ارزیابی تنوع در اجزاء گل و عملکرد اسانس ژنوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill.) کاشان

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

اعضاء هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران

چکیده

تعداد نه ژنوتیپ گل محمدی (Rosa damascena Mill.) از نقاط مختلف منطقه کاشان در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شد. ژنوتیپها از نظر تعداد اجزاء مختلف گل (گلبرگ، پرچم و مادگی) و میزان اسانس، در بهار 1381 مورد مقایسه قرار گرفتند. ارزیابی و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از تجزیه واریانس، گروه‏بندی میانگینها و تجزیه خوشه‌ای انجام گرفت. از نظر تعداد گلبرگ، تعداد پرچم و تعداد مادگی تفاوت میان ژنوتیپها معنی‌دار بود، و مقایسه میانگینها، ژنوتیپها را برای صفات فوق به ترتیب در 2، 3 و 2 گروه مجزا قرار داد. همچنین ژنوتیپهای تحت مطالعه از نظر غلظت اسانس اختلاف قابل ملاحظه‌ای را نشان دادند. تجزیه خوشه‌ای بر اساس تعداد گلبرگ، تعداد پرچم و مادگی‌ و غلظت اسانس گلبرگ، ژنوتیپها را در 2 دسته قرار داد. محلهای جمع‌آوری ژنوتیپها اختلاف معنی‏داری را برای تعداد گلبرگ و تعداد مادگی نشان داده و در دو گروه متفاوت دسته‏بندی شدند. ارزیابیهای فوق رابطه مشخصی را میان تنوع ژنوتیپی و تقسیم‌بندی جغرافیایی نشان ندادند. اما نتایج حاصل تنوع قابل توجهی را دراجزاء گل و میزان اسانس ژنوتیپهای گل محمدی کاشان نشان می‌دهند.

کلیدواژه‌ها


- اصغری، ع.، 1377. بررسی تنوع ژنتیکی کلکسیون لوبیا ی بانک ژن گیاهی ملی ایران در رابطه با مناطق جغرافیایی و اقلیمی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس.
- باقری، ا.، 1377. بررسی تنوع ژنتیکی در جمعیتهای بومی گلرنگ ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد،  دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران.
- سرخی لله لو، ب.، یزدی صمدی، ب. و عطاری، ا.، 1377. بررسی تنوع ژنتیکی کلکسیون گندم نان ایران در رابطه با صفات مورفولوژیک و طبقه‌بندی جغرافیایی و اقلیمی. مجله علوم کشاورزی ایران، 29: 656-639.
- Babu, K.G.D., Bikran, S. and Joshi, V.P., 2002. Essential oil composition of damask rose (Rosa damascena  Mill.) distilled under different pressures and temperatures. Flavour and Fragrance Journal, 17: 136-140.
- Chevallier, A. 1996. The encyclopedia of medicinal plants. Dorling Kindersely, London, pp 336.
- Cuseva, A., Rafanova, R.Ya. and Ivanov, P.V. 1958. Oil obtained from whole flower and from petals of rose by steam-distillation and extraction . Dushistykh Veskchestev, 4: 178-181.
- Ivanova, D., Ivanova, Kh., Marekov, N. and Ognyanov, I., 1958. Determination of the essential oil in the flowers of Rosa damascena, with soecial respect to plant selection. Acta Chim. Academy  of Science of Hungary, 14: 163-171.
- Kato, K. and Yokoyama, H., 1992. Geographical variation in heading characters among wheat landraces, Triticum aestivum L., and its implication for their adaptability. Thor. Appl. Genet., 84: 259-265.
- Ody, P. 1995. The herb society's complete medicinal herbal. Dorling Kindersely, London, pp 192.
- Rao, B.R.R., Sastry, K.P., Saleem, S.M., Rao, E.V.P., Samasundar, K.V. and Ramesh, S., 2000. Volatile flower oils of three genotypes of rose-scented  generation (Pelargonium sp.) . Flavour and Fragrance Journal, 15: 105-107.
- Reverchon, E. 1997. Supercritical CO2 extraction of volatile oil from rose concrete. Flavour and Fragrance Journal, 12: 37-41.
- Spangnoletti Zeuli, P.L. and Qualset, C.O., 1987. Geographical diversity for quantitative spike characters in world collection of durum wheat. Crop Science., 27: 235-241.
- Staicov , V. and  Zolotovitch, G., 1957. Location  of essential oil in the flower of Rosa damascena. Izvest. Inst. Rastenievnudstvo, Bulgar. Akad. Nauk., 4: 207-217.
- Yazdi-Samadi, B. and Abd-Mishani, C., 1991. Cluster analysis in safflower. Society  of Oilseed Research, 119-126.