مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
2383-1448
14
1
2006
05
22
شناسنامه علمی، دوره 14، شماره1 - شماره پیاپی 23، بهار 1385
1
54
FA
10.22092/ijrfpbgr.1385.115131
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115131.html
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115131_06d057cba3b98e7cd3304a59d6cdf31f.pdf
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
2383-1448
14
1
2006
05
22
مطالعه کاریوتیپی دو گونه Lolium و دورگهای بین گونهای آنها
1
7
FA
سیدعبدالسعید
حسینیزاده
دانشگاه آزاد، واحد علوم تحقیقات تهران
حسین
میرزاییندوشن
عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
nodoushan2003@yahoo.com
فرخ
درویش
دانشگاه آزاد، واحد علوم تحقیقات تهران
شهین
مهرپور
دانشگاه آزاد واحد قم
10.22092/ijrfpbgr.2006.115132
در جنس <em>Lolium</em> گونههای مختلف ویژگیهای متفاوتی دارند. تولید دورگهای بین گونهای این امکان را فراهم میسازد که صفات مطلوب هر دو گونه را در واریتهای از یک گونه این جنس وارد نموده و در نتیجه ترکیبی از صفات مطلوب را بدست آورد. در این راستا از طریق نجات جنین گیاهان دورگ بین دو گونه <em>L. perenne</em> و <em>L. rigidum</em> تولید شده که باید از حیث دورگ بودن یا نبودن مطالعه میشدند. به این منظور چهار ژنوتیپ دورگ (F<sub>2</sub> حاصل از چهار بوته دورگ F<sub>1</sub>) به همراه والدین خود (گونههای <em>L.</em> <em>perenne</em> و <em>L.</em> <em>rigidum</em>) از نظر ویژگیهای کاریوتیپی و الکتروفورزی بررسی و مقایسه شدند. در مطالعه دورگها تنوع وسیعی از نظر تعداد کروموزوم و نیز سطح پلوئیدی مشاهده گردید. به منظور پیبردن به وجود اختلاف معنیدار میان ژنوتیپها و نیز بین کروموزومهای هر ژنوتیپ، دادههای کاریوتیپی در قالب یک طرح فاکتوریل در طرح پایه کاملا تصادفی مورد تجزیه واریانس قرار گرفتند. تعداد کروموزومها در برخی از سلولهای مورد مطالعه در دورگها بسیار متغیر بود که ناشی از دورگ بودن این ژنوتیپها و عدم سازگاری مناسب ژنومی دو والد میباشد. از طرفی این پدیده در گونه<em>L. rigidum </em> که بهعنوان یکی از والدین (والد پدری) بهکار رفته است نیز در قبل مشاهده گردیده است و به نظر میرسد که این ویژگی از این والد نیز بهجا مانده باشد. تعدادی از مؤلفههایهای سنجش تقارن کاریوتیپی محاسبه گردید که از نظرTF% ، دارای نامتقارنترین کاریوتیپ و دارای متقارنترین کاریوتیپ میباشد.
Lolium,دورگ گیری بین گونهای,سیتوژنتیک و میتوز
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115132.html
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115132_f7df573e00dc93b9c5c7f9ba075ff2c8.pdf
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
2383-1448
14
1
2006
05
22
بررسی اثر پتانسیل منفی اسمزی بر جوانهزنی و برخی صفات گونههایی از جنس شبدر (Trifolium)
8
14
FA
سعید
معمار
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس، صندوق پستی 617 – 71555
memar@yahoo.com
عبدالرضا
نصیرزاده
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس، صندوق پستی 617 – 71555
10.22092/ijrfpbgr.2006.115133
به منظور بررسی واکنش 3 گونه (با شش منشاء بذری) شبدر یکساله نسبت به تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی بهصورت فاکتوریل و با سه تکرار در سال 1383 انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل دو گونه و چهار زیرگونه شبدر یکساله و چهار پتانسیل اسمزی (صفر، 3/0-، 7/0- و1/1- مگاپاسکال) بود که به وسیله محلول پلیاتیلن گلایکول 6000 (PEG) در آزمایشگاه انجام گردید. عوامل مورد اندازهگیری شامل درصد جوانهزنی، وزن خشک و طول کل گیاهچه، وزن خشک و طول ریشهچه و هیپوکتیل، نسبت طول ریشهچه به طول هیپوکتیل بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی بر کلیه مؤلفههای رشد در مرحله جوانهزنی اثر منفی گذاشته و اختلاف معنیداری در سطح 1% میان گونههای مورد مطالعه ایجاد میکند در میان گونههای مورد مطالعه شبدر برسیم (تودة ورامین) و شبدر ایرانی (تودة هفتچین اراک) در اکثر عوامل مورد آزمایش بیشترین مقاومت را از خود نشان داده و در میان نمونههای دیگر بیشترین شاخصها را به خود اختصاص دادند و تودة دو چین کردستان و تودة سوریان آباده در برابر تنش خشکی از مقاومت نسبی برخوردار بوده و از نظر تقسیمبندی میتوان آنها را گونههای نیمه مقاوم معرفی کرد و شبدر زیرزمینی و توده بالاده کازرون را میتوان حساسترین گونهها به تنش خشکی دانست زیرا در اکثر عوامل مورد آزمایش پایینترین میزان را در این نمونهها مشاهده شدند.
