تکثیر غیرجنسی گونه مورخوش (L. Zhumeria majdae ) از طریق کشت جوانه

نویسندگان

1 نویسنده مسئول مکاتبات، استادیارپژوهشی، گروه تحقیقات زیست‌فناوری، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران. پست الکترونیک: Emam@rifr -ac.ir

2 کارشناس ارشد، گروه تحقیقات زیست‌فناوری، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

3 دانشیار، گروه تحقیقات زیست‌فناوری، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

4 استادیار، گروه جنگل، مرکز تحقیقات منابع طبیعی استان هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس

چکیده

 مورخوش یا زومریا، با نام علمی Zhumeria majdae یکی از مهمترین گیاهان معطر از خانواده Lamiaceae با کاربرد دارویی و صنعتی است. این گیاه انحصاری ایران و از گیاهان در معرض انقراض به‎شمار می‏آید. بنابراین برای حفاظت و احیای آن نیاز به تکثیر انبوه گیاه از طریق  روش‏های کشت بافت می‎باشد. تکثیر معمولی گیاه از طریق بذر است. جوانه‏های نهال‏های بذری پایه‏های موجود در منطقه هرمزگان پس از استریل با محلول کلرید جیوه 1/0 درصد در زمان 5 دقیقه در فصل بهار در محیط کشت مستقر شدند. نمونه‎ها در محیط کشت WPM با هورمون‎های 2iP, IBA و BA در غلظت‏های به‎ترتیب 1/0، 3/0 و 5/0 میلی‌گرم در لیتر بالاترین میزان استقرار و شاخه‏زایی را داشته و در همان محیط کشت باIBA  یک میلی‏گرم در لیتر ریشه‎دار شدند. گیاهان حاصل از کشت بافت پس از انتقال به خاک گلدان و در شرایط گلخانه‌ای سازگار شدند. دستورالعمل این تحقیق قابل ارائه برای برنامه کشت گیاه در منطقه می‎باشد.

کلیدواژه‌ها


-  Aghazadeh, P. and Shahsavan Behboodi, B., 2015. Seed germination and in vitro organogenesis optimization of Zhumeria majdae (Lamiaceae) from Iran. American Journal of Plant Sciences, 6 (11): 1850-1856.
-  Akcamoluk. E., Çakir, A., Yasa, I., Çapanlar, S. and Kirmizigul, S., 2013. Comparison of the antimicrobial activity and essential oil content of wild and micro propagated Origanum sipyleum L.: A medicinal herb native to Turkey. Journal of Medicinal Plant Research, 7(6): 230-233.
-  Bonga, J.M. and Von Aderkas, P., 1992. In vitro culture of trees. In: Forestry Science Book, Vol. 38, Kluwer Academic Publishers, London, 236 p.
-  Chalupa,V., 1987. Effect of benzyl amino purine and thydiazuron on in vitro shoot proliferation of Tilia cordata Mill, Sorbus aucuparia L. and Robinia pseudo acaciae L. Biologia Plantarum, 29: 425-429.
-  Dalal, N.V. and Rai, V.R., 2004. In vitro propagation of Oroxylum indicum Vent. A medicinally important forest tree. Journal for Research. 9: 61-65.
-  Emam, M., Izadpanah, M., Jaffari Mofidabadi, A., 1990. Effect of Medium, Hormones and Genotypes on micropropagation of Populus caspica. Iranian Journal of Forest and Rangelands Plant breeding and Genetic Research, 2: 81-99.
-  Emam, M., Ghamari zare, A., Espahbodi, K., Naraghi, T.S., Shahrzad, Sh., 2001. Micropropagation of Sorbus aucoparia by Bud culture of mature trees.  Iranian Journal of Forest and Rangelands Plant breeding and Genetic Research, 19 (2): 263-273.
-  Emam, M., Ghamari zare, A., Asadi korom, F., Looki anaraki,K., 2003. Micropropagation of Amygdalus scoparia by Bud and embryo culture.  Iranian Journal of Forest and Rangelands Plant breeding and Genetic Research, 21 (1):77-86.
-  Enjarlic, F. and Lardet, L., 1988. Contamination of primary culture in tropical areas. Acta Horticulturae, 225: 57-65.
-  Evers, P.W., Donkers, J., Prat, A. and Vermeer, E., 1988. Micropropagation of forest trees through tissue culture: 98-102. In: Bonga, J.M., Aderkas. P., (Eds). In Vitro Culture of Trees. Centre for Agricultural Publishing and Documentation (pudoc): 236 P.
-  Murashige, T. and Skooge, F., 1962. A revised medium for rapid growth and bio- assays with tobacco tissue culture. Physiologia Plantarum, 15: 473-597.
-  Omidpanah, N., Asrar, Z. and Moradshahi, A., 2011. Investigation of allelopatic potencial of medicinal plant Zhumeria majdae on Kolza genotype. Plant Biology, 3(7): 1-10.
-  Ozudogru, E.A.  Kaya E.  Kirdok, E. and Ozturk. S. I., 2011. In vitro propagation from young and mature explants of thyme (Thymus volgaris and T. longicaulis) resulting in genetically stable shoots. In vitro Cell Development Biological Plant, 47: 309-320.
-  Sáez, F., Sanchez, P. and Piqueras. A., 1994. Micro propagation of Thymus piperella. Plant Cell Tissue and Organ Culture, 39: 269–272.
-  Soltanipoor, M.A., Moradshahi, A., Rezaee, M.B., Kholdebarin, B. and Barazande. M.M., 2006. Allelopaty effects of of Zhumeria essential on seed germination and seed growth of herbal plants, Lycopersicum and Wheat. Journal of Iran Biology, 19(1): 11-20.
-  Vincent, K.A., Mathew, K. M. and Hariharan, M., 1992. Micro propagation of Kaemferia galanga L. A medicinal plant. Cell Tissue and Organ Culture, 28: 229–230.
-  Yavarian, M.and Habibi., A. R, 2013. In vitro culture of plant extinction of Zhumeria majdae .Genetics.