعداد بذر در گلآذین، فرم رویش، وزن هزار دانه، عملکرد بذر و عملکرد علوفه به مدت 2 سال مورد مطالعه قرار گرفتند. دادههای مربوط به میانگین هر سال مورد تجزیه واریانس ساده و دادههای 2 سال با استفاده از طرح کرتهای خرد شده در زمان تجزیه شدند. برای تعیین فاصله ژنتیکی و گروهبندی جمعیتها از تجزیه به مؤلفههای اصلی و تجزیه کلاستر استفاده شد.
نتایج تجزیه آماری نشان داد که تفاوت میان جمعیتها به جز طول میانگره و تعداد گلآذین در بوته برای سایر صفات معنیدار بود. جمعیت خارجی 324 با متوسط عملکرد علوفه خشک سالیانه 10 تن در هکتار و متوسط عملکرد بذر 432 کیلوگرم در هکتار تفاوت معنیداری با سایر جمعیتها داشت. با استفاده از تجزیه به مؤلفههای اصلی مهمترین متغیرهای مؤثر در عملکرد علوفه و بذر شناسایی شدند. مؤلفه اول 81% از کل واریانس متغیرها را توجیه کردند. صفات تعداد ساقه در بوته، طول دمبرگ، عملکرد علوفه، تعداد گلآذین در بوته، دیرزیستی، طول میانگره و ارتفاع کانوپی مهمترین نقش را در تبیین مؤلفه اول داشتند و 55% از واریانس متغیرها را توجیه کردند، در حالی که، در مؤلفه دوم صفات تعداد بذر در گلآذین، تعداد گلآذین در ساقه، وزن هزار دانه و عملکرد بذر مهمتر بودند. در مؤلفه سوم نیز صفاتی از قبیل فرم رویش، تعداد گلچه در گلآذین و تعداد گلآذین در ساقه دارای بیشترین اهمیت بودند. با توجه به این نتایج میتوان مؤلفه اول را مؤلفه عملکرد علوفه، مؤلفه دوم را مؤلفه عملکرد بذر و مؤلفه سوم را مؤلفه ساختار مورفولوژیکی گیاه نامید.
نتایج حاصل از تجزیه کلاستر، جمعیتهای مورد بررسی را در 3 کلاستر مختلف قرار داد. جمعیتهای موجود در کلاستر 1 (4، 1753 و 618) از لحاظ عملکرد بذر و صفات مؤثر بر آن دارای بیشترین مقدار بودند جمعیتهای کلاستر2 شامل (324 و 1568) دارای منشا خارجی بوده و بیشترین عملکرد علوفه را نمایش دادند. در نهایت جمعیتهای موجود در کلاستر 3 از لحاظ صفات عملکرد بذر و علوفه نسبت به دو گروه دیگر ضعیفتر بودند.
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115490_297d7b8561ce46cc60c2cba7a2abad3f.pdf
2004-05-21
91
109
10.22092/ijrfpbgr.2004.115490
شبدر قرمز Trifolium pratense
عملکرد بذر
عملکرد علوفه
تجزیه به مؤلفههای اصلی و تجزیه کلاستر
علی
اشرق جعفری
1
استاد پژوهش و رئیس بانک ژن موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
AUTHOR
محسن
حسام زاده
smhessamzadeh@yahoo.com
2
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران
AUTHOR
حسن
مداح عارفی
3
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
AUTHOR
مهدی
ضیایی نسب
mziaei2003@yahoo.com
4
AUTHOR
1- پیمانی فرد، ب.، ملک پور، ب. و فائزی پور، م.، 1373. معرفی گیاهان مهم مرتعی و راهنمای کشت آنها برای مناطق مختلف ایران. نشریه شماره 24، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران.
1
2- میرزایی ندوشن، ح.، 1375. توارث فرم رویشی در تودههای شبدر قرمز. پژوهش و سازندگی شماره 32، صفحه 24-26. انتشارات سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی.
2
3- Crusius, A.F., Paim, N.R., Agnol, M.D. and Castro, S.M. de J., 1999. Variability evaluation of the agronomic characters in a red clover population. Pesquisa Agropecuaria Gaucha. 5: 293-301.
3
4- Duke, J.A., 1983. Trifolium pratense L. Handbook of Legumes crops. Plenum, New York, USA.
4
5- Humphreys, M.O., 1991. A genetic approach to the multivariate differentiation of perennial ryegrass (Lolium perenne L.) populations. Heredity, 66: 437-443.
5
6- NIAB, 1997. Recommended list of grasses and legumes for United Kingdom. National Institute of Agricultural Botany (NIAB). Cambridge, UK.
6
7- Peters, J.P. and Martinelli, J.A., 1989. Hierarchical cluster analysis as a tool manages variation in germplasm collections. Theoretical and Applied Genetics, 78: 42-48.
7
8- Taylor, N.L. and Smith, R.R., 1980. Red clover breeding and genetics, USA.
8
9- Taylor, N.L. and Smith, R.R., 1995. Red clover. In: “Forages” (Eds. Barnes, R. F., Miller, D.A., and Nelson, C.J.), IowaStateUniversityPress, Iowa, USA.
9
10- Weddell, J.R., Gilliland, T.J. and McVittie, J., 1997. Evaluation procedure: Past, present and future. In: “Seeds of Progress” (ed. Weddell, J.R.) Occasional Symposium of the British Grassland Society,.32: 202-223.
10