گونههای شبدر,پتانسیل اسمزی,تنش خشکی و جوانهزنی
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115133.html
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115133_ba7aaad2d7fe7f64eb739cf8352ba19e.pdf
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
2383-1448
14
1
2006
05
22
بررسی تنوع ژنتیکی در جمعیتهای مختلف گونه علوفهای- مرتعی Agropyron elongatum
15
24
FA
رضا
محمدی
پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه مرکزی کشور، اصفهان
m_riza51@yahoo.com
مجتبی
خیام نکویی
پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه مرکزی کشور، اصفهان
saliyoun66@gmail.com
آقافخر
میرلوحی
دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان
خورشید
رزمجو
دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان
10.22092/ijrfpbgr.2006.115134
این تحقیق به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی 23 جمعیت از گونه علوفهای مرتعی <em>Agropyron elongatum</em> جمعآوری شده از مناطق مختلف کشور، در پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه مرکزی کشور انجام گرفت. بذرها ابتدا در گلدانهای پلاستیکی در گلخانه کاشته شدند. بعد در اواخر اسفند 1381 گیاهان بر اساس طرح آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه کشت گردیدند. اندازهگیری روی 10 صفت مختلف در طی دو سال انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس، اختلاف نمونههای مورد مطالعه برای همه صفات در سال اول و اغلب صفات در سال دوم در سطح 1 درصد معنیدار گردید. ضریب تنوع ژنتیکی و فنوتیپی دادههای سال دوم برای صفات مهمی مانند عملکرد علوفه خشک به ترتیب 74/36 و 85/59 و برای تعداد ساقه به ترتیب 97/13 و 63/28 بود که نشاندهنده وجود تنوع بالا در میان نمونههای مورد مطالعه برای این صفات میباشد. از این رو میتوان در برنامههای بهنژادی از این تنوع ژنتیکی برای بهبود آنها استفاده نمود. صفات عملکرد علوفه، تعداد روز تا گرده افشانی، تعداد روز تا ظهور خوشه، قطر یقه و ارتفاع بوته جزء واریانس ژنتیکی نسبتاً بالایی داشتند و قابلیت توارث عمومی آنها به ترتیب 98/84، 75، 55/71، 08/66 و 69/63 بود. برای بقیه صفات قابلیت توارث عمومی در حد متوسط بود. برآورد ضرایب همبستگی فنوتیپی صفات در سال اول حاکی از همبستگی بالای عملکرد علوفه چین اول با تعداد ساقه و ارتفاع بوته بود. بررسی ضرایب همبستگی فنوتیپی صفات در سال دوم نشان داد که عملکرد علوفه با صفات تعداد روز تا ظهور خوشه (531/0- =r) و تعداد روز تا گردهافشانی (642/0- =r) همبستگی منفی و معنیداری (01/0P<) دارد. از طرف دیگر عملکرد علوفه با صفات ارتفاع بوته (335/0 =r)، عرض برگ پرچم (413/0=r)، تعداد ساقه (602/0 =r) و قطر یقه (419/0=r) همبستگی مثبت و معنیداری (01/0P<) دارد. طول خوشه و طول برگ پرچم همبستگی معنیداری با عملکرد علوفه نداشتند.
