مطالعه اثر آللوپاتیکی گیاه درمنه دشتی (Asso. Artimisia herba alba) بر صفات جوانه‌زنی و رشد گیاهچه در دو گونه یونجه و اسپرس

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

چکیده

ترکیبات آللوپاتیکی، فرایندهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاهان مجاور خود را تحت تأثیر قرار می­دهند. Asso. Artimisia herba alba گیاهی بوته­ای و پایا می­باشد که انتشار زیادی در مراتع ایران دارد. در این مطالعه تاثیر آللوپاتیکی غلظت­های مختلف اسانس گیاه Asso. Artimisia herba alba بر شاخص­های جوانه­زنی (درصد و سرعت جوانه­زنی) و عامل‌های رشد گیاه‌‌چه (طول ریشه­چه و ساقه­چه، وزن تر و خشک گیاه‌‌چه) در دو گونهL. Medicago sativaوL. Onobrychis sativa مورد بررسی قرار گرفت. غلظت­های مورد استفاده اسانس ppm 100، ppm 300، ppm 500 و ppm 700 در مقایسه با تیمار شاهد (آب مقطر) بود. ED50 و ED90 در ارتباط با عدم جوانه­زنی (مقیاس پروبیت) در مقابل غلظت اسانس (مقیاس لگاریتم) با استفاده از منحنی (dose-response) محاسبه شد. نتایج نشان داد، طول ریشه­چه و شاخص بنیه در سطح 01/0 و طول ساقه­چه و وزن تر گیاه‌‌چه در سطح 05/0 تفاوت معنی­دار آماری را تحت تنش آللوپاتی دارند. سطح غلظت ppm700 کمترین میزان طول ریشه­چه، وزن تر گیاه‌‌چه و شاخص بنیه را نشان داد. در این بررسی با استفاده از کروماتوگرافی گازی، 32 ترکیب شناسایی شد که cis-pinocarveol و artemisia ketone بالاترین میزان ترکیب اسانس را داشتند. به طور کلی، افزایش سطح اسانس سبب کاهش عامل‌های رشد و جوانه­زنی در گونه Onobrychissativa و
 Medicagosativa شد. به نظر می­رسدcis -pinocarveol  به‌عنوان یک ترکیب ترپنی و artemisia ketone، trans- sabinene hydrate، 1,8-cineole و  Myrceneبه‌عنوان ترکیبات مونوترپنی که درصد بالایی از اسانس را تشکیل دادند؛ نقش مهمی در ایجاد اثر آللوپاتیکی گیاه Artimisia herba alba دارند. 

کلیدواژه‌ها