تکثیر درون شیشه‌ای گونه اوجا (Ulmus carpinifolia)، از طریق کشت جوانه

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران

2 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، صندوق پستی: 116-13185

چکیده

با توجه به رو به انقراض بودن پایه‌های نارون در جنگلهای شمال ایران، به دلیل آلوده شدن به بیماری موسوم به مرگ نارون و این احتمال که بعضی از پایه‌های باقیمانده از نظر ژنتیکی مقاوم به بیماری شده باشند، تکثیر غیرجنسی پایه‌های مسن از طریق کشت بافت می‌تواند به تکثیر و حفاظت پایه‌های مقاوم به بیماری کمک نماید. از طرف دیگر، با استفاده از کشت بافت جوانه از پایه‌های نخبه مورد نظر، جهت حصول به درختان برتر و جلوگیری از تفرق صفات استفاده می‌گردد. در این تحقیق تکثیرغیرجنسی گونه اوجا از پایه بالغ منطقه کجور مازندران با کشت جوانه انجام شد. در مرحله سترون‌سازی ریزنمونه‌ها، استفاده از محلول 3/0 درصد کلرور جیوه در زمان 12دقیقه و ابتدای فصل زمستان مناسب بود. در مرحله شاخه‌زائی و تکثیر، محیط کشت DKW با هورمونهایBA  و  IBAبه‌ترتیب در غلظتهای 1 و 01/0 میلی‌گرم در لیتر به عنوان محیط بهینه رشد انتخاب گردید. پیش تیمار ریشه‌زایی در محیط پایه بدون هورمون برای یک ماه و سپس ریشه‌زایی در محیط DKW با IBA در غلظت 5/0 میلی‌گرم در لیتر با 90 درصد موفقیت انجام شد. گیاهان حاصل در گلخانه مراحل سازگاری خود را طی نموده و در خاک مزرعه کشت گردیدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


امام، م.، ایزد پناه، م.، 1379. ریزازدیادی گردوی بالغ ایرانی (Juglans regia) به شیوه کشت بافت، فصلنامه تحقیقات ژنتیک و اصلاح گاهان مرتعی و جنگلی ایران (1): 73-53.
ایزدپناه ، م. 1382. تکثیر ملچ از طریق کشت درون شیشه‌ای، فصلنامه پژوهش و سازندگی در منابع طبیعی 58، جلد 16 (1): 74-66.
خاتمساز، م.، 1369. فلور ایران شماره 4 ( تیره نارون): 25.
شیروانی، ا.، 1383. مطالعه فنوتیپهای سالم و بیمار ملج (Ulmus glabra Hudson) به منظور شناسایی ژنوتیپهای مقاوم به بیماری مرگ نارون در چهار منطقه شمال ایران. پایان‌نامه دکتری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
Biondi, S., Canciani, L. and Bagni, N., 1984. Uptake and translocation of benzyladenin by elm shoots cultured in vitro. Can .J. Bot. 62:2385 -2390.
Biroscikova, M. and Spisakova, K., 2004. Micropropagation of mature Wych elm (Ulmus glabra). Plant cell Reports. 22: 640 - 644.
Bonga, J.M. and Aderkas, P.V., 1992. In vitroCulture of Trees. Kluwer Academic Publishers: 236.
Cheng, Z.M. and Shi, N.Q., 1995. Micropropagation of mature Siberian elm. Plant cell, tissue and organ culture. 41: 197-199.
Chalupa, V., 1987. European Hardwood. In: J.M, Bonga and D.J. Durzan (eds) Cell and Tissue Culture in Forestry, vol 3: Gymnosperms, Angiosperms, Palms, Martinus Nijhoff  Publishers, Dordrecht: 224-246.
Cornu, D., 1991. Maturation and germination of Walnut
 
      Somatic embryos. Plant cell tissue and organ Culture. 9: 59-62.
Driver, J.A. and Kuniyuki, H., 1984. In vitro propagation of Paradox walnut root stocks (J. hindsii* J. regia ). Hort Science, 19:507-509.
Evers, P.W., Donkers. J., Prat, A. and Vermeer, E., 1988. Micropropagation of forest trees through tissue culture. Centre for agricultural publishing and documentation (pudoc), Wageningen. In: In vitro culture of trees, 1992, J.M. Bonga & Aderkas: 98.
Fening, T., Gartland, K.M.A. and Birasier, C.M., 1993. Micropropagation and regeneration of English elm (Ulmus procera). J.Exp.Bot.26: 1211-1217.
Mezzetti, G., Minotta, O., Navacechi, P. and Rosuti, D., 2007. Invitro propagation of Ulmus carpinifolia. Acta Horticulturae 227.
 Murashige, T. and Skooge, F., 1962. A revised Medium for rapid growth and bio- assays with tobacco Tissue Culture. Physiologia plantarum. 15: 473-597.