تنوع ژنتیکی,وراثت پذیری,ضریب همبستگی,(Host) Beauv. Agropyron elongatum
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115134.html
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115134_90dece58175d9aae4e2e1f7c7d72be6a.pdf
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
2383-1448
14
1
2006
05
22
مهمترین صفات مؤثر در عملکرد علوفه هفت گونه جنسPoa
25
31
FA
پرویز
مرادی
زنجان، کیلومتر 28 جاده تهران، مرکزتحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان
parvizmoradi@yahoo.com
علیاشرف
جعفری
http://orcid.org/000
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
aliashrafj@gmail.com
10.22092/ijrfpbgr.2006.115135
ضریب همبستگی فقط میزان و جهت ارتباط میان صفات مورد بررسی را نشان میدهد. با استفاده از تجزیه مسیر امکان شناسایی آثار مستقیم و غیر مستقیم صفات بر عملکرد وجود دارد. به همین منظور متخصصان اصلاح نباتات از تجزیه علیت بهعنوان ابزاری برای تعیین صفات مؤثر در عملکرد استفاده میکنند. در مطالعهای که در سالهای 82 و 83 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان صورت گرفت، 27 ژنوتیپ از هفت گونه مختلف جنس<em>Poa</em> از نقاط مختلف استان جمعآوری و در قالب طرح کاملا تصادفی نامتعادل کشت گردیدند. ضرایب همبستگی ساده ارتباط قوی و معنیداری را میان وزن خوشه، وزن ساقه، طول خوشه، تاریخ گرده افشانی، تاریخ گلدهی، تعداد ساقه و نسبت برگ به ساقه نشان داد. بعد با استفاده از تجزیه رگرسیون تعداد صفات مؤثر بر عملکرد به چهار صفت شامل وزن خوشه، وزن علوفه تر، محیط یقه و ارتفاع بوته کاهش یافت. معادله حاصل از این تجزیه نیز 96 درصد تغییرات را توجیه نمود. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه علیت، وزن خوشه و وزن علوفه تر دارای بیشترین اثر مستقیم بر روی عملکرد علوفه خشک بودند.
تنوع ژنتیکی,عملکرد علوفه و Poa
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115135.html
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115135_79c4bd86f2fc3cbc59c4f80b81b43cbc.pdf
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
2383-1448
14
1
2006
05
22
بررسی امکان مقاومسازی بذر چهار گونه لگوم به خشکی
32
37
FA
قاسم
خداحامی
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس، صندوق پستی 617 –71555
khodahami@farsagres.ir
عبدالرضا
نصیرزاده
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس، صندوق پستی 617 –71555
10.22092/ijrfpbgr.2006.115136
به منظور تعیین بهترین روش مقاومسازی بذر به تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح دوبار خرد شده انجام شد. فاکتور اصلی شامل 4 سطح تنش خشکی (FC 25%، FC 50%، FC 75%، FC 100%)و اولین فاکتور فرعی شامل چهار گونه لگوم <em>Vicia villosa</em><em>،</em> <em>Onobrychis sativa</em><em>، </em><em>Trigonella foenum</em> و<em> </em><em>Lens culinaris</em>و دومین فاکتور فرعی شامل تیمارهای مختلف در پنج سطح (سولفات مس، سولفات روی، محلول بر، شاهد و خیس و خشک کردن متناوب) در نظر گرفته شد. صفات مورد ارزیابی شاملطول ریشه، طول ساقه، وزن تر ریشه و وزن تر ساقه بود. برای اکثر شاخصها، تفاوت معنیداری میان تیمارهای اعمال شده نسبت به شاهد دیده شد. نتایج نشان داد که از میان تیمارها، خیس و خشک کردن به طور نسبی برای اکثر شاخصها اثر مثبت داشت که این تأثیر در جنس <em>Trigonella</em>بیشتر بود. با مقایسه میانگین اثر تیمارهای اعمال شده، مشخص گردید که ازنظر مقاومت به خشکی به ترتیب جنسهای<em>Onobrychis </em><em>، </em><em>Vicia</em><em>،</em> <em>Trigonella</em> و <em>Lens</em>در پتانسیلهای مختلف اسمزی و روشهای مقاومسازی از رشد بهتری برخوردار بودند. همچنین تیمارهای سولفات مس، محلول بر و سولفات روی به ترتیب در ایجاد سازگاری تدریجی بذرها به تنش خشکی مؤثر بودند.
