%0 Journal Article %T بررسی بیان ژن‌های درگیر در مسیر بیوسنتزی ‌ترپن‌ها تحت تأثیر متیل‌جاسمونات در سیاه‌دانه(Nigella sativa) %J تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران %I مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور %Z 1735-0891 %A الیاسی, ریزان %A مجدی, محمد %A بهرام نژاد, بهمن %A میرزاقادری, قادر %D 2016 %\ 04/20/2016 %V 24 %N 1 %P 54-65 %! بررسی بیان ژن‌های درگیر در مسیر بیوسنتزی ‌ترپن‌ها تحت تأثیر متیل‌جاسمونات در سیاه‌دانه(Nigella sativa) %K بیان نسبی ژن %K ترپن‌ها %K گیاه دارویی %K سیاه‌دانه %K متابولیت‌های ثانویه %R 10.22092/ijrfpbgr.2016.106167 %X سیاه‌دانه یکی از گیاهان دارویی مهم متعلق به خانواده  Ranunculaceaeمی‌باشد که انواع متعددی از متابولیت‌های ثانویه شامل مونو ترپن‌ها و تری‌ترپن‌ها را تولید می‌کند که در صنعت و پزشکی کاربرد دارند. در این پژوهش بیان نسبی برخی ژن‌های کلیدی مسیر ترپن‌ها شامل یک ژن مونوترپن‌سنتازی(MTS) ، ژرانیل‌دی‌فسفات‌سنتاز (GDS)، بتاآمیرین‌سنتاز (βAS) و اسکوآلن‌اپوکسیداز (SQE) تحت تیمار متیل‌جاسمونات در سیاه‌دانه بررسی شد. متیل‌جاسمونات با غلظت‌ 1/0 میلی‌مولار روی برگ‌های سیاه‌دانه که در شرایط رشدی گلخانه‌ای قرار داشتند محلول‌پاشی شد و در زمانهای 0، 4، 8، 24، 48 و 72 ساعت نمونه‌برداری انجام شد. بعد از استخراج  RNAو سنتز cDNA واکنش RT-PCR توسط آغازگرهای اختصاصی ژن‌های مختلف انجام شد. نتایج حاصل از RT-PCR نیمه‌کمی نشان‌داد که الگوی بیان ژن ژرانیل‌دی‌فسفات‌سنتاز متفاوت از سه ژن دیگر بود. بیان نسبی برای ژن ژرانیل‌دی‌فسفات‌سنتاز 4 ساعت پس از اعمال تیمار به حداکثر رسید و در 8 ساعت نیز در همان سطح باقی ماند و سپس میزان بیان این ژن در ساعات بعد کاهش یافت. الگوی بیان برای سه ژن مونوترپن‌سنتاز، بتاآمیرین‌سنتاز و اسکوآلن‌اپوکسیداز مشابه و دارای روند صعودی بود. نتایج حاصل از اعمال تیمار متیل‌جاسمونات‌ نشان ‌داد که تمام ژن‌های مورد مطالعه در این تحقیق در اثر متیل جاسمونات القاء می‌شوند که می‌تواند به‎دلیل نقش ترپن‌ها در مسیرهای دفاعی و انتقال پیام باشد. در نتیجه می‌توان تیمار متیل‌جاسمونات را برای القای مسیر بیوسنتزی ترپن‎ها و بررسی آنزیم‌ها و متابولیت‎های مرتبط با متابولیسم ترپنوییدها پیشنهاد کرد. %U https://ijrfpbgr.areeo.ac.ir/article_106167_716edf7bda2575bf2818642ceb8a0f75.pdf