%0 Journal Article %T بررسی اثر جهش‌زایی غلظت‌های مختلف EMS و پرتو UV-C بر یونجه (Medicago sativa L.) %J تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران %I مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور %Z 1735-0891 %A نادری شهاب, محبتعلی %A مهرپور, شهین %A جبلی, مریم %A جعفری, علی‌اشرف %D 2007 %\ 12/22/2007 %V 15 %N 3 %P 183-195 %! بررسی اثر جهش‌زایی غلظت‌های مختلف EMS و پرتو UV-C بر یونجه (Medicago sativa L.) %K EMS %K جهش %K UV-C %K Medicago sativa %K یونجه و Mutation %R 10.22092/ijrfpbgr.2007.114946 %X بذر یونجه چندساله (L. Medicago sativa) توده همدانی پس از ضدعفونی، به‌مدت 24 ساعت در معرض غلظت‌های مختلف (EMS) Ethyl Methane Sulfonate قرار گرفت. پس از تیمار بذرها با EMS، در شرایط استریل بر روی محیط جامد ½ MS قرار داده شدند. پس از جوانه‌زنی طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه و تغییرات ظاهری نمونه‌های تیمار شده با غلظت‌های مختلف EMS مورد بررسی قرار گرفت. غلظت‌های کم EMS تأثیری در جوانه‌زنی بذرها نداشت، اما افزایش غلظت ماده یاد شده باعث کاهش تدریجی جوانه‌زنی گردید و در غلظت‌های بیشتر از 65 میلی‌مولارEMS، جوانه‌زنی متوقف شد. اثر منفی EMSبر رشد ریشه‌چه بیشتر از ساقه‌چه بود. بذرهای تیمار شده با 25 میلی‌مولار EMS، در شرایط هیدروپونیک کشت و تغییرات فنوتیپی در گیاهان M1 مورد ارزیابی قرار گرفت. از بین بیش از یک هزار گیاه M1، فقط در یکی از بوته‌ها تغییرات فنوتیپی مشاهده گردید. در گیاهان تیمار شده، تغییراتی از قبیل تغییرات در رنگ حاشیه برگها که حکایت از کاهش توان جذب فسفات داشت، مشاهده گردید. در بررسی گل آذین نمونه‌ها نارساییهای ظاهری از قبیل نقص در اندامهای جنسی مشاهده نگردید. در پرتوتابی بذرهای جوانه‌زده با نور UV-C، با طول موج 254 نانومتر با مقادیر متفاوت، تغییرات قابل مشاهده‌ای در گیاهان پرتوتابی شده، مشاهده نگردید. به منظور ایجاد جهش در یونجه، تیمار بذر با غلظت‌های مناسب EMS بهترین نتیجه را در تولید گیاهان موتانت ایجاد می‌نماید. در حالی‌که پرتو UV تأثیر قابل مشاهده‌ای در ایجاد جهش در گیاهان تیمار شده ندارد. %U https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_114946_c64f3b02d821dc40acca4e516b41d391.pdf