تنش خشکی,مقاومسازی بذر,Onobrychis,Vicia,Trigonella و Lens
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115136.html
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115136_8a56ed1dc97d6ac39c02526be83d37b6.pdf
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
2383-1448
14
1
2006
05
22
تأثیر سطوح مختلف عناصر سنگین بر جوانهزنی و رشد گیاهچه در سه گونه اکالیپتوس
38
46
FA
آناهیتا
شریعت
محقق موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
shariat@rifr-ac.ir
محمد حسن
عصاره
عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران. صندوق پستی: 116-13185
asareh@gmail.com
10.22092/ijrfpbgr.2006.115137
فعالیتهای فشرده بشر از جمله شهری، صنعتی، کشاورزی و ترافیک به آلودگی مناطق تحت آبیاری، سواحل و بسیاری از مناطق دیگر از طریق آفت کشها، نیتراتها، آلایندههای آلی و فلزات سنگین و ... منجر شدهاست. در چنین مناطقی استفاده از گیاهانی که بتوانند عناصر سنگین را ذخیره نمایند، میتواند از نظر اقتصادی مؤثر باشد. این تحقیق به منظور بررسی و مقایسه اثرات چهار عنصر سنگین مس (Cu)، روی (Zn)، کادمیم (Cd)، سرب (Pb) بر سه گونه <em>Eucalyptus camaldulensis</em>،<em>E. microtheca</em>و <em>E. occidentalis</em> انجام گرفت. 16 تیمار عناصر سنگین شامل شاهد، هر یک از عناصر در سه سطح و مخلوط چهار عنصر در سه سطح، بر سه گونه اکالیپتوس در سه تکرار در قالب یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در اتاقک رشد بررسی شد. تجزیه واریانس یکطرفه به منظور بررسی اثر معنیدار 16 تیمار بر روی شش صفت طول ریشهچه، طول ساقهچه، شاخص بنیه بذر، درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی و شاخص جوانهزنی بذر در هر گونه به طور مجزا انجام گرفت که نتایج تجزیه واریانس در تمامی موارد، غیر از مورد درصد جوانهزنی در گونه<em>E. camaldulensis</em>، در تمامی تیمارها معنیدار بود. همچنین نتایج حاصل از تجزیه واریانس اثر متقابل سه گونه اکالیپتوس و 16 تیمار عناصر سنگین در تمامی موارد برای کلیه صفات اندازه گیری شده در سطح 1% معنیدار بود. از آزمون دانکن نیز جهت دسته بندی دادهها استفاده شد. نتایج نشان داد که از نظر صفت شاخص بنیه بذر<em>E. microtheca</em> دارای بالاترین مقدار بود.
اکالیپتوس,جوانهزنی بذر,ریشهچه,ساقهچه,شاخص بنیه بذر و عناصر سنگین
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115137.html
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115137_4ba4aebe5f136d410aea0aa03265d71d.pdf
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
1735-0891
2383-1448
14
1
2006
05
22
بررسی کاریوتیپ گونههای درمنه (Artemisia spp.) منطقه کاشان
47
55
FA
فرزانه
قاسمی
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، صندوق پستی 116—13185، تهران، ایران
fzh_ghasemi@yahoo.com
عادل
جلیلی
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، صندوق پستی 116—13185، تهران، ایران
jaliil@irifr-ac.ir
عباس
قمریزارع
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، صندوق پستی 116—13185، تهران، ایران
یونس
عصری
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، صندوق پستی 116—13185، تهران، ایران
غلامرضا
بخشیخانیکی
دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
10.22092/ijrfpbgr.2006.115138
بررسیهای سیتوژنتیکی درباره پنج گونه جنس درمنه جمعآوری شده از منطقه کاشان شامل <em>Artemisia scoparia</em><em>،</em> <em>A. biennis</em>،<em>A. aucheri</em> ،<em>A. oliveriana</em>و <em> A. persica</em> صورت گرفت. کاریوتیپ سلولهای میتوزی در مرحله متافاز مریستم انتهای ریشه بذرهای جوانهدار شده مطالعه شد. سطوح پلوئیدی این گونهها متفاوت بودند. گونههای <em>scoparia</em> <em>.</em><em>A</em><em>،</em> <em>biennis</em><em>.</em><em>A</em>و<em>A. persica</em>دیپلوئید، گونه<em>A. aucheri</em>تتراپلوئید و گونه <em> A. oliveriana</em>هگزاپلوئید بودند<em>.</em>عدد پایه کروموزومی در این گونهها 8 و 9 بود. جهت مقایسه کاریوتیپ گونههای مورد مطالعه تعدادی از مؤلفههای تقارن کاریوتیپی محاسبه شد و ایدئوگرام کاریوتیپی آنها نیز رسم گردید. گونههای مورد مطالعه به طور تقریبی کاریوتیپ متقارنی داشتند. گونههای پلیپلوئید، نسبت به گونههای دیپلوئید تقارن کاریوتیپی کمتری داشتند. همچنین بهطور معمول گونههای پلیپلوئید و گونههای دیپلوئید در حاشیه جویبارهای مناطق مورد مطالعه حضور داشتند، در حالی که گونه <em>A. oliveriana</em> در مناطق خشک و شور مشاهده گردید.
سیتوژنتیک,سطح پلوئیدی,پلیپلوئید,ایدئوگرام و درمنه
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115138.html
https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_115138_f5cd67a4aa76b6c6e28c67c924bd894f.pdf