درخت نوش از گونههای مهم و اقتصادی در میان سوزنی برگان موجود در ایران میباشد که بهدلیل ظاهر زیبا و برگهای همیشه سبز خود در میان گیاهان زینتی و نیز بهدلیل داشتن چوب سبک، کموزن و مقاوم به پوسیدگی، در میان درختان جنگلی از جایگاه و اهمیت خاصی برخوردار میباشد. با توجه به مشکل اساسی تکثیر سوزنی برگان از طریق قلمهزنی (ریشهدهی سخت آنها) و نیز این واقعیت که ریشهزایی قلمههای ساقه و برگ با بالا رفتن سن درخت کاهش مییابد، اهمیت تکثیر درختان بالغ نوش از طریق روشهای ریزازدیادی برجستهتر میشود. جوانههای انتهایی از پایههای نوش بالغ الیت در قزوین و پایه جوان از نهالستان مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در فصول مختلف سال، جمعآوری و بعد سترون شدند. در شستشو از آب و مایع ظرفشویی و برسکشی با محلول اتانل 70% بهعنوان پیش تیمار سترون سازی و از غوطهوری نمونهها در اتانل 70 % بهمدت 1 دقیقه و آنگاه شستشو با محلول کلرور مرکوریک 1/0% در زمانهای مختلف (4 دقیقه در مورد نمونههای بهاره و 6 دقیقه برای نمونههای تابستانه و 9 دقیقه در مورد نمونههای پاییزه) بهعنوان بهترین تیمار سترونسازی، استفاده شد. جوانهها در محیط کشت DKW با هورمون (2iP) در غلظت 5/0 میلیگرم در لیتر استقرار یافتند. بعد برای مرحله شاخهزایی از سه محیط کشت MS، DKW و SHو هورمون BA و 2iP با غلظتهای مختلف از 0 تا 5/0 میلیگرم بر لیتر از بهطور مجزا و با هم، به همراه 01/0 میلیگرم برلیتر IBA ، استفاده گردید. پس از دو بازکشت ماهیانه، دادههای مربوط به میانگینهای شاخهزایی، جوانهزنی و رشد طولی بدست آمده از سه محیط کشت فوق پس از تجزیه واریانس دو عاملی، مورد مقایسه قرار گرفتند. محیط کشت DKW با 5/0 میلیگرم بر لیتر هورمون2iP و 01/0 میلیگرم برلیتر هورمون IBA، بیشترین مقدار شاخهزایی (83 درصد) را نشان داد و بهعنوان مناسبترین محیط کشت تکثیر شاخه برای این گونه انتخاب شد. ریشهزایی از شاخههای مزبور در محیط کشت DKW حاوی 2 میلیگرم بر لیتر IBA (33 درصد) بدست آمد.
Thuja orientalis is an important forest tree species for timber and wood production. Its wood is light in weight and highly resistant to decay. Regarding difficulties in conventional propagation of Conifers, specifically hard rooting of cutting in adult trees this study was carried out. For investigation of asexual regeneration in Thuja orientalis apical buds from adult trees and seedlings were collected in 3 seasons. After pre- sterilization, the best method for sterilizing of buds was identified. The method was: Cleaning and brushing the buds by tween and ethanol 70% solution as the pretreatment, dipping them in ethanole 70% for 1 minutes and cleaning buds with 0.1% HgCl2 solution in different periods (4 for spring, 6 for summer, and 9 minutes for fall). The suitable medium for establishment was DKW medium with 0.5 mg/lit 2iP. Established explants were subcultured in 3 media (MS, DKW and SH) containing 2iP and BA alone or in combination (from 0 to 0.5 mg/lit) + IBA (0.01 mg/lit). After two subculturing of buds in the media, the means of shoot proliferation and shoot length growth was used as the data for analysis of varience. The best medium for shoot regeneration was the DKW with 0.5 mg/lit 2iP, 0.01 mg/lit IBA(83%). Rhyzogenese of shoots was done in DKW medium supplimented with 2 mg/lit IBA (33